Reqs etmeyin (toyda ve s.), xalq mahnilarini dinlemeyin hokmu nedir?
Bismillahir-rəhmanır-rəhim:
1. Əgər rəqs şəhvətin təhrik olunmasına səbəb olsa, yaxud öz ardınca haram bir iş gətirsə, yaxud fəsada səbəb olsa, icazəli dеyil. Rəqs məclislərində iştirak еtmək də əgər başqalarının haram işini təsdiqləmək hеsab еdilsə, yaxud haram bir işlə nəticələnsə, icazəli dеyil. Bundan qеyri hallarda еybi yoxdur.
2. Camaatın nəzərində ləhv (puç, faydasız, oynadıcı, batil), еyş-işrət və kеf məclisləri ilə münasib olan hər bir musiqi haramdır, istər xalq musiqisi olsun, istərsə də qеyrisi. Əgər musiqi bеlə olmazsa, öz-özlüyündə haram dеyil. Mövzunun ayırd еdilməsi mükəlləfin ürfi nəzərinə həvalə еdilir. / Müctəhid: Ayətullah Xamenei
Rövzə oxunan zaman kiminsə üzünə sillə vurması, üzünü yaralaması, hətta nəticədə üzün göyərməsi icazəlidirmi?
Rövzə oxunan zaman kiminsə üzünə sillə vurması, üzünü yaralaması, hətta nəticədə üzün göyərməsi icazəlidirmi? Cavab:Bismillahir-rəhmanır-rəhim
Sinə vurmaqla zəncir vurmaqla bədən göyərdikdə bunun ciddi zərəri olmazsa, eybi yoxdur. Amma bu həddi aşdıqda, məsələn üz və bədən yaralandıqda düşmən bundan istifadə edə bilər. Baş yarmaq, od üstündən keçmək kimi əməllərin heç bir elmi əsası yoxdur. Hazırda düşmən bu məsələlərdən əhli-beyt (ə) məktəbinə qarşı istifadə edir. Amma sui-istifadəyə səbəb olmayan şəkildə zəncir vurulsa, bədən qızarsa, bədənə zərərli olmadıqda eybi yoxdur. /Müctəhid: Ayətullah Xamenei
Heyat yoldasini hicab baglamaga mecbur etmek olarmı?
Cavab: Bismillahir-rəhmanır-rəhim. Kişi öz həyat yoldaşını hicab barədə əmr be məruf və nəhy əz münkər (yaxşılığa dəvət edib, pis işdən çəkindirmək) edə bilər, amma onu bu hicaba riayət etməyə məcbur edə bilməz. Lakin öz haqlarından istifadə edərək ona hicabsız çölə çıxmamağa icazə verməyə bilər. Çünki qadının haqqı yoxdur ki, kişinin icazəsi olmadan evdən çölə çıxsın. Kişi onun evdən çölə çıxmasına (hətta hicabla da olsa) mane ola bilər. Deməli, onunla belə şərt edə bilər ki, əgər hicaba riayət etsə, çölə getməyə icazəsi vardır. / Müctəhid: Ayətullah Sistani
Uşaq sahibi olmaq üçün qadına süni mayalanma etmək olarmı?
Qadının öz ərinin mənisi ilə mayalandırılması icazəlidir. Əlbəttə əgər bu iş baxışı haram olan yerlərə baxmağı, ləms etməyin haram olduğu yerlərinə ləms etməyi lazım tutursa, bu işin yerinə yetirilməsi ərindən başqasına icazəli deyildir. Amma zərurət halı istisna olunur, məsələn (təbii yolla) uşaq sahibi olmaq onun üçün çox çətin olsa, hətta başqalarının danlanması cəhətindən olsa və hamilə olmağı üçün də bundan başqa yol olmasa bu cür mayalandırılmadan dünyaya gələn övlad da heç bir fərqi olmadan onların sair övladları kimidir.
Qadını, ərindən başqasının mənisi ilə mayalandırmaq icazəli deyildir, istər ərli olsun istər ərsiz, İstər ər və arvad buna razı olsunlar, istər razı olmasınlar, istər bu iş ərinin vasitəsi ilə baş versin, istərsə də başqasının vasitəsi ilə /Müctəhid. Ayətullah Sistani.
Başı məsh edərkən əl üzə dəyərsə, dəstəmaz və qılınan namaz batildirmi?
Mən dəstamaz alanda uzumu əlimi yudum başima mesh cəkəndə bilmədən əlimin ici alnima dəydi işgali yoxduki? Əgər işkallıdırsa mən həmin dəstəmazla qıldığım namazı təzədən qılmalıyammı?
Cavab:Bismillahir-rəhmanır-rəhim Ayaqlara, əlin içində qalan dəstəmaz suyu ilə məsh çəkilməlidir. Buna əsasən, ayağın məshində ehtiyac duyulan yaşlıq, üzdə olan yaşlıqla qarışmasın deyə, başa məsh çəkilən vaxt əl, alının yuxarısına və üzün rütubətinə dəyməməlidir. Deməli, əgər üzün yaşlığına toxunmayan hissə ilə ayağa məsh çəkilibsə, dəstəmaz və qılınan namaz səhihdir. Həmçinin, əgər ona yəqinliyi olmazsa, dəstəmaz və namazın səhihliyinə heç bir xələl gəlməz. / Müctəhid: Ayətullah Xamenei
Kenqurunun ətindən kalbasada olur, yemək olarmı?
Son zamanlar olkemize terkibinde kenquru eti olan kolbasalar getirilir ve bu askar olaraq kolbasanin uzerinde yazilmisdir. biz de kenquru etinin yeyilmesini halal olub olmamasini bilmirik. ona gore de sizden xahis edirik ki, kenqurunun etinin halal olub olmamasi barede butun muctehidlerin fetvasini yazin. onceden tesekkur edirik
Bismillahir-rəhmanır-rəhim. Kenqurunun ətinin halal, yaxud haram olması barədə təqlid mərcələrinin fətvaları aşağıdakı kimidir:
-Ayətullah əl-üzma Xamenei: Kenquru ətinin yeyilməsi icazəli deyil.
-Ayətullah əl-üzma Sistani: Vacib ehtiyata görə icazəli deyil.
-Ayətullah əl-üzma Həmədani: Kenquru, əti haram olan heyvanlardandır.
-Ayətullah əl-üzma Safi: Kenquru ətinin yeyilməsi haramdır.
-Ayətullah əl-üzma Məkarim: Kenquru, əti halal olan heyvanlardandır. Əgər şəri qaydalarla zibh olunsa, onu yeməyin eybi yoxdur.
Ticarət zamanı mal satarkən qiymətin üstünə neçə faiz əlavə etməyə icazə verilir?
Bunun üçün şəriətimizdə hər hansı konkret məbləğ və ya faiz miqdarı nəzərdə tutulmayıb. İslam qanunlarının hamısının mahiyyətində əxlaq və insaf meyarı durur. Satılan malın qiymətinin təyin edilməsi məsələsi də bu meyara tabedir. Qiyməti təyin edərkən insaf amili mütləq nəzərə alınmalıdır. Əlbəttə, qiyməti təyin edərkən bazarın vəziyyəti, qiymətlərin ümumi məzənnəsi də gözdən qaçmamalıdır. Eləcə də, möhtəkirlik, süni qiymət artımı bəyənilməzdir. İnsanların əlacsızlığından, qıtlıqdan, defisitdən istifadə edərək, malın üstünə yüksək faiz qoyub satmaq insafa ziddir və dinimizdə yolverilməz sayılır.
Ticarətdə Əgər Suni bahalandırma müsəlmanların güzaranına təsir etsə və onların haqqı olan birinci dərəcəli ehityaclarından məhrum olmasına gətirib çıxarsa bu ticarət haram həddinə çata bilər.
Tapilan pulun hokumu nədir?
Bismillahir-rəhmanır-rəhim. Əgər tapdığınız pulda onunla sahibini tapa biləcək, bir nişanı olsa (hərçənd bilsəniz ki, onun sahibi malı möhtərəm olan kafirdir), o halda gərək tapdığınız gündən bir ilə kimi camaatın yığıldığı yerlərdə elan edəsiniz. Əgər belə bir pulu elan verməklə onun sahibinin tapılmayacağı məlum olan bir yerdə taparsa, onu birinci gün sahibləri tərəfindən fəqirlərə şəriət hakiminin izniylə, vacib ehtiyata əsasən sədəqə verə bilər və il tamam olana qədər səbr etməməlidir. Habelə, pul sahibini tapmaqdan ümidini itirsə, həmin vaxtdan onu sahibi tərəfindən fəqirə sədəqə verməlidir.
Sahibi bilinməyən uzun illər telefon ustası yanında qalan telefonlardan istifadə etmək olarmı?
Salam. Sizə iki sualım var: 1) Mən telefon ustasıyam. Elə olur ki, müştəri telefonunu təmirə gətirib verdikdən sonra gəlib çıxmırş Hətta 1 ildən çoxdur ki, yiyəsini tapa bilmirəm və telefonu da cavab vermir. 2) Özümün telefon zapçastları il müştərilərin telefon zapçastları qarışıb və ayıra bilmirəm. Onları işlədə və yaxud sata bilərəmmi?
\"Muctəhid: Ayətullah Xamenei\": Bismillahir-rəhmanır-rəhim
1. Əgər sahibləri öz telefonundan imtina etsə və onu geri götürmək qəsdləri də olmasa, ondan istifadə etməyinizin hər bir halda maneəsi yoxdur. Lakin sahibinin ondan imtina etməsinə yəqinliyiniz yoxdursa, bu halda sahiblərini tapmaqdan ümidsiz olduğunuzu fərz etsək, sahibi tərəfindən onları fəqirlərə sədəqə verin.
2. Sahibinin razılığı ilə iradı yoxdur. Əgər sahibini tapa bilməsəniz, onu satıb sahibi tərəfindən fəqirə sədəqə verə bilərsiniz.
Donuz ətini yemək niyə haramdır?
Donuz ətində neçə növ mikrobun tapılmasını, bir növ Qurani-kərimin möcüzəsi hesab etmək olar.
“O (Allah) sizə ölmüş heyvanı, (axar) qanı, donuz ətini və Allahdan başqasının adı ilə (bütlərin və s. adı ilə) kəsilənləri (yeməyi) qəti haram etmişdir...” (\"Bəqərə\", 173.)
Donuz əti yemək İslam dinində haram sayılan əməllərdən biridir. Əsrlərdən sonra bu heyvan (donuz) barəsində alimlərin araşdırmaları və donuz ətində neçə növ mikrobun tapılmasını, bir növ Qurani-kərimin möcüzəsi hesab etmək olar.
CİSMİ ZƏRƏRLƏRİ
Donuz ətinin cismi zərərləri xeyli sayda olsa da, biz onun iki əsas növünü qeyd etməklə kifayətlənirik. Aşağıda izahı gələcək bu iki ziyan, trixin və solityordan ibarətdir...