Ramazan ayında yemək və içməkləri tənzimləmək üçün hansı 5 məsləhətə diqqət etmək lazımdır?!
Ramazan ayında yemək və içməkləri tənzimləmək üçün bir neçə tövsiyətə diqqət edək:
1. Çay və qəhvə içəcəklərinin sayını azaltmaq. İftar və obaşdanlarda bu nöqtəyə diqqət etsək, bədənimizi susuzluğa vərdişetdirmiş olarıq. Həmçinin həkimlər tövsiyə edir ki, Ramazan ayı boyunca çaydan daha çox, su içməyə meyil edilsin. Çünki çayın və qəhvənin tərkibində olan kofein insanı gün ərzində daha çox susuzlada bilər.
2. Yeməyin həcmini azaltmaq. Çalışmaq lazımdır ki, Ramazan ayı müddətində bədənə daxil olan qidanın həcminə nəzarət edək. Çünki gün ərzində ac qalan mədə, çox həmcli qida ilə qarşılaşan zaman çox əziyyət çəkir və insan sağlamlığı üçün əmin deyildir. Bizi doyuzduracaq və gümrah saxlayacaq həddə yesək, kifayətdir.
Ramazan ayının birinci gunundə Allah-Taaladan (c.c) istəyimiz nə olmalıdır?!
Cavab: İslami dua kitablarında gəlmişdir: Ramazan ayının birinci gunundə belə dua edilir:
“İlahi! Mənim bu günkü orucumu həqiqi oruc tutanların orucunun cərgəsinə sal! İlahi! Mənim bu günkü oyaq qalmağımı həqiqi oyaq qalanların cərgəsindən hesab et!
İlahi! Məni bu gün qəflətə düşənlər yuxusan oyat və günahlarımı bağışla Ey dünyadakıların Allahı! İlahi! Mənim günahlarımdan keç – Ey Günahları bağışlayan Allah!
İslam hədislərə əsasən oruc tutanların üç mərtəbəsi vardır:
1- Oruca yeni başlayanların oruc tutması! Bu cürə oruc şəriətdə müəyyən edilmiş 9 əməldən uzaq durmağın vacıbliyindən ibarətdir.
2-Xüsusi insanların orucu! Bu dəstə oruc tutanlar isə şəriətin haram buyurduqlarından uzaq durmaqdan əlavə göz, qulaq, əl, ayaq, bədən üzvlərini haram işlərdən də qorusun...
Oruc tutanlar üçün hansı 5 tövsiyəyə diqqət yetirmək tövsiyə olunur?!
Bu müqəddəs ay isti yay günlərinə təsadüf etdiyi üçün oruc tutanlar bəzi nöqtələrə diqqət etməlidir. Oruc tutmağın öz üsul və qaydası vardır. Yayın bu isti günlərində oruc tutanlar bu üsullara riayət etsələr, sağlam şəkildə oruclarını tutacaq və bu mübarək ayın feyzindən bəhrələnə biləcəklər.
Birinci nöqtə budur ki, oruc tutan iftar açan zaman yeməyini yaxşı yeməldiir, ancaq israf və ifrat etməməlidir. Kifayət qədər maye içməlidir ki, bədənin suya olan ehtiyacını təmin edə bilsin. Bu ayı sağlam başa vurmaq üçün sizə 5 tövsiyəmiz vardır:
1. Bədəninizin suyunu təmin edin. Uzun yay günlərində oruc tutan üçün ən mühüm məsələ - bədənin suyunu təmin etməkdir. İftar süfrəsində əyləşən zaman bacardığınız qədər su və mayeni çox için. Nəzərə alın ki, gün uzundur və ona görə də səhər obaşdana qalxmağı ləğv etməyin. Əgər bədəninizdə kifayət qədər su olarsa, orucunuzu rahat şəkildə tuta biləcəksiniz. Sulu meyvələrdən, qarpız, yemişdən çoxlu istifadə edin. Göyərti yeməyi unutmayın. Şüyüd ilə cəfəri sizə çox yardım edəcəkdir. Yeməkdən çox, içəcəklərə üstünlük verin...
Ramazan ayında şeytanın zəncirə vurulması nə deməkdir?
Həzrət Peyğəmbər (s) buyurur: “Ramazan ayının hilalı görünən kimi cəhənnəmin qapıları bağlanar və behiştin qapıları açılar. Şeytanlar zəncirə vurular”.
Digər yerdə əziz Peyğəmbərdən (s) gələn hədisdə oxuyuruq: “O zaman ki, Ramazan ayının hilalı görünər, qovulmuş şeytanlar zəncirə vurular”.
Bu hədisi İmam Baqir (ə) öz cəddindən nəql etmişdir. Həzrətin (ə) nəqlinə görə, Həzrət Peyğəmbər (s) o zaman ki, Ramazan ayının hilalını görərdi, üzü qibləyə dayanıb buyurardı: “Allahım! Bu ayı bizim üçün əmin-amanlıq, iman, sağlamlıq, müsəlmanlıq, çoxlu ruzi, xəstəlikləri dəf etmək, Quran tilavəti, namaz və oruca yardımla yenilə. Allahım, bizi Ramazan ayı üçün sağlam saxla, Ramazan ayını da bizim üçün. Bizdən qəbul et o zamana qədər ki, Ramazan ayı sona çatar və biz bağışlanmış olaq”...
Mübarək Ramazan ayında xüsusi diqqət edilməli 4 məqam hansılardır?! Əməllər.
Mübarək Ramazan ayını əziz tutmalıyıq. Bu ayda Allah Təala ilə daha yaxın ola bilər və daha yaxın rabitə qura bilərik. Əgər bu ayın fəzilətirini dərk etməsək, bu fürsəti əldən vermiş olarıq. Ona görə də elə ilk gündən özümüz üçün xüsusi bir proqram quraq və ona əməl etməyə çalışaq. Ramazan ayı – orucun vacib olduğu aydır. Bundan əlavə, məsləhət görülən bir sıra əməllər də var. Əziz Peyğəmbərimiz (s) bizə bu ayda dörd əməli tövsiyə edir.
1. Dua. Seyyid ibni Tavus İmam Sadiqdən (ə) və İmam Kazımdan (ə) nəql edir ki, buyurublar: “Ramazan ayının ilk günündən son gününə qədər vacibatlardan sonra bu duanı oxu: “Allahummərzuqni həccə bəynəkəl hərami fi ami haza və fi kulli am”. Həmçinin hər bir vacib namazdan sonra bu duanı oxu: “Ya Əliyyu, ya Əzim, ya Ğəfuru, ya Rahim”.Həzrət Peyğəmbərdən (s) nəql edilir ki, hər kim Ramazan ayında namazdan sonra bu duanı oxuyarsa, Allah günahlarını bağışlayar. “Allahummədxil əla əhlil quburis- surur”...
Orucun nə faydası vardır ki, Uca Allah ona əməl etməyə təkid edir?
Mübarək Ramazan ayı gəlməkdədir və Allah Təala bu ayda hər bir sağlam bəndəsinə oruc tutmağı əmr etmişdir. Bəs orucun nə faydası vardır ki, Uca Allah bu qədər ona əməl etməyə təkid edir?
1. Oruc insanın təqvasını gücləndirər və ixlaslı olmasına səbəb olar. İmam Sadiq (ə) buyurur: “Allah Təala buyurmuşdur: “Oruc Məndəndir və mükafatını də Mən verirəm””.
2. Dünya və axirət əzabına mane olar. İmam Əli (ə) buyurur: “Oruc mədəni daraldar, əti tökər və cəhənnəmin yandırıcı istisindən uzaq tutar”.
3. Cismə və ruha hüzur gətirər. Oruc tutan insan bir ay boyunca bədənində olan toksin və zərərli maddələrdən təmizlənər. Eyni zamanda ruhu da hüzur tapar və Ramazan ayının bərəkətləri ruhunu paklaşdırar. Ona görə də Həzrət Peyğəmbər (s) buyurur: “Oruc tutun ki, sağlam qalasınız”.
Mömin kişilər ailələrinə nisbətdə hansı vəzifəyə daha çox diqqət etməlidirlər?!
Həyat yoldaşı və övladların hidayətini istəmək! “Ey Rəbbimiz! Bizə gözümüzün aydınlığı olan zövcələr və övladlar bəxş et və bizi müttəqilərə İmam et!” (Furqan, 74).
İzah: Müsəlmanın vəzifələrindən biri öz ailəsini doğru yola yönəltməkdir. Buna görə də möminlər daim özlərinin, həyat yoldaşlarının və övladlarının doğru yola yönəlməsini və hidayət olunmasını Allahdan istəmişlər. Bu mühüm hacətə peyğəmbərlərin (ə) duasında çox rast gəlirik. Nümunə üçün “Bəqərə” surəsinin 128, “Ali-İmran” surəsinin 38, “İbrahim” surəsinin 38-40 və “Əhqaf” surəsinin 15-ci ayələrini göstərmək olar...
Şaban ayının son günü üçün hansı əməllər tövsiyə olunur?!
əl-Xisal kitabında İmam Sadiqdən (ə) belə bir hədis gəlib: “Şabanın son 3 gününü oruc tutub onu ramazana birləşdirən şəxs üçün Allah ardıcıl şəkildə orucu tutulmuş iki ayın savabını yazar” Bu hədislərdən bəlli olur ki şabanın son gününün əsas əməli oruc tutmaqdır. İmam Rzanın Əbus-Səltə şabanın son günü barədə tövsiyəsində bu göstərişlər yer alıb: “Ey Əbus-Səlt şabanın çoxusu geridə qaldı, çalış bu gündə istiğfar və tövbə et!”, “Quran oxu”, “boynunda qalan haqları və əmanətləri qaytar” , “Belə bir gündə kimsəyə qəlbində kin saxlama” İmam sonda buyurur: “ Bu ayın qalan günlərində bu duanı oxu: Allahummə illəm təkun ğəfərtə ləna, Fima məda min şəban, Fəğfir ləna fima bəqiyə minhu” Tərcüməsi: “İlahi şabanın keçən günlərində günahlarımızı bağışlamamısansa geridə qalan günlərdə bizi bağışla”
Hansı zikr ruzinin artmasına güclü yardım edə bilər?!
Mərhum Kəşmiri nəql edir ki, bir gün müəllimim Mərhum Qazi Kimiyadan istədim ki, mənə ruzini artıran zikr öyrətsin. Müəllim mənə dedi ki, sabah gəl, sənə bir zikr öyrədəcəyəm.
Mən də sabahısı günü onun yanına gəldim və mənə bu zikri çoxlu deməyi tövsiyə etdi. Ustad Behcət isə buyurur ki, hər kim bu zikri demək istəyirsə, əvvəlində və axırında mütləq salavat desin. Bu zikr belədir: اللّهُمَ اَغنِنِی بِحلالِکَ عَن حَرامِک و بِفَضِلکَ عَمَّن سِواک
Allah-Taala (c.c) bəndəsini sevərsə ona hansı üç köməyi edər?!
İmam Sadiq (ə) buyurur: “Üç şey Allahın xüsusi inayətindəndir: namaz və gecə ibadəti, oruc tutanın orucunu açması, qardaşların görüşməsi.
Gecə namazı gündüzün günahlarını aradan aparar”.
Həzrət Peyğəmbər (s) Cəbrayilə (ə) buyurur: “Mənə nəsihət ver!”. Cəbrayil (ə) deyir: “Ya Muhəmməd (s)! Hər nə qədər istəsən ömür sür – nəhayət öləcəksən.
Hər nəyə istəsən ürək bağla – ancaq bil ki, ondan ayrılacaqsan. Hər əməli istəsən yerinə yetir – ancaq bil ki, əməlini görəcəksən. Bil ki, möminin üstünlüyü – gecə namazı qılmaqda və izzəti – insanların abrını aparmaqdan özünü saxlamaqdadır”.