Quranla tanışlıq nədən zərurədİr?
Alim olaraq hər bir alimə, mömin olaraq hər bir möminə Quranla tanış olmaq vacib və zəruridir. İnsanşünas və sosioloq üçün Quranla tanış olmaq ona görə vacibdir ki, bu kitab İslam cəmiyyətlərinin, hətta bəşəriyyətin taleyinin formalaşmasında təsirli olmuşdur. Tarixə nəzər saldıqda bəşər cəmiyyətinə və insanların həyatına Quran qədər heç bir kitabın təsiri olmadığını görürük. Bu səbəbdən də Quran öz-özlüyündə sosiologiya sahəsinə də daxil olur və bu elmin araşdırma mövzularından birinə çevrilir. Bu sözün mənası budur ki, ümumilikdə dünya tarixinin son on dörd əsrinin, xüsusilə müsəlman cəmiyyətlərinin öyrənilməsi Quranla tanış olmadan mümkün deyil.
Hər bir inanclı müsəlmanın Quranla tanış olması ona görə vacib və zəruridir ki, bu kitab hər bir müsəlmanın dininin, inancının və düşüncəsinin əsas mənbəyidir. Quran hər bir inanclı müsəlmanın həyatına hərarət, məna, dəyər və ruh verir.
Quran yalnız Allah və yaradılış barəsində bir sıra müəmmalı məsələlər təqdim edən və uzaqbaşı, onlara bir sıra sadə əxlaqi nəsihətlər də əlavə edən, buna görə də iman gətirənlərin göstəriş və düşüncələri digər mənbələrdən götürmək məcburiyyətində qaldığı bəzi dini kitablar kimi deyil. Quran \"inanclı” və əqidə sahibi olan bir varlıq olaraq insan üçün lazım və zəruri olan əqidə əsaslarını, təfəkkür və düşüncələri, həmçinin tərbiyə, əxlaq, ictimai quruluşlar və ailə prinsiplərini bəyan etmiş, yalnız onların təfsir və şərh edərək açıqlanmasını, bəzi hallarda ictihad edərək həmin əsasların xarici aləmdə tətbiqini sünnənin və ya ictihadın öhdəsinə qoymuşdur. Buna görə də hər hansı bir digər mənbədən istifadə etmək üçün əvvəlcə Quranla tanış olmaq lazımdır. Quran bütün digər mənbələr üçün meyardır. Biz hədisi və sünnəni Quran meyarı ilə ölçməli və Quranla uyğun gəlirsə, qəbul etməli, gəlmirsə, qəbul etməməliyik.
Bizim Qurandan sonra ən mötəbər və müqəddəs mənbəyimiz hədis sahəsində dörd hədis kitabı, yəni \"Kafi”, \"Mən la yəhzuruhul-fəqih”, ”Təhzib” və \"İstibsar” kitabları, xütbələrdə \"Nəhcül-bəlağə”, dualarda isə \"Səhifeyi-Səccadiyyə”dir. Lakin bunların hamısı Qurandan sonradır və qətilik baxımından Quran qədər etibara malik deyillər. Yəni \"Kafi” kitabında olan hər hansı bir hədis Quranla müvafiq olduğu və onun təlimlərinə uyğun gəldiyi, ona zidd olmadığı təqdirdə mötəbər hesab edilir. Həzrət Peyğəmbər (s) və məsum İmamlar (ə) buyurmuşlar ki, bizim hədislərimizi Quranla uyğunlaşdırın. Əgər Quranla uyğun gəlməsələr, bilin ki, saxta və uydurmadırlar, onları yalandan bizə istinad edirlər. Biz Qurana zidd söz söyləmərik.
\"Quranla Tanışlıq\" kitabından