Hansı zaman və hallarda oruc tutmaq haram və məkruhdur?!
Məsələ 1: “Qurban” və “Fitr” bayramlarında oruc tutmaq haramdır. Həmçinin Şabanın sonuncu günü, yoxsa Ramazanın birinci günü olmasını bilməyən şəxsə Ramazan ayının birinci gününün niyyəti ilə oruc tutması haramdır.
Məsələ 2: Əgər qadının müstəhəb oruc tutması ilə ərinin ondan ləzzət almaq haqqı aradan getsə, oruc ona haramdır. Həmçinin vacib olan, amma vaxtı müəyyən olmayan oruc tutsa, məsələn, vaxtı müəyyən olmayan nəzir orucu kimi, bu halda vacib ehtiyata əsasən, (ərin haqqı aradan gedərsə) orucu batildir və nəzir orucunu əvəz etməz. Habelə vacib ehtiyata görə, əgər əri onun müstəhəb yaxud vaxtı müəyyən olmayan vacib oruc tutmasını qadağan edərsə, hətta ərinin haqqı ilə ziddiyyəti olmasa belə, hökm eynidir. Müstəhəb ehtiyata əsasən, qadın ərinin icazəsi olmadan müstəhəb oruc tutmasın.
Məsələ 3: Övladın müstəhəb oruc tutması ata-ananın övlada şəfqəti üzündən əziyyət və inciməsinə səbəb olarsa, haramdır.
Məsələ 4: Əgər oğul atanın və ya ananın icazəsi olmadan müstəhəb oruc tutsa və gün ərzində atası ona icazə verməsə, əgər onun onlarla müxalifəti şəfqətdən yaranan əziyyətinə səbəb olacaqsa, iftar etməlidir. (orucunu açmalıdır).
Məsələ 5: Orucun diqqəti cəlb edən bir zərər verməyəcəyini bilən şəxsə həkim “sənə orucun zərəri vardır”-desə də, oruc tutmalıdır. Əgər bir şəxs orucun ona diqqəti cəlb edəcək bir zərər verəcəyinə yəqin və ya güman edərsə, həkim “zərəri yoxdur”-desə də, ona oruc tutmaq vacib deyildir.
Məsələ 6: Əgər insan orucun ona diqqəti cəlb edəcək bir zərər yetirəcəyinə yəqin etsə ya əmin olsa və ya ehtimal versə və bu ehtimaldan qorxu yaransa, belə ki, onun ehtimalı ağıl sahiblərinin nəzərində haqlı olsa, ona oruc tutmaq vacib deyil. Hətta həmin zərər onun həlakətinə yaxud hansısa bir bədən üzvünün qüsurlu olmasına səbəb olarsa, oruc tutması haramdır. Bundan başqa hallarda “rəca” niyyəti ilə oruc tutsa və sonradan diqqəti cəlb edəcək bir zərərin olmadığı məlum olsa, orucu düzgündür.
Məsələ 7: Orucun ona zərəri olmadığına inanan şəxs, oruc tutarsa və axşamdan sonra orucun ona diqqəti cəlb edəcək dərəcədə zərər verdiyini anlasa, vacib ehtiyata əsasən, onun qəzasını yerinə yetirməlidir.
Məsələ 8: Qeyd edilən oruclardan başqa, digər haram oruclar da vardır ki, onlar haqda geniş kitablarda izahat verilmişdir.
Məsələ 9: “Aşura” gününün orucu və insanın “Ərəfə” günü və ya “Qurban” bayramı olmasında şəkk etsə, həmin günün orucu məkruhdur.\\al-hasan.org