Dəhşət hissi Əu Süfyanın və tö-töküntüsünün əl-ayaqlaını üümüşdü. Həzət Muhəmmədin (s) odusu Məkkəyə yaxınlaşıdı. i qədə sona Peyğəməin (s) lütf uludlaı göy üzünü üüdü. əhmət yağışı yağmağa aşladı və u İlahi şəhədən qoxunu yuyu apadı. Həzət Peyğəmə (s) düşmənləinə uyudu \"Gedin, siz azadsınız”. / /əni- Üməyyə üçün məğlu olmaq təzə i şey deyildi. Onlaın qəli kinlə dolu idi, müsəlmanlaa məğlu olmuşdula, indi də onlaı ağışlamaqla Peyğəmə (s) daha i kin fıtınasını qəlləində alovlandı. Onla əd və qalan döyüşlədə öldüülmüş atalaının kinini əsləyidilə. Onla Məkkənin fəthinə göə çox acı xatiələə malik idilə. u xatiələində Peyğəməin (s) yenilməzliyini və əzəmətini, özləinin isə xa və üsvay olmaqlaını göüdülə. / /Atalaının ölüm intiqamı və u ağı üsvayçılıq onlaın kinini günü-gündən daha da atııdı. una göə də füsət axtaıdıla ki, daxili kinləini üzə çıxaa ilsinlə və Peyğəmədən (s) və onun Əhli-eytindən (ə) intiqamlaını alsınla. u, ondan iəli gəlidi ki, onla zahidə müsəlman olmuşdula, əslində isə öz cahiliyyə a-havalaı ilə yaşayıdıla. / /u füsət Yezidin (lən) zamanında onun əlinə keçdi. O, atalaının kinini özündə cəmləmişdi. əd döyüşündə öldüülənləin töəməsi intiqam qılıncını əlinə götüdü. O, vəhşi əcdadlaının ütün məğluiyyətləinin, üsvayçılıqlaının əvəzini çıxmaq istəyidi. una göə də qan tökdü və pak insanlaı əsi götüdü. u kininə göə ehişt cavanlaının səvəinin qətli hökmünü vedi və qanlı Kəəla hadisəsini eşidən zaman u kini yenə də yatmadı. Əsiləin Şama daxil olması ilə də onun kini hələ də yatmamışdı. Ali-Muhəmməd (s) kavanı Şama çatanda Yezid (lən) Dəməşq davazalaının iinin ağzında dayanmışdı və u kavanı göən kimi gülümsədi və şei deməyə aşladı. u zaman uzunqulaq ulamağa aşladı və o, dedi \"Fəyad çəksən də, çəkməsən də, mən Peyğəmədən almaq istədiyimi almışam”. Sona da əsgələə əm edi ki, əsilələ koud əfta etsinlə və onlaı incitsinlə. Ona göə də onlaı kəndilələ i-iinin oğazından ağladıla. Hə kim yeiyə ilmidisə, ona qamçı ilə vuudula. Onlaa i xaaalıqda ye vedilə. Yezid öz iqtidaını onlaa göstəmək istəyidi və sona da onlaı ağışladığını söyləyəcəyini düşünüdü. Yezid öz əlləi ilə İmam Səccadın (ə) ayaqlaına vuulmiş zəncii açı və ona deyi \"ilisən, niyə elə ediəm?” Həzət Səccad (ə) da uyuu \"İstəyisən ki, ancaq özün mənə minnət qoyasan”. u sözlədən aşa düşmək olu ki, Yezid necə Ali-Muhəmmədə (s) minnət qoymağa çalışıdı. ununla da özünü ahat etməyə səy edidi. / /Yezid hə nə qədə çalışdısa, hədəfinə çata ilmədi. Əhli-eyt (ə) Mədinəyə qayıdanda isə qələə çalmış halda qayıtmışdı. Yezidin fikiləşdiyi kimi xa və üsvay olmuş halda deyil. / /Əsi olmaq elə i şeydi ki, az söz danışa ilisən və ancaq gələcəkdə aşına nə gələcəyini düşünüsən. Hətta əgə nəyisə demək istəsən, macal vemilə. Çünki əsisən və zəcidəsən. Ancaq u əsilə tamam aşqa əsilə idi. Onla hə füsətdə öz təliğləindən əl çəkmi və insanlaın yatmış vicdanlaını oyadıdıla. Az i müddətdə düşməni diz üstə çökdüdülə. əli Əhli-eyt (ə) əsiləi elə i əsilə idi ki, düşməni əsiliyə götümüşdülə. Şama çatan zaman uzaq yolun yoğunluğunu, sinələində düşmənin qamçı izləini və əl və ayaqlaında zəncii hiss edidilə. Zəiflikdən və aclıqdan əziyyət çəkidilə. Ancaq İmam Hüseynin (ə) əlindən mətanət məlhəmini içdikləi üçün Şamdakı mənəvi döyüşə yollandıla. Həzət Zeynəin (s.ə) əlağətli, şücaətli və məntiqli dili və İmam Səccadın (ə) qılınc kimi kəsəli olan kəlamlaı Yezidi (lən) yeində otuzdudu və həqiqəti aşka etdi. / /Yezidin düzəltdiyi şənlik məclisini Həzət Zeynə (s.ə) vian etdi. Öz təmtəaqlı taxtında əyləşmiş Yezidə dedi \"Ey Yezid, məgə u ədalətdəndimi ki, qadınlaını və kənizləini pədə axasında otuzduusan, əsullahın (s) qızlaını isə əsi kimi şəhədən-şəhəə gəzdiisən?!”. Zeynəin (s.ə) u sözləi 50 il undan öncə Məkkənin fəthindən sona Əu Süfyan nəslinin xalığını i daha yada saldı. Yezidi qəm üüdü. Onun istədiyi u deyildi, o, istəyidi ki, elə i məclis qusun ki, cəhənnəmə vasil olmuş atalaının uhunu şad edə ilsin və u pak insanlaı xa edə ilsin. Ancaq nəticə tamamilə əksinə idi. Həzət Zeynə (s.ə) danışdıqca, lənətlik Yezid sükut edi və heç i şey deyə ilmidi. əli, Yezid Həzət Zeynəin (s.ə) müaək dilinin əsii olmuşdu. Xanım Zeynə (s.ə) həqiqəti deyidi. O, deyidi ki, Peyğəmə (s) sənin kafi atalaını azad etdi, ancaq sən u azadlığı onun qızlaından əsigədin. u, sənin və ailən üçün i adı. / /Kavanın Şama daxil olması zamanı Yezidin etdiyi əfta, i neçə gün sona etdiyi əftala tamamilə fəqlənidi. O, hə şeyin üstünün açıldığını göüdü və çalışıdı ki, ütün olanlaın günahını ini Ziyadın üstünə atsın. Ancaq Əhli-eyt (ə) ona deyi \"Ey Yezid! İmam Hüseyni (ə) səndən aşqa heç kim öldüməyi!”. O, u sözləin qaşısında özünü o qədə alçalmış hiss etdi ki, İmam Səccadın (ə) öldüülməsini əm etdi. Ancaq sona unun özünün ziyanına olduğunu göü, ondan əl çəkdi. Əhli-eyt (ə) Şam camaatının qəlini tamamilə əlinə almışdı və Əa Adullah (ə) haqqında oxuduqlaı məsiyələlə onlaın qəlləini titədidilə. Aşua hadisəsini üək ağısı ilə əyan edidilə. İmam Səccad (ə) came məscidində xütə deyən zaman İmam Hüseynin (ə) məzlumiyyətinə aid məsiyə dedi və onun düşmənləi sayılan Şam əhli ağlamağa aşladı. Nəhayət, Məvan Həkəm əsiləin Şamda qalmağını təhlükəli hesa edi, Yezidə məsləhət gödü ki, onlaı Mədinəyə göndəsin. Əhli-eyt (ə) aş ucalığı ilə Şamı tək edi, Mədinəyə qayıtdı. /(Efan/Deyele.og)