/1. i çox ayə və əvayətləin ildidiyi kimi, qiyamət gününün mükafat və cəzalaı insanlaın dünyadakı əməlləinin nəticəsidi. İnsan öz əməlləinin cəzasını çəkməyə ocludu. /Yaşadığımız dünyada əməlləimizin təii və zəui sonluğu va. Məsələn, nakotik maddələə aludə olmuş i şəxs təii olaaq ağı-acıya, xəstəlikləə məhkumdu. i müddət spitli içkiləə aludə olmuş insanın ömünün qalan hissəsini xəstəliklə içində keçiməsi qaçılmaz i sonluqdu. Amma elə əməllə də va ki, onlaın nəticəsi qiyamət günü otaya çıxı. Özü öz aqiətini təyin edən insanın düşdüyü vəziyyətə göə etiaz etməyə haqqı yoxdu. Həyatını düzgün poqamla yaşayan insan öz xoşəxtliyini təmin edi. izim dünyadakı əməlləimizin Allaha i təsii olmadığı kimi, u əməllə qiyamətdə də Allaha təsisizdi. /2. Qiyamət günü insana veilən mükafat və cəza ilahi göstəişləin icasından asılıdı. Axiət mühakiməsinin öyük təiyəvi əhəmiyyəti va. Allah öz qəti vədləi ilə əndələini yaxşılığa dəvət edi, onlaı pis işdən çəkindii. u vədlə qəti olduğu üçün həvəsləndiici və çəkindiici ol oynayı. Əgə u vədlə dəyişkən olsaydı, öz təiyəvi əhəmiyyətini itiədi. Həmin vəziyyətdə ağı vəzifələi öhdəyə götümək əhəmiyyətsiz oladı. əli, ilahi mükafatla və cəzala o zaman səməə vei ki, sait və dəyişməz olsun. Allah öz vədinə əməl etməmək sifətindən uzaqdı. / /Аyәtullаh Mәkаim Şiаzi, Аyәtullаh Cәfә Sühаni