Əslində imam (ə) öz xilafətinin və canişinliyinin süutu üçün müxtəlif məqamlada Qədi hədisini süut göstəmişdi. O ütün münasi füsətlədə öz müxalifləinə u hədisi xatılatmış və u yolla xalqın qəlindəki mövqeyini möhkəmləndimişdi. /Təkcə imam özü yox, eləcə də Peyğəməin qızı həzət Fatimə (s), onun giami övladlaı imam Həsən (ə) və imam Hüseyn (ə), eləcə də i çox öyük şəxsiyyətlə (Ədullah in Cəfə, Əmma Yasə, Əsəğ in Nəatə, Qeys in Səd, Ömə in Ədül-Əziz, Əasi xəlifəsi Məmun və hətta əzi müxaliflə) Qədi hədisini həzət Əlinin (ə) xilafətinə dəlil olaaq göstəmişlə. /Demək, hələ həzətin öz dövündə Qədi hədisi imamın canişinliyinə süut kimi məşhu idi. əzi nümunələ göstəək /1. Əmiəl-möminin (ə) ikinci xəlifənin göstəişi ilə üzvləi təyin olunmuş Şua günü şuanın əisinə qaşı çıxaaq uyumuşdu “Mən sizə elə i dəlil gətiəcəyəm ki, kimsə onu inka edə ilməsin. Sizi Allaha and veiəm, aanızda elə i adam vamı ki, həzət onun haqqında elə uyusun “Mən kimin mövlasıyamsa, Əli (ə) də onun mövlasıdı. Pəvədigaa, Əlini (ə) dost tutanı dost tut, Əliyə (ə) yadım edənə yadım et...” Şuadakıla hamısı i ağızdan dedilə “u fəzilət səndən aşqa kimsədə yoxdu.” /Qeyd edək ki, imam yalnız u məclisdə Qədi hədisini dəlil göstəməmişdi. /2. i gün həzət Əmiəl-möminin (ə) Kufədə çıxış edəkən üzünü cəmiyyətə tutu elə uyudu “Sizi Allaha and veiəm, Qədidə olu öz qulağı ilə Peyğəməin məni canişin təyin etdiyini eşidən dusun və şəhadət vesin. Mən aşqalaından u aədə eşidənləi yox, yalnız öz qulağı ilə eşidənləi deyiəm.” Həzətin u sözündən sona otuz nəfə ayağa qalxdı və Qədi hədisinin doğuluğuna şəhadət vedi. /Diqqət yetimək lazımdı ki, həmin vaxt Qədi hadisəsindən iyimi eş ildən çox ötmüşdü. undan əlavə, i çox Peyğəmə səhaələi Kufədə deyildilə. Kimi o vaxtadək dünyasını dəyişmişdi, kimi də həmin məclisdə hansısa səədən şəhadət vemək istəmədi. Yoxsa şəhadət veənləin sayı daha atıq oladı. /Məhum Əllamə Əmini öz nəfis “Əl-qədi” kitaında uyğun hədis haqqında ətaflı məlumat vemişdi. Maaqlananla həmin kitaa müaciət edə ilələ. /3. Osmanın xəlifəliyi dövündə mühacilədən və ənsadan olan iki yüz nəfədən çox şəxs Peyğəmə məscidində toplanı müxtəlif mövzulada söhət edidilə. Nəhayət, Qüeyşin fəzilətləi haqqında söhət düşü. u məclisdə iştiak edən Əmiəl-möminin (ə) danışanlaı dinləyi və susudu. Nəhayət, məclisdəkilə ona üz tutu i söz deməsini istədilə. İmam xalqın isaı ilə qalxdı və Peyğəmə (s) ailəsinə yaxınlığı haqqında danışaaq dedi “Yadınızdadımı ki, Qədi günü Allah öz Peyğəməinə əm etdi ki, namaz, zəkat, həcc məasimini aşka etdiyi kimi mənim xalqa əhəliyimi də iqa etsin? u işi yeinə yetimək üçün Peyğəmə elə i xütə oxudu “Allah mənə i iş tapşımışdı. Mən əziləinin u ilahi göstəişi təkzi edəcəyindən qoxuam. Amma Allah əm etmişdi ki, u tapşıığı çatdıım və məni xalqın şəindən qouyacağını vəd etmişdi. Ey xalq! Allah mənim mövlam və mən möminləin mövlasıyam. Mən möminləə onlaın özləindən yaxın deyiləmmi?” Hamı dedi “əli.” Sona Peyğəmə uyudu “Əli (ə), qalx. Mən kimin mövlasıyamsa, Əli də onun mövlasıdı...” u vaxt Səlman həzət Peyğəmədən souşdu “Əlinin izim üzəimizdə hansı vilayəti va?” Həzət uyudu “Əlinin (ə) sizin üzəinizdə vilayəti mənim sizin üzəinizdə vilayətim kimidi. Mən hə kəsin mövlasıyamsa, Əli də onun mövlasıdı...” /4. Uyğun hədisi təkcə hәzәt Əli (ə) dəlil göstəməmişdi. i gün Peyğəməin giami qızı üzünü Peyğəmə təəfdalaına tutaaq uyudu “Məgə Peyğəməin Əliyə “Mən kimin mövlasıyamsa, Əli də onun mövlasıdı” dediyi Qədi gününü unutmusunuz?” /İmam Həsən (ə) Müaviyə ilə sülh ağlamaq qəaına gəldiyi vaxt ayağa qalxdı və elə i xütə oxudu “Allah Peyğəmə Əhli-eytini İslam vasitəsi ilə giami tutdu. izi seçdi və hə növ çikinlikdən izi pak etdi. Hamı Peyğəməin Əliyə “sən mənim üçün Haun Musa üçün olduğu kimisən” dediyini eşitmişdi. Hamı gödü və eşitdi ki, Peyğəmə Qədie-хumda Əlinin əlini tutu xalqa müaciətlə uyudu “Mən kimin mövlasıyamsa, Əli də onun mövlasıdı...” /İmam Hüseyn (ə) Məkkədə i çox Peyğəmə səhaələinin qatıldığı cəmiyyət içəisində elə uyudu “Sizi Allaha and veiəm, Qədie-xumda Peyğəməin Əlini xәlifə və canişin seçdiyini ilisinizmi?” Оadakıla dedilə “əli, una şəhadət veiik.” /undan əlavə, Peyğəməin yaxın səhaələindən olan Əmma Yasi, Zeyd in Əqəm, Ədullah in Cəfə, Əsəğ in Nəatə və aşqalaı uyğun hədisi həzət Əlinin (ə) canişinliyinə dəlil olaaq göstəmişlə. / / /Аyәtullаh Mәkаim Şiаzi, Аyәtullаh Cәfә Sühаni