Quani-məcidin ayələi i-iini təfsi edi. i çox ayələ qup şəklində nəzədən keçiildikdə onlaın həqiqi mənası aydın olu. Zəlalət və hidayətdən danışan uyğun ayə də həmin qəildəndi. u ayənin həqiqi mənasını dək etmək üçün əzi digə ayələə də nəzə salmaq lazımdı. /Quanın digə i ayəsində uyuulu “Allah kafiləi elə azdıa.” Digə i ayədə isə uyulu “Allah isaf edən, şəkk içində olanlaı u yolla azdıı.” u iki ayə insanlaın hansı səələdən Allahın diqqətindən kənada qalmasını aydınlaşdıı. u iki ayəni nəzədən keçiməklə əvvəlki ayənin məfhumunu dək edə iləik. Məlum olu ki, Allahın hidayətindən yalnız və yalnız günahkala, imansızla və zalımla məhum olu. /Doğudan da, günaha atmış insanlaın Allahın tovfiqindən məhum olması təii i işdi. İnsanın səadəti onun öz maddi və mənəvi istedadlaını hansı yolda səf etməsindən asılıdı. İnsan təkamülünün ən yaxşı yolu Allahın Peyğəmələ vasitəsi ilə göndədiyi göstəişləə əməl etməkdi. u təlimləə əməl etməkdən oyun qaçıanla, günaha atanla özləi səadət qapısını üzləinə ağlayıla. elə insanlaın Allahın tovfiqinə ləyaqəti yoxdu. Günaha üz tutan insan Allahın tovfiqini, diqqətini qazanmaq ləyaqətini əlindən çıxadı. əli, insanla günahlaı səəindən yolunu azı. /aşqa i ayədə uyğun mövzuya elə toxunulu “Sənə yetişən hə i yaxşılıq Allahdandı, sənə üz veən hə i pislik isə özündəndi.” Ayədən göündüyü kimi, insanın doğu yoldan azmasına, səadətdən məhum olmasına onun özü səəkadı. /Hidayət dedikdə Allahın lütfü, diqqəti, yadımı nəzədə tutulu. İlahi hidayət isə Allahın yalnız xalis əndələinə nəsi olu. u insanla ütün gücləini və istedadlaını ilahi göstəişləə əməl etməklə ilahi tovfiqin qazanılmasına səf edilə. əli, insan ilahi yolda daha çox çalışdıqca, Allahın diqqətini daha çox qazanı. /Deməli, Allahın hidayəti o kəsləə məxsusdu ki, haqq yolunda аddım atı, mücahidə edilə. Zəlalət isə Allahın tovfiqindən məhum olmaqdı – Allah günah yolunu tutanlaa ütün yadımlaını kəsi. Şühəsiz ki, ədalət sahii olan Allah səəsiz yeə kimsəni yolundan azdımaz! /