Münafiqlik və Quranın bu barədə işarə etdiyi incə mətləbi nədir?
“Münafiqlər Allahı aldatmağa çalışırlar. Halbuki əslində (Allah) onları aldadır. Onlar namaza durduqları zaman (yerlərindən) tənbəlliklə (könülsüz) qalxar, özlərini (yalandan) xalqa göstərər və Allahı olduqca az yad edərlər.” Münafiqlərin bir xisləti özlərini aldatmalarıdır. Quranın digər bir bəyanı “Onlar namaza durduqları zaman” ifadəsidir. Ayədə onların namaz qıldıqları zaman deyil, namaza durduqları zaman ifadəsi işlənib. Bu da o deməkdir ki, onlar namaz qılan deyillər. Həmçinin namaz tək zahiri əməli hökümdən ibarədt deyil, əksinə zahiri əməl ilə bərabər insanın niyyətində və qəlbində də olmalıdır.
“And olsun ata və oğula” – Quranın and içərək diqqət çəkdiyi ata və oğul kimdir?
Cavab: “Məcməul-bəyan” (Şeyx Təbərisi) təfsirində belə deyilir ki, ayədən məqsəd Adəm və övladlarıdır. Çünki onlar Adəmdən sonra möcüzəvi şəkildə dünyaya gəlir və dünyanı abad edirlər. “Mizan-təfsirin”də ata və oğul barədə deyilir: Məqsəd İbrahim (ə) oğlu İsmaildir (ə). And feli ilə and içilənlər arasında əlaqə yaratdıqda və şəhərə (Məkkə) and içildiyinə görə bu şəhərin əsasını qoyanlar həzrət İbrahim və oğludur (ə). (Çünki Bəqərə surəsinin 127-ci ayəsində buyrulur: O zaman ki, İbrahimin və İsmailin evin-Kəbənin- təməlini ucaldırdılar).Surənin ilk ayəsində Məkkəyə and içilir, bu şəhərdə yaşayan peyğəmbərə (s) müraciət olunur və şəhərin əsasını qoyan İbrahim və İsmailə (ə) işarə olunur.
Düzlüyü və sədaqəti ilə yer və göy əhlinə nümunə olacaq şəxsiyyət - Əbazər Qəffari
Allah rəsulu (s) buyurub: “Əbuzər biz Əhli-Beytdəndir və mənim ümmətimdən İsa ibn Məryəmin zöhdünə bənzər onun zöhdudür!” Əbuzər İmam Əlinin (ə) xilafətinin peyğəmər (s) göstərişi olmasını qəbul edən və bu yolda var gücü ilə mübarizə aparan ilk şəxslərdəndir. Əbuzər xəlifəyə etirazlarına görə ilk növbədə Mədinə şəhərindən Şama sürgün edilir. O küçələrdə belə etiraz səsini ucaldır, insanları başına toplayıb uca səslə Quranın “Kafirləri alçaldıcı əzabla müjdələ” ayəsini tilavət edirdi.
Şamda olan Müaviyyə onun bu sözlərini xəlifəyə yazır və çarəsiz qalan xəlifə onu Mədinəyə geri çağırır. Mədinəyə gələn və xəlifənin heç bir hədiyyələrini qəbul etməyən Əbuzər yenidən kimsəsiz, Mədinədən 200 km. aralıda olan Rəbəzə çölünə sürgün edilir. O, Rəbəzə çölündə tək yaşayir və tək ölür. Bu zaman hər kəs peyğəmbərin (s) Əbuzər barəsində dediyi sözü xatırlayır: “Ey Əbuzər, sən tək yaşayacaqsan, tək ölüb, cənnətə də tək girəcəksən.”
İnsanı yoldan azdıran Şeytandır, yoxsa onun öz nəfsi?
Elə isə insanın günaha mürtəkib olmasında və əzaba düçür olmasında ən başlıca amın hansıdır? Şeytanmı, yoxsa nəfsimi? Çünki Quranda Şeytanın dilindən belə bir ayə zikr olunur: (İblis) dedi: \'Sənin izzətinə-qüdrətinə and olsun ki, onların (Adəm övladının) hamısını (haqq yoldan) azdıracağam (Sad-82).
Ayənin təfsirində deyilir, Şeytanın insan üzərində hökmranlığı yoxdur. Şeytan yalnız vəsfəsə edib, hər hansı qəbahətli bir şeyi bəzəyib gözəl göstərə bilir. Yəni insanı aldada bilir. Aldanan isə insanın nəfsidir. Bu səbəbdən əsl günahkar Şeytan yox insan özüdür. Şeytan yalnız “pisliyədəvət edən”dir! Çünki Quran Şeytanın dilindən zikr edir: “İş bitdikdə Şeytan belə deyəcək: \'Allah sizə doğru vəd vermişdi. Mən də sizə vəd vermişdim, amma sonra vədimə xilaf çıxdım. Əslində mənim sizin üzərinizdə heç bir hökmüm yox idi. Lakin mən sizi çağırdım, siz də mənə uydunuz. İndi məni yox, özünüzü qınayın. Nə mən sizin dadınıza çata bilərəm, nə də siz mənim dadıma.” (İbrahim-14)
Quranın bizə vəd etiyi sevgi nədir və onun şərtləri hansılardır?
Quran bizlərə aşkar şəkildə iman sevgisi, iman şirinliyi vəd edir. Lakin müəyyən şərt daxilində. Ayədə belə buyrulur: “Həqiqətən, iman gətirib yaxşı işlər görənlər üçün Rəhman (ürəklərdə) bir sevgi yaradacaq.” (Məryəm-96) İman insanın qəlbini xəbislik və şirkdən paklayır, saleh əməl isə insanı öz ətrafında xeyirxah kimi tanıtdırır. Bu da insanların sevgi və məhəbbətinin qazanılmasına vasitə olur. İnsan iman və saleh əməllə həm Uca yaradanın, həm də insanların sevgisini qazanır. Bu da insan üçün həyatda əldə etdiyi ən böyük nəaliyyətdir.Həmçinin İmam Sadiq (ə) buyurub: “Əlinin (ə) vilayəti (İmaməti) Allahın mömin bəndəyə saleh əməli müqabilində bəxş etdiyi hədiyyəsidir.” (Kafi 1/431) (Təfsiri-furat -247)
Cadugərin yanına getməyin pisliyi haqda məsumlar nə buyurmuşlar?!
Hədislərimizdə oxuyuruq ki, sehrbazlar və cadugərlər əgər tövbə etməsələr, heç bir zaman behiştə daxil olmayacaqlar. Həzrət Peyğəmbər (s) buyurur: “Üç tayfa behiştə daxil olmayacaqdır: daima şərab içən, o kəsin ki, peşəsi sehrdir, o kəs ki, qohumluq əlaqəsini kəsmişdir”.
İmam Sadiqdən (ə) gələn başqa hədisdə oxuyuruq ki, buyurur: “Kahin (qeybdən xəbər verən), münafiq, şərabxor, söz gəzdirən behiştə daxil olmayacaqdır”.
Əmirəl-möminin (ə) nəql edir ki, bir qadın Peyğəmbərin (s) yanına gəlir və deyir: “Bir ərim vardır ki, mənimlə kobud rəftarlar edir. Mən də bir cadu etdim ki, mənimlə məhəbbətlə rəftar etsin”.
Niyə Siffeyndə düşmən təqib edildi, amma Cəməldə yox?
Həzrət Əli (ə) buyurur: “Siffeyn döyüşündə küfrün rəhbəri sağ idi. Qaçanlar onun ətrafında toplaşdılar və yenidən hücum etdilər. Ancaq Cəməl döyüşündə rəhbərlərini öldürülməsi ilə yenidən toplaşmaq üçün imkanları yaranmadı”. İmam Sadiq (ə) buyurur: “Hər kim sizin dininizə tənə vurar, mütləq kafir olar”. Sonra yuxarıdakı ayəni tilavət etdi. Bəs bu ayə nə demək istəyir? Dində mürtəd olmaq – əhdi pozmağın nümunələrindən biridir. Hər kim dinə tənə vurar və onu məsxərə edər – cəzası var. Beləliklə deyə bilərik ki, Həzrət Peyğəmbərin (s) zamanında olduğu kimi, bizim zamanımızda da dinə tənə vuranların və məsxərə edənlərin sayı heç də azalmamışdır. Əslində bu insanlar kafirdirlər – yəni haqqı gizlədəndirlər və yaxşı bilirlər ki, İslam dini haqq dindir və hər kim onun ardınca gedər, səadətə çatar...
Vəhhabilər nəyə görə namaz qılmayan şəxsi müşrik hesab edirlər? – Puç iddia
Əhli-Beyt (ə) alimləri ayənin təfsirində yazırlar: Ona tərəf dönün” - ifadəsi tövbə mənasındadır. İnsan tövbə etməklə rəbbinə doğru dönür və Onu təsdiq edir.
Təqva və namaz isə insan fitrətinə uyğun, fitrətin istəyidir. Quran zikr edir: “Ondan (Allahın əzabından) qorxun, namaz qılın” Tövbə gərək təqva ilə (Allahın əzabından qorxu ilə) bigə olsun. Bu zaman insanı günahdan çəkindirər. İnsan fitrəti, daxili aləmi Allaha doğru dönməklə, təqvalı olmaqla və namazla (ibadət və itaətlə) çiçəklənir. İnsan bunların birgə vəhdəti ilə ucalır. Nəticədə insan iman əldə edir və bütün bunlarların vəhdəti ilə şirkdən xilas olur. Necəki ayə buyurur: Tövbə edərək Ona tərəf dönün. Ondan qorxun, namaz qılın - müşriklərdən olmayın!
İmam Əliyə (ə) məxsus \"Əbu-Turab\" ləqəbinin heyrətamiz tarixçəsi və mənası nədir?
Həzrət peyğəmbər (s) İmamı (ə) bu adla çağıranda səhabələr bu künyənin (ləqəbin) mənasını və səbəbini soruşduqda peyğəmər (s) buyurdu: \"Qiyamət səhnəsi bərpa olanda kafirlər Allahın Əli (ə) üçün və onun (ə) dostları üçün hazırladığı cənnət mükafatlarını gördükdə deyəcəklər- Ey kaş! Mən də torpaq olaydım! Yəni Əlinin (ə) davamçılarından (şiələrindən) olaydım. Bu Allahın sözüdür!\" (Nəbə-40) İləluş-şərae. Biharul-ənvar-35/51) Bu mətləb həm də Əhli-sünnənin mötəbər mənbələrində qeyd olunub: Hədisdə deyilir, bir gün peyğəmbər (s) İmamın (ə) evinə gəlir və onun məsciddə olduğunu bilib ora doğru gedir. Peyğəmbər (s) gəlib Əlini (ə) torpaq üzərində yatan görür və gəlin başı üzərində durur. Sonra əlini torpağa sürtüb İmamın kürəyinə çəkir və deyir: \"Otur,Ey Əbu-Turab!\". (Səhih Buxari.Mənaqib- Mənaqibu Əli ibn Əbu talib) (Səhih Muslim-Fəzailus-səhabə. Əli ibn Əbu-Talibin fəzilətləri babı)/
Böyük alim, imamların sadiq dostu Şah Əbdül-Əzim kimdir?
Əbdül-Əzim böyük İslam alimlərindən, məsumlardan (ə) hədis nəql edən, mənəviyyat sahibi şəxslərdəndir. Əbdül-Əzim dövrünün 3 İmamı ilə rabitədə olub. Ayətullah Tehrani bu barədə deyir: O böyük şəxsiyyət İmam Rza, İmam Cavadı (ə) dərk edib və öz imanını İmam Hadiyə (ə) yetirib.” Mənbələrdə qeyd olunur ki, o, İmam Cavad və İmam Hadi (ə)-ın hüzuruna daxil olarkən böyük ədəblə daxil olar, İmamlar (ə) da onu düz yaxınlarında əyləşdirər, ona böyük hörmət edərdilər. Şeyx Əbdül-Əzim Abbasilər dövründə yaşamış və daim haqq carçısı olmuşdur. Bu səbəbdən daim təqib olunardı. Bu səbəbdən Mötəzin vaxtında İmam Hadinin (ə) əmri ilə Samirra şəhərindən Rey şəhərinə hicrət edir və ömrünün sonuna kimi orada təbliğat və İmamların hədislərini söyləmək, Quran təfsir etməklə məşğul olur. Həmçinin Əbdül-Əzimin Xotasana İmama Rzanı (ə) ziyarət qəsdilə gəldiyi də deyilir.