İmam Həsənin (ə) qatilləri – İmam Hüseyn (ə) niyə qatilə qarşı qisas icra etmədi?
Şeyx Mufid “əl-İrşad” kitabında İmam Həsənin (ə) şəhadəti barədə yazır: İmam Həsən (ə) şəhadətinə yaxın vaxtlarda qardaşı İmam Hüseyni (ə) yanına çağırıb buyurur: “Qardaşım, yaxın günlərdə mən sizin aranızdan ayrılacam. Məni zəhərləyəcəklər, zəhər ciyərimi parçalayacaq. Bunu kimin edəcəyini və kimin sifarişi olduğunu bilirəm. Mən özüm Allahın hüzurunda onlarla hesabımı görəcəm. Səni, üzərində olan haqqıma ad verirəm ki, sən yalnız baş verənləri izlə və Allahın haqqımda olan qəza-qədərini gözlə.” Tarixçilərin bildirdiyinə görə İmamın (ə) şəhadətindən sonra Müaviyyə vəd etdiyi 50min dirhəmi Cudəyə göndərir, lakin Yezidlə evlənməyinə etiraz edərək deyir: Allah rəsulunun (s) övladını zəhərləyən birisini öz övladıma rəva görmürəm.” Bəzi tarixçilər bildirir ki, Cudə İmamın (ə) şəhadətindən sonra uzun müddət yaşayır, iki dəfə ailə həyatı qurur, hətta övladları da olur. Lakin bu qara ləkə onda heç vaxt təmizlənmir. Buna görə həmişə onun övladlarına “ərini zəhərləyənin uşaqları” deyərdilər...
Imam Əlinin (ə) hədisinə əsasən İnsanların ən ağıllısı kimdir?
İnsanların həyatında mühüm olan məsələlərdən biri də həyatın müxtəlif vəziyyətlərində özünü necə aparmağı bacarmaqdır.
Nə zaman əmr-be-məruf edib, nə zaman susmağını biləsən. Nə zaman güzəşt edib, nə zaman hərəkət etməyini biləsən. Nəyin pis olduğunu biləsən və dəyərləndirəsən.
Ona görə də dinimiz müsəlmanları aqil olmağa dəvət edir və buyurur ki, əgər aqil olarsansa, bütün bunların öhdəsindən gələ bilərsən. İmam Əli (ə) buyurur: “Aqil o kəs deyildir ki, yaxşını pisdən ayırar. Əslində aqil o kəsdir ki, pisliklər içərisindən onların ən yaxşısını tanıyar”. Yəni, yaxşını pisdən ayırmaq insan üçün hünər deyildir. Çünki heyvanlar da təbii halda özlərinə qarşı olan ziyanı və faydanı, pisi və yaxşını tanıyırlar. Misal üçün, hündür yerdə olan pişik ki, aşağı düşmək istəyir, əgər məsafə çox olarsa özü üçün düşməyə başqa yollar axtarar. Təhlükədən qaçar...
Cini öldürmək həqiqətdirmi?
... Cinlər insan kimi deyildir və onlar gözdən gizli məxluqlardırlar və bir şəkildən başqasına düşə bilirlər. Ağıl və dərkə malikdirlər. Güc tələb edən işləri görməyə qadirdirlər.
Allah Təala insanları cinlərdən üstün yaratmışdır. Cinlər də insanlar kimi mükəlləfdirlər və onların da içində möminlər və kafirlər vardır. Bu varlıqların bəzisi insanlarla rabitə qura bilir. Bəzi sirləri onlara çatdırırlar. Cinlərin arasında böyük qüdrətə malik olan cinlər vardır. “Cinlərin çox zehinli və nəhəng olanı (ifrit) dedi: «Mən onu sən məclisdən qalxmamış sənin yanına gətirərəm və əlbəttə, mən bu iş üçün qüvvətli və etibarlıyam!»”. (“Nəml” 39). Avam insanlar bu məxluqlar haqqında çox sayda xurafi şayiələr yaymışdılar. Avam insanlar belə hesab edirlər ki, oddan yaranmış bu varlıqlar çox təhlükəlidirlər, insana əziyyət verir, kinli və pis rəftarlı varlıqlardırlar. Onları öldürmək də bu xurafi şayiələrdən biridir. Bizim anlamda fiziki varlığı olmayan bu varlığı axı necə öldürmək olar ki? Onların ümumi anlamda fiziki cismi yoxdur və atəşdəndirlər. Beləliklə, deyə bilərik ki, Quran və hədislərimiz cinin var olduğunu bəyan edirlər. Ancaq cinlə bağlı deyilən bütün xurafi şayiələr ki, Quran və hədislərdə onlara rast gəlinmir – avam insanların qurmasıdır.
Ölən yaxınlarınızın qəbri üstündə edilən dualar tez qəbul olar!
Duaların qəbul olduğu mühüm məkanlardan biri – Məsumların (ə) və İmamzadələrin hərəmləridir. Bundan əlavə, hədislərimiz bəyan edir ki, möminlərin, ata və ananın, alimlərin, saleh insanların, şəhidlərin qəbirləri yanında edilən dualar da tez qəbul olar.
Fəxr Razi möminlərin qəbri kənarında edilən dualar haqqında yazır ki, nə zaman qədim böyük alimlərdən birinin davamçıları elm sahəsində bir çətinliyə düşsə idilər, onun qəbrinin kənarına gedib, orada bəhslər edərdilər. Sonra da həmin məsələnin həlli kəşf olardı. Necə ki, alim və zahidlərin qəbirləri kənarında edilən dualar kimi...
Bəsirətli insanın hansı üstünlükləri var?
Bəsirət gözünün açıq olması – insanı kamala çatdıran amillərdən biridir. Bəsirətə malik olmaq insana hansı faydaları verir?
1. İnsan bəsirət sayəsində tövhidi dərk edər və Allahın qüdrətini başa düşər. “De: «Mənə deyin görüm, əgər Allah gündüzü sizin üçün (Yer kürəsini dayandırmaqla) Qiyamət gününə kimi həmişəlik bərqərar etsəydi, yeganə Allahdan başqa hansı bir tanrı aramlıq tapdığınız gecəni sizə gətirə bilərdi? Məgər görmürsünüz?!»”. (“Qəsəs” 72).
2. Bəsirətin nişanələrindən biri – nəsihəti qəbul etmək bacarığıdır. “Korla görən eyni deyildir (möminlər və kafirlər bərabər deyildirlər). Nə zülmətlə nur (cəhalət, küfr, əxlaq və əməl çirkabları ilə elm, iman və fəzilətləri eynidir). Nə də kölgə ilə yandırıcı isti (gözəl mükafatlar və şiddətli cəzalar da eyni olmaz). Və dirilər(i) ilə də (küfr və cəhalət əhli olan fikir və qəlb) ölülər(i) eyni deyillər! Şübhəsiz, Allah istədiyi kəsə eşitdirər. Sən isə əsla qəbir əhlini eşitdirə bilməzsən”. (“Fatir” 19-22)...
Qiyamət günü Allah insanın günahlarını mələklərə aşkar edəcəkmi?
Allah Təala elə müqəddəs varlıqdır ki, insanların günah və eyiblərini gizlədər və onların aşkar olmasına imkan verməz. Çünki bunun ağır nəticələrini nəzərə alır. İstəmir ki, bəndəsi eyiblərinin aşkar olmasına görə xar və zəlil olsun. Bu da Allahın sonsuz rəhmət bulağından sirab olmaqdır ki, bütün insanlara şamil edilir.
İmam Səccad (ə) dualarının birində buyurur: “Allahım, Öz pərdələrin ilə günahlarımın üstünü örtmüsən, sanki məni öz halıma buraxmısan və günahımın cəzasından məni kənarlaşdırmısan”. Allah bəndəsi Qiyamət günü məhşərə daxil olar və ağlamağa başlayar. Ona deyərlər: “Niyə ağlayırsan?”. Deyər: “Günahlarımın mələklərin yanında aşkar olmasından qorxuram”. Xitab gələr: “O zaman ki, sən günah edirdin və gülürdün – səni rüsvay etmədik. İndi ki, günah etmirsən və ağlayırsan – niyə belə edək ki?”...
Hansı əməllər Qiyamət günü insanın üzünü ağ edər?
Qurani-Kərimdə buyurulur: “Allah iman gətirənlərin dostu və başçısıdır. Onları (nadanlıq, küfr və itaətsizliklik)qaranlıqlar(ın)dan (elm, iman və təqva) nur(un)a tərəf çıxarır. Kafir olanların başçıları isə azğın və itaətsizlərdir ki, onları(hidayət) nur(un)dan (azğınlıq) zülmətlər(in)ə tərəf çıxarırlar. Onlar cəhənnəm əhlidirlər və orada əbədi qalacaqlar”. (“Bəqərə” 257). Yəni, əgər insan dünyada vilayəti tanıyıb, onu qəbul edib və əməl edibdirsə, Allah onu nura tərəf aparar. Yox əgər, vilayətə qarşı çıxanlardan olubdursa – bu şəxs zülmətə tərəf gedər. Quranın başqa ayəsində buyurulur: “Bəzi üzlərin ağ və bəzi üzlərin qara olacağı gündə! Üzləri qara olanlara gəldikdə(onlara deyiləcək): «İman gətirdikdən sonra kafir oldunuz?! Elə isə küfr etdiyiniz şeyin müqabilində dadın bu əzabı!»...
İmam Hüseynin (ə) yoxsul insana 3 sualı nə haqda idi?!
İmam (ə) buyurdu: “Ey ərəb qardaş! Mən sənə üç sual verəcəyəm. Əgər birincisinə cavab versən, həmin pulun üçdə birini sənə verəcəyəm. Əgər ikisini həll etsən, üçdə ikisini verəcəyəm. Əgər sualın üçünə də cavab versən, bütün məbləği almağa layiq olacaqsan”. Həmin şəxs dedi: “Ey Allah Rəsulunun (s) oğlu! Sizin kimi aqil bir insan mənim kimi nadana sual verəcək? Siz elm və şərafət nəslindənsiniz”. İmam Hüseyn (ə) buyurdu: “Mən cəddimdən eşitmişəm ki, buyurub: “İnsanlara yaxşılıq, onların mərifət və tanıma həddinə görədir””. Həmin şəxs dedi: “Onda, nə istəyirsinizsə soruşun. Əgər bələd olsam, cavab verəcəyəm. Əks halda sizdən istifadə edəcəyəm”. İmam (ə) soruşur: “Hansı əməlin fəziləti daha çoxdur?”. Deyir: “Allaha imanın”. İmam (ə): “Giriftarlıqdan çıxış yolu nədir?”. Deyir: “Allaha etimad etmək”. İmam (ə): “Bir kişinin həqiqi gözəlliyi nədədir?”. Deyir: “Mülayimlik və səbirlə birlikdə olan elm”. İmam (ə): “Əgər o, olmasa?”. Deyir: “İnsafla olan sərvət”. İmam (ə): “Əgər o, olmasa?”. Deyir: “Səbirlə birlikdə olan yoxsulluq”. İmam (ə): “Əgər o, olmasa?”.Deyir: “Bu halda yaxşıdır ki, səmadan bəla nazil olsun və bu cür insanı məhv etsin. O, buna layiqdir”...
İmam Zaman ağaya (ə.f) 39 gün məktub yazan Seyyid Həzrətə nədən şikayət edir və nə istəyirdi?!
Seyyid Muhəmməd Cəbəl, əslən Cəbəl kəndindən idi. Ozamankı hökumət bu seyyidi orduya cəlb etməyə və zülm etməkdə şərik olmağa vadar etmək istəyirdi. O da bu aqibətdən yayınmaq üçün gizli şəkildə şəhəri tərk edir və Nəcəfə gedir. İmam Əli (ə) hərəminin kənarında sadə bir həyata başlayır. O dövrdə gündəlik xərclərin ödənməsi də belə, çox çətin idi və güzəran ağır keçirdi. Seyyid Muhəmməd də əliboş halda vətənini tərk etdiyi üçün onun da maddi vəziyyəti ağır idi. Həyası və izzəti icazə vermirdi ki, hər kimsə onun halından xəbərdar olsun. Ona görə də bəzən olurdu ki, bir neçə günü dalbadal ac və susuz qalardı. Hətta ən kiçik yeyəcəyi belə, əldə edə bilmirdi. Seyyid bu vəziyyətdən çıxmaq üçün hər nə qədər düşünürsə, çıxış yolu tapa bilmir. Birdən belə fikir zehninə gəlir ki, İmam Zaman ağaya (ə.f) məktub yazsın və o Həzrətdən (ə.f) yardım istəsin. Bu məktubdan sonra 40 gün əməllərinə diqqət edir və xəta etməkdən çəkinir...
Qurani Kərimin müsiqi barəsindəki nəzəri necədir?
... Ayətullah Məkarim Şirazi bu ayənin təfsirində buyurmuşdur: “Yorğunluğu aradan aparmaq və şənlik yaratmaq üçün daha sağlam yollar mövcuddur.
Misal üçün səfərə çıxmaq, idmanla məşğul olmaq, sileyi-rəhm etmək, elmi məclislərə getmək və təcrübələrinlə bölüşmək kimi. Hamısından mühüm olanı isə Allahla rabitə qurmaqdır ki, qəlblərə aramlıq verər. Niyə özümüzü o şeylərlə məşğul edək ki, sonu zillət və əziyyət olsun?”. İslam dininin nəzərinə görə, o müsiqilər ki, haram məclislərində səsləndirilir, onlara qulaq asmaq olmaz. İmam Sadiq (ə) səhabələrindən birinə ki, qonşusunun müsiqi səslərini dinləməyi sevərdi, buyurur: “Tövbə qüslü al və bacardığın qədər namaz qıl. Əgər bu halda ölsəydin, necə də pis halda olardın. Çirkin işləri öz əhlinə burax, çünki hər şeyin əhli vardır”. Dinimizdə ğina deyilən müsiqi növü vardır ki, ona qulaq asmaq müsəlman üçün haramdır. Ancaq o dini müsiqilər ki, ruhu oxşayar və insanda haram hisslər oyatmaz, əksinə Allahı və Məsumları (ə) yada salar və onlara qarşı sevgini artırar, haram məclislərində səsləndirilməz – onlara qulaq asmağın problemi yoxdur.