Deyilə Səhaələin işini onlaın özləinə uaxmaq lazımdı. u aədə əy söyləmək öyüklə aəsində füzulluq etməkdi. Avam, xas adamla aəsində ehtiyyat etməlidi. /Diqqət edin /Hafiz Əu Muhəmməd Ədüəhman in Əuhətəm azi (327-ci il hici qəməi ilində vəfat etmişdi). «Təqəddimətul Məifə, Likitail Cəhi Vəttədil» kitaında yazı /Peyğəmə (s) səhaələi Quanın və vəhyin nazil olmasının şahidi olan, təfsi və tə`vilin necəliyini ilən şəxslədi. Allah Təala onlaı peyğəməə(s) həmdəm, köməkçi və dini əpa etmək üçün seçmişdi. Onlaı o cəna üçün müsahi seçmişdi və əhə qəa vemişdi. Peyğəməin(s) Allah təəfindən gətiəək onlaı təliğ etdiyini azaldı-əskildmədən öyənmiş, öz ütün vücudu ilə xatiələini saxlamış və dində təqih və alim olmuşla. Allah Təala onlaı qaldıı ümmətə öndəlik imtiyazını onlaa vemişdi. Peyğəmə(s) səhaələi ümmüətin adilləi doğu yol aşçılaıdıla. Allahın dini işləində höccət, Quanı və peyğəmə sünnətinin daşıyıcılaıdıla. Allah Təala göstəiş vemişdi ki, onlaa əl atsın və onlaın üsluu əsas götüülsün. Qəalaşdımışdı ki, iz onlaı özümüzə nümunə götüək və onlaın yolu addımlayaq. /İn Əsi də «Usdul göə» kitaının müqəddiməsində yazı əsuləllah (s) səhaələi digə hədis və sünnə aviləi ilə Cəh, Tədil və İad yeləindən aşqa ütün yelədə əaədilə. Çünki, onla hamısı adildilə və eyi axtamaq, iad etmək üçün onlada heç i ye yoxdu. /Hədis hafizi İn Həcə «Əl isaə fi Təmyizissəhaə» kitaının müqəddiməsində yazı Əhl-sünnə Peyğəmə(s) səhaələinin hamısının adilliyində müttəfiqdilə. u işdə i qup əhəmiyyətsiz id`ət əhlindən aşqa onlala müxalifət edən yoxdu. /Hədis əhlinin İmamı Əu Zə`ədən nəql olunmuşdu i nəfəin Peyğəmə(s) səhaələindən iinə eyi tutduğunu və iad etdiyini gödün, il ki, o, zındıqdı. /Amma həqiqətən avama lazım və ya vaci olan udu ki, öyükləin aəsində olan sözləi öyüklədən eşitsin. Onda (əgə öyüklə icazə vesələ) özü hakim stoluna otusun. Güman ediəm ki, u hə i azad insanın tam hüququdu. Əgə yenə də «ayağını yoğanına göə uzatmamısan» desələ, onda onlaa u Quan ayəsini oxumaq lazımdı. /فَبَشِّرْ عِبَادِ الَّذِينَ يَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَيَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ أُوْلَئِكَ الَّذِينَ هَدَاهُمُ اللَّهُ وَأُوْلَئِكَ هُمْ أُوْلُوا الْأَلْبَابِ /«O əndələimə müjdə ve ki, onla, sözü eşidi, lap yaxşılaına tae olala. Allahın hidayət etdikləi unladı və ağıl sahiləi də elə unladı. («ZUMƏ», ayə 17-18) /Əu Əil Hədid «Nəhcül-əlağəyə» şəhin 47-20-ci cildində yazı /Altı yüz on iinci ildə ağdadda Nəqi Əu Cəfə Yəhya in Muhəmməd Ələvi Həsinin yanına gəldim. Onun yanında i qup adam va idi. Onladan ii Əulfəəc Muğanu oxuyudu. Aaya Muğeyə in Şöədən söz düşdü. Oadakıla onun aəsində danışmağa aşladıla. əzisi onu təiflədi, digələi danladı və əziləi də söz deməkdən çəkindilə. /Oadakıladan ii dedi «Səhaələ aəsində danışmaqdan çəkinmək və onlaın aasında aş veənlədə əl saxlamaq vacidi. Əul Məali Cəvini demişdi. Peyğəmə(s) u işdən nəhy etmişdi mənim səhaələimin aasında olan ixtilafladan danışmaqdan çəkinin!» Yenə də uymuşdu «Mənim dostlaımla işiniz olmasın, əgə sizdən ii Ühüd dağı ağılığında qızıl infaq edəsə, əsla mənim səhaələimdən iinin dəyəinin döddə iinə əlkə də onun yaısına çatmaz». Yenə də uyumuşdu «Mənim dostlaım ulduzladı. Onlaın hə iinə iqtida etsəniz hidayət olasınız». Həmçinin uyumuşdu «Sizin ən yaxşılaınız mən yaşadığım əsdə yaşayanladı, ondan sonakı və ondan sona ondan dasonakı əslədə yaşayanladı». Həsəni əsidən əvayət olunmuşdu ki, onun yanında «Cəməl» və «Süffeyn» döyüşlədən söz düşəndə demişdi Onla i qandı ki, Allah izim qılınclaımızı ondan pak saxlamışdı, dilimizi də onu yad etməklə ulaşdımayaq. Eləcə də u xəə izdən məxfi qalmışdı. Kişilik də izdən istəyi ki, Peyğəməin (с) hömətini xanımı Aişə, iisi oğlu Zuey və Əlini o həzətin alalaına sipə etmiş, Təlhə aəsində saxlayaq. Peyğəmə(s) Müaviyənin acısının həyat yoldaşıdı. elə ki, Ümmi Həiə onun acısı, Peyğəməin (с) isə həyat yoldaşıdı. Ədə qaydası udu ki, Ümmi Həiənin hömətini qadaşı aəsində də qouyaq. eləliklə şiənin səhaələi aasında aş veən ixtilaf aəsində dedikləi süuta yetməmişdi. Onla i ananın alalaı kimi olmuş, əsla iinin atini digəindən kədələnməmiş və aalaında ixtilaf aş veməmişdi. /Əu Cəfə (Allah ona əhmət eləsin) dedi i müddət öncə Əu Məalinin sözləinə cava yazmışam və istəyiəm ki, onu u məclisdə oxuyum və eləliklə aşladı (ixtisaa göə Əu Cəfəin sözünün xülasəsini qeyd ediik). Allah Təala, onun düşməninə düşmən olmağı və dostlaını sevməyi müsəlmanlaa vaci uyumuşdu. Onu tək etmək də əqli və nəqli dəlillələ ək tutaaq uyumuşdu «Allaha və axiət gününə iman gətiən qövmün, Allaha və onun Peyğəməinə müxalif çıxanlala-öz atalaı, oğullaı, qadaşlaı və yaxın qohumlaı olsala elə- dostluq etdiyini göməzsən» («Mücadilə», ayə 22). /Yenə də uyumuşdu «Onla Allaha, Peyğəməə və ona nazil olana iman gətisəydilə, onlaı (kafiləi) özləinə dost tutmazdıla. («Maidə», ayə 81) /Yenə də uyumuşdu «Allahın qəzə etdiyi i qövmü dost tutmayın! («Mümtəhinə», ayə 13) /eləliklə, müsəlmanlaın icması u mövzunu təsdiq edi ki, Allah Təala onun düşmənləinə düşmən olmağı və dostlaını sevməyi vaci uyumuşdu. Eləcə də Allah yolunda sevmək və qəzələnmək vacidi. Əgə u dedikləimiz olmasaydı, kiminləsə müaizə apamaq və təəa etməli olmasaydıq, onda əlkə də izim onlala düşmənçiliyimiz lazım olmazdı. /Əgə güman etsək ki, əgə Allaha onlaın işləinin necəliyi izə gizlindi, keçmiş zamanda olmuşdu və izim izdən gizlin işləi aaşdımağımızın mənası yoxdu desək və u əhanəyə etimad edi onlaı sevsək, qoxuuq ki, Allah Təala izə uyusun Əgə onlaın işləi sizin gözünüzdən məxfi idi və keçmiş zamanda olmuşdusa da sizin qulağınız və qəlinizdən ki, gizlin deyildi Əlinizə elə səhih hədislə çatmışdı ki, sizin oynunuza peyğəməin (s) peyğəməliyinə iqa etmək, onu təsdiq edənləi sevmək, inka edənləə düşmən olmaq vəzifəsini qoyudu. ununla da sizə Quan və əsulullahın(s) gətidiyi şeylə aəsində fikiləşmək göstəişi veilmişdi. Kaş ki, çəkinəydiniz və sava qiyamət günü – «Pəvədigaa! iz ağalaımıza və öyükləimizə itaət etdik, onla isə izi yoldan azdıdıla» («Əhza», ayə 67) deyənlədən olmayaydınız. Amma Allah lənət kəlməsini göstəiş vemiş və onu vaci uyumuşdu. Gömüsünüz ki, Quanda- əqəə-159-da uyuu «O qupa həm Allah və həm ütün lənət edə ilənlə lənət edələ». Digə yedə Allah Təala Aisləə lənt uyuaaq deyi «əni İsaildən kafi olanlaa Davudun dili ilə lənət oxundu» («Maidə» 78). Eləcə də, «şühəsiz ki, Allah və onun əsulunu incidənləə, Allah dünya və axiətdə lənət eləmiş və onlaa üsvayedici əza hazılamışdı». (Əhza-57) Amma «lənət etməyin nə savaı vadı, Allah mükəllətə niyə lənət etmədin» –deməz . əlkə souşa Niyə lənət etdin? Deyən adam nadan adamdı və nə dediyini anlamı. /Əgə lənət etmək, Allahın dediyi kimi olasa, elə Allaha itaət etmək deməkdi. Yəni lənətə layiq olan adam, həvayi nəfsə və təəssüə göə deyil, Allah xatiinə lənətlənisə və mükafata layiqdi. izim Allah lənətlədiyi adamı lənətləməyə haqqımız yoxdumu? u, iad qəul etməyən i aksiomdu. Allah təala i nəfəi təifləyi digəini pisləyəsə izim də təiflənəni təifləmək, pislənəni isə pisləmək haqqımız vadı. /u deyimi eşitməmisinizmi? /«Mənim düşmənimlə dostluq edi və elə ilisən ki, mən sənin dostunam?! Həqiqətdə sənin u düşüncən heyətlidi». /Dostun düşməni ilə dost olmaq dostu timək deməkdi. Düşməni sevmək atil olduğu üçün ondan uzaqlaşmaqdan aşqa çaəsi yoxdu. Müsəlmanlaın icmasına uyğun olaaq, Allahın düşməni, onun göstəişləini yeinə yetiməyənlə və günahkalala dostluq etmək caiz deyil və insan elə adamlaa qaşı laqeyd olaaq, «nə onlaı seviəm və nə də unlaa düşmənəm»- deyə ilməz. /Əu Cəfə dedi unladan əlavə- i nəfəin, Yezid ini Müaviyə və Həccac ini Yusifin işinin həqiqəti izə məlum deyildi- deməsi düzgündümü? u iki nəfəin dastanını aaşdıı onlala düşmənçilik etmək və onlaaı lənətləmək nalayiq həəkətdimi? u sözlə, sizin dediyiniz, Müaviyyə, Muğeyə ini Şöə və aşqalaının işləinin izdən məxfi qalmışdı və onlaın dastanını aaşdımaq layiq deyildi- sözünün aasında nə fəqi vadı. /Ey hədis və haşiyə əhli, ey ammə, siz necə «oada olmadığınız üçün sizdən məxfi qalan – Osmanın dastanını aaşdıı, onun qatilləinə nifət əsləyi və onlaı lənətləyisiniz? Siz necə Əu əkə göə onun oğlu Məhəmmədin hömətini saxlamı, mömünlə anası Aişəyə göə onun qadaşına hömət etmi, Muhəmməd ini Əu əki fasiq sayı və lənətləyisiniz? Haluki izi Əli (ə), Həsən(ə) və Hüseynə(ə) zülm edən, onlaın haqqını qəs edən Müaviyyənin u zülmünün qaşısında sükut etməyə çağıı və ona lənət etməyi qadağan edisiniz. /Necə olu ki, Osmana zülm edəni lənətləmək sizə sünnə, amma Əli(ə), Həsən(ə) və Hüseynə(ə) zülm edəni lənətləmək isə təkəllüf olu və ondan çəkinmək lazımdı? Necə olu ki, ammə Aişənin məsələsinə dəxalət edi? Ona axı «Hümeya» deyənləə nifət edi. Aişənin hömət pədəsini yıtanlaın əzisini lənətləyilə, eyni halda, izə atası dünyadan köçəndən sona Fatimənin (s.ə) aşına gələnlə aəsində danışmağı qadağan edilə? Əgə, Fatimənin (s.ə) hömət pədəsini yıtmaq və onun evinə daxil olmaq, islam nizamını qoumaq üçün aş vemişdi ki, u iş genişlənəək i dəstə müsəlmanlaın itaətdən oyun qaçımasına səə olmasın – deyəsiniz, sizə cava veilə ki, Aişənin də hömət pədəsi elə u səəə göə yıtılmış, onun kəcavəsinə itaətdən oyun qaçımasına göə, müsəlmanlaın iliyini pozduğuna göə hömətsizlik edilmişdi. Eləcə də, əsəyə çatan kimi onlaın qanlaını tökdüyünə göə hömətsizlik edilmişdi. Onunla Osman in Hənif, Həkim in Cəələ və onlala olan əməlisaleh müsəlmanla aasında olan ölüm diim döyüşünü taix kitalaında əks etdiilimişdi. una əsasən əgə Fatimənin (s.ə) evinə hələ aş veməmiş iş üçün daxil olmaq əva olasa, onda aş vemiş iş üçün Aişənin hömət pədəsini yıtmaq da caiz olacaqdı. Necə mümkündü ki, Aişənin hömət pədəsini yıtmaq əədi cəhənnəmdə qalmaqla nəticələnən öyük günahladan, amma Fatimənin (s.ə) qapısını açmaq, oaya daxil olmaq, qapının ağzına odun yığı od vumaqla hədələmək Allahın islamı u vasitə ilə qoumağı və fitnə odunu söndüməsi kimi yaxşı işlədən sayılsın? Haluki, ən azı Fatimə(s.ə) və Aişənin hömətini saxlamaq hə ikisi əaədi. iz istəmiik ki, Fatimənin (s.ə) hömətinin daha öyük olduğunu və onun höməti əsuləllaha (s) göə daha mühüm olduğunu deyək. Eləcə də, istəmiik ki, Fatimənin (s.ə) Peyğəməin (s) ədəninin i paçası onun qanı və ətindən i paça olduğunu və onun həyat yoldaşı ilə müqyisə olunmayacağını deyək. Hə haldqa onunla həyat yoldaşı aasında ə-avadlıqdan aşqa i ağlantı olmamışdı. /Əu Cə`fə dedi ütün unladan sona, izə necə lazım olmalıdı ki, Peyğəməə (s) göə onun həyat yoldaşının ehtiamını və yoldaşı Ümmü Həiəyə göə onun qadaşının (Müaviyənin) hömətini saxlayaq? Halukisəhaələ özləi peyğəməə (s) göə onun Əhli-eytinin hömətini saxlamamışla. Haelə Peyğəməə(s) göə onun i neçə vasitə ilə əmisi nəvəsi və küəkəni olan Osman in Əffana nəinki hömət etmədilə, hətta onun əzi köməkçiləini oldüəək lənətlədilə. Səhaələdən çoxu Osmanın xəlifə olduğu halda lənətləyidilə. Onladan ii də, Aişə idi. O, deyidi «Nə`səli (axmaq yəhudi) öldüün, Allah Nə`sələ lənət eləsin». Daha sona, Adullah in Məs`ud Osmanı lənətləyidi. Əu ək və Ömə, Sə`d in Uadəni diiykn lənətləyi, ona nifət edi və onu Mədinədən Şama qovdula. (Yolda onu Cinlə vudu və öldüdü!!!) /Əgə, Allaha düşmənçilik edən peyğəmə (s) səhaələi ilə düşmənçilikdən çəkinmək Peyğəməin(с) hömətini saxlamaq olsaydı, onda izim oynumuzu da vusaydıla, onlala düşmənçilik etməzdik. Lakin Peyğəməin(s) öz dostlaına olan məhəəti cahilləin i-iinə təəssü üstündə quulan məhəəti kimi deyildi. əsulullah (s) öz səhaələinə məhəəti, onlaın Allahın sözünə axmaqlaına göə qəa vemişdi. Onla Allahın sözünə axmazsa, onlaı sevməyi lazım edən şeyi veələsə, daha əsulullah (s) üçün onlaı sevməyin fəqi yoxdu və onlaı sevmədiyimiz üçün qəzələnməz. i də ki, səhaələ özləi özləi üçün u məhəəti göməmişlə. unu onlaın öz həyatlaından çıxaış etsəydin ilədin ki, onla özləi öz nüfuz və məqamlaına, izim dövümüzdəki avam camaatdan daha agah idilə. Əgə onlaın əzisinin əzisinə qaşı əftaını aaşdısan göəsən ki, mövzu, u günkü camaatın qədimdə olanlala tamamilə əks qütdə yetləşi. /u fəslin sonunda saxta hədislədən iki nümunəyə işaə etməklə kifayətləniik. Yəqinə yaxın ehtimala göə u hədislə əni-Üməyyə zamanında deyil, hicətn iinci yüzilliyinin iinci iyimi eş ilində düzəldilmişdi. /A) iinci xəlifəni «Əu ək Siddiq», ikinci xəlifəni «Ömə Fauq» , üçüncü xəlifəni isə «Osman Zunnuin» adlandııla. Deyilə ki, u üç adama u ləqəi Peyğəmə vemişdi. /u ləqə və hədisləin əvvəlki üç xəlifənin zamanında aş vemişdi. Deməyinizin dəlili i taixi sənəddi. Onun aəsində eşinci fəsildə təfsilatı ilə danışacağıq. /Qısası udu ki, «Suffeyn» döyüşündə Mуhəmməd in Əu ək, Müaviyyə in Əu Süfyana i məktu yazdı. Müaviyyə də u məktua cava yazdı. u məktuda yazmışdı «... keçmişdə iz va idik və sənin atanda izimlə idi. Əli in Əu Tali fəzilətini və onun haqqını oynumuzda lazım olmağını ilidik. Onun haqqını alan və onunla müxalifət edən ilk kəslə sənin atan və onun Fauqu olmuşdu. u iki nəfə u işdə müttəfiq idi və u iş qəaa almışdıla. /Əziz oxucu özü göü ki, u məktuda çevilişin iki nöməli şəxsi «Fauq» adı ilə qeyd edilmişdi. Yəni u ləqə hicətin otuz altıncı ilində yeini tutmuş kəlmə idi. /Haluki Həsskaninin «Şəvahiduttənzil məhaninin» «Ğayətul Məam» və «Ə-iyatun Nəzə» kitalaında nəql olunmuşdu ki, əsululah (s) uyudu Siddiqlə üç nəfədilə Al Yasin mömini – Həzq ilə və Əli in Əi Tali. Əli onlaın hamısından daha üstündü». İmam özü uyumuşdu «Məndən Siddiqiləin ən öyüyüyəm. Məndən aşqa unu yalançıdan aşqa heç kəs deməz». /In Macə Qəzvininin «Sünən», Nisainin «Xəsais», Hakim Nişauinin «Müstədək» kitalaında nəql olunmuşdu ki, Əli (ə) ən öyük Fauqdu. Allah onun vasitəsilə haqla atili i-iindən ayıı. /Ümmi Sələmə, Adullah in Aas, Əu ək Ğifai, Ənəs in Malik və İman in Hüseyn əsuləllahdan (с) nəql etmişlə ki, «Əlini mömündən aşqa sevən, münafiqdən aşqa düşmən ilən olmaz». /Əu Səid Xidi deyi iz ənsa qupu, münafiqləi Əli in Əi Taliə düşmənçilik etməsi ilə tanıyıdıq. Adullah in Aas deyi iz Peyğəmə (s) zamanında münafiqləi Əli in Əi Talilə düşmənçiliyindən tanıyıdıq. /Cai in Adullah ənsai deyi iz münafiqləi, Əli in Əi Tali ilə düşmənçiliyindən aşqa heç i yolla tanımıdıq». /Deməli, Fauq və əməlləin mizanı aşqası deyil, Əli in Əi Talidi(ə). /Zunnueyn də Əlidi(ə). Çünki o, əsulullahın(s) iki gözünün işığı, cənnət cavanlaının ağası Həsən(ə) və Hüseynin (ə) atasıdı. Daha üçüncü xəlifə deyildi. Demişlə ki, Peyğəməin(s) qızlaı uqəyyə və Gülsümlə evləndiyinə göə u ləqəi qazanmışdı. Haluki o iki qız əsulullahın(s) öz qızlaı deyil, həyat yoldaşının qızlaı idi. Əgə öz qızlaı da olsa di , Həsən və Hüseynlə(ə) necə müqayisə oluna ilədilə? Haluki onlaın fəziləti aəsində hətta i hədis elə nəql olunmamışdı. /) Uzaq məsafələdən saxtalığı duyulan digə i hədis isə /-Müslim öz «Səhih»-ində öz sənəd ilə Hədda in Xalid Əzdidən, o, da, Zeyd in Əsləmdən, o, da, Ətta` in Yəssadan, o, isə Əu Səid Xididən nəql edi ki, əsulullah(s) uyudu «Mənim dilimdən heç nə yazmayın, hə kəs Quandan aşqa i şey yazmış olsa, onu silməlidi və u qoxulu deyildi». /u hədis iinc və ikinci xəlifənin Peyğəmədən(s) hədis nəql etməyin şiddətli müxalifətini və hədis yandımaqlaını yozmaq üçün düzəldildi. Onun saxta olmasının dəlilləi /1. Hədisdə gəlmişdi Peyğəmə(s) uyudu «Mənim dilimdən heç nə yazmayın. Hə kəs..». Günəşin gəməsi günəşə dəlildi. Məgə elə u hədis peyğəməin öz dilindən yazılmamışdı? Məgə o cənaın dilindən hədis yazılmamaq qəa deyildi? u hədisin mənası udu ki, əhli-sünnə qadaşla onlala kitalada, hətta «Sihahi sittə»-də yazdıqlaı hədisləi silməlidilə. Amma nəinki silmədilə, hətta məsləhət gödükləi yedə Quandan da üstün ildilə. /2. «Hə kəs Quandan aşqa nə yazmışdısa, silməlidi». Cümləsinin məfhumu udu ki, Quanın söykənin. Quanın müqailində hətta Peyğəməin (s) sözünə də istinad etməyin. Lakin yuxaıda gödük ki, «Fədək» hadisəsində peyğəməin(s) qızı Quana istinad edi, amma cəna xəlifə deyi əsulullahdan(s) eşitdim ki, «peyğəmələdən mias qalmaz».. /3. Əgə u hədis düzgün olsa, və doğudan da əsulullahın (s) dilindən olsa idi, iinci və ikinci xəlifə səhaələin yazdığı və tapdığı ütün hədisləi toplaya və silədilə, lakin onla silmədilə yandıdıla. /4. Əgə u hədis düzgün olsa idi, onda ütün hədis nəql edənlə və yazanla aşda aşağıdakıa olmaqla /a. Əu Adullah İsmail uxai (256-cı hici ilində vəfat etmişdi). Səhihi uxai yazmaq dəlili ilə. /. Müslim in Hüccac Nişaui (261-ci hici ilində vəfat etmişdi). Səhihi Müslim yazmaq dəlili ilə. /c. Əu Adullah Muhəmməd in Yezid ə`i Qəzvini (273-cü hici ilində vəfat etmişdi). Sünəni in Macə yazmaq dəlili ilə. /d. Əu Davud Süleyman in Əş`əs in Şəddad Lecistani (275-ci hici ilində vəfat etmişdi). Sünəni Əu Davud yazmaq dəlili ilə. /е. Hafiz Muhəmməd in İsa... Timizi (279-cu hici ilində vəfat etmişdi). Səhihi Timizi yazmaq dəlili ilə. /v. Əu Aduəhman əhməd in Şuey Nəsai (303-cü hic iində vəfat etmişdi). Sünəni Nəsai yazmaq dəlili ilə günahkadıla və «Sihahi sittə» adı ilə məşhu olan kitaı yandıılmalıdı. /5. Əgə u hədis doğu olsaydı əsulullahın(s) elminin qapısı, yəni Əli in Əi Tali(ə) undan məlumatsız qaladımı? Çünki o, Peyğəməin(s) əvayətləini «Camiə» adlı səhifədə toplamışdı ki, İmamətin miasaındandı. /Əu Cə`fə Muhəmməd in Yəqu in İshaq Kuleyni (338-ci hici ilində vəfat etmişdi). död kitadan (Kutui aaa) ii olan «Üsuli Kafi»-də İmam Sadiqdən(ə) nəql edi ki, uyudu «izim, uzunluğu yetmiş zia` olan «Camiə» kitaımız vadı. O, Peyğəməin(s) imlası və Əlinin(ə) xətti ilə yazılmışdı. Xalqın ehtiyacı olan elə i halal-haam yoxdu ki, u kitada olmasın. Hə növ hakimlik, hətta kiçik i cımaq yei aəsində mühakimə etmək də oada vadı». /Təəssüflə qeyd etməyik ki, səhaələin öyükləi Peyğəmə(s) hədisləini qoumalı olduqlaı halda, elə kesloya otuan kimi /كفانا كتاب الله /(Allahın kitaı izə kifayətdi!) deyi, doğu hədisləi toplayı yandıdıla. Sona isə, u qəska xilafətin hədəfləinə müxalif olan hə hansı əyi ədd etmək üçün saxta hədis düzəltməyə əl atdıla. Nizamın məsləhətini islamın məsləhətindən üstün tutaaq öz azğın həəkətləini öt-asdı etmək üçün saxta hədislə düzəltdilə. Sona da, elə əvvəldən islamın ünövəsini yıxmağa səy edən əni-Üməyyədən olan taeləinin əlinə füsət düşdü ki, u fiki azğınlığı üstündə olan xətti, döyüş qənimətləi və maliyyə gəliləi mənəyindən maliyyələşdiəək davam etdisinlə. eləliklə də hicətin iinci yüzillyinin iinci yaısında saxta hədisləin sayı altı yüz mini keçdi.