İmamın İsmətİ hədİslərdə necə bəyan olunub?
Hədislə Əhli-eyt İmamlaının isməti aədə nə deyi? Peyğəmə və İmamlaın hədisləində Əhli-eytin isməti onlaın digə fəzilətləi qaşısında qəa tutu. u haqda şiə və sünni hədis mənələində Əhli-eytdən çoxlu kəlamla izə yetişmişdi. /İndi uada Həzət Peyğəmədən (s) və əzi İmamladan izə yetişən hədisləin i neçəsinə işaə etməklə kifayətləniik. / / /Səqəleyn hədisi hə iki məzhəin qəul etdiyi səhih hədislədəndi. “Səhih” Müslimdə qeyd olunmuşdu ki, Peyğəmə (s) uyudu Ey camaat, agah olun ki, mən insan olduğumdan yaxında Allahın dəvətini qəul edi, onun hüzuuna yetişəcəm. Mən sizin aanızda iki qiymətli əmanət qoyuam Onladan iincisi Allahın kitaı və digəi mənim Əhli-eytimdi. (Səhihi Muslim, c.4, səh.116) /Əhməd in Hənəlin “Musnəd”ində gəlmişdi «Mən sizin aanızda iki canişin qoyuam ki, onladan ii digəindən daha öyükdü Allahın kitaı ki, göy və ye aasında i ağlantıdı. Və digəi mənim itətim olan Əhli-eytim. u ikisi Qiyamət günü Kövsə hovuzunun kənaında mənimlə iləşməyənə qədə i-iindən ayılmazla. (Əhməd in Hənəlin Musnədi, c.4, səh.30) /“Kənzül-ümmal”da elə qeyd olunu /«انّى تارك فيكم الثّقلين ما ان تمسّكتم بهما لن تضلّوا بعدى، كتاب اللّه و عترتى و انّهما لن يفترقا حتّى يردا علىّ الحوض». /Timizidə Həzət Peyğəmədən (s) elə nəql olunu «Ey əhali, mən sizin aanızda elə i şey qoyu gediəm ki, əgə ona saılsanız heç zaman yolunuzu azmazsınız. O iaətdi Allahın kitaı və Əhli-eytimdən. (Sunəni-Timizi, c.5, səh.328) /Quan və Əhli-eyti yanaşı tutmaq və u iki ayılmaz mühüm əmanətləə itaət etmək eyni şəkildə Əhli-eytin ismətini isat edi. Çünki Quan Allahın məsum kitaı olaaq hə cü yanlışlıqdan uzaqdı. Əhli-eytdən üz çevimək sanki həmin kitadan üz çeviməkdi. Ona saılmaq Quana saılmaqdı. /Səqəleyn hədisinin İmamlaın ismətinə dəlalət etməsi elə aşkadı ki, hətta əhli-sünnə alimləi də unu etiaf edilə. /Misiin məşhu alim və yazıçısı Tofiq Əuelm yazı peyğəmə (s) öz Əhli-eytini Allahın əziz kitaı ilə yanaşı qəa vemişdi. Elə i kitala ki, heç zaman atil ona yol tapmayacaqdı. Və onla heç zaman i-iləindən ayılmayacaqla. əllidi ki, hə hansı dini hökmlələ müxalifət etmək Quandan ayılmaq hesa olunu. Peyğəmə (s) onlaın i-iindən ayılmamasını xəə vei. una göə də hədis Əhli-eytin ismətini aydınca göstəməkdədi. Peyğəmə (s) u hədisi müxtəlif məqamlada zik etdiyinə göə, onun hədəfi ümməti ona saılmağa istiqamətləndimişdi ki, onla müxtəlif etiqadi və dini məsələlədə azğınlığa düça olmasınla. /Ayətullah Məkaim Şiazi u qənaətdədi Əhli-eyt İmamlaı məsumdula. Çünki onlaın Quandan ayılmazlığı, heç i qeyd və şət olmadan onlaa itaət etmək, onlaın xəta, səhv və günahdan məsumluqlaına dəlalət edi. Əgə onla günah və xəta etsəydilə o zaman Quandan ayılmış oladıla. Və nəticədə, onlaa itaət etmək müsəlmanlaı azğınlıqdan sığota etməzdi. Necə ki, hədisin davamında uyuulu ki, onlaa itaət etməklə ümmət yolunu azmaqdan uzaq ola. u da Əhli-eytin məsumluğuna aşka i dəlildi. / / /İn Aas Həzət Peyğəmədən (s) elə nəql edi /«انا و على و الحسن و الحسين و تسعة من ولد الحسين مطهرون و معصومون»؛ /«Mən, Əli, Həsən, Hüseyn və Hüseynin nəslindən olan 9 İmam pak və məsumuq». (ihaul-ənva, c.25, səh.201) /Peyğəmə (s) Əli (ə) və onun nəslindən olan İmamlaı vəsf edəək uyuu /«فانّهم خِيرة اللّه عزّ و جلّ و صفوته و هم المعصومون من كلّ ذنب و خطيئة».؛ /«Həqiqətən onla (İmamla) Allah-taalanın seçdikləidilə və hə növ günah və xətadan məsumdula». (ihaul-ənva, c.25, səh.193) /aşqa i yedə isə Peyğəmə (s) uyuu ki, Həzət Əlinin (ə) əməlini qeyd edən iki mələk ondan heç i günah yazmadıqlaını etiaf edi. /Digə i hədisdə isə ast gəliik /«هم المعصومون من كلّ ذنب و خطيئة». /«Onla hə cü günah və xətadan məsumdula». (ihaul-ənva, c.36, səh.244) /İmam Əli (ə) İmamın xüsusiyyətləini anladakən uyuu /«انّه معصوم من الذّنوب كلّها... لا يزلّ فى الفتيا و لا يخطىء فىالجواب ولا يسهو و لا ينسى... و عدلوا عن اخذ الاحكام من اهلها ممّن فرض اللّه طاعتهم ممّن لا يزل ولا يخطىء و لا ينسى» /«İmam ütün günahladan məsumdu... heç i dini hökmü ildiəkən səhvə yol veməz, cava veəkən xəta etməz və hə cü səhvdən və unutqanlıqdan uzaqdı... Camaat İlahi hökmləi öz əhlindən, yəni, Allah itaətləini vaci uyuduğu, xəta və unutqanlıqdan uzaq olanladan öyənməyə üz gətidilə». (ihaul-ənva, c.17, səh.108-109) /Haelə, İmam Əli (ə) aşqa i yedə uyuu /«انّه معصوم من الخطأ والزّلل والعمد و من الذّنوب كلّها صغيرها و كبيرها و لا يزّل ولا يخطأ و لا يلهو بشىء من الامور الموبقة للدين» /«İmam xəta, səhv və hə cü öyük və kiçik günahladan məsumdu. Səhvsiz olu, xətaya düça olmazla və dini vian edəcək (zəə yetiəcək) i işlə məşğul olmazla». (Həmin mənə, c.65, səh.389) /İmam Səccad (ə) İmamlaın ismətinə işaə edəək uyuu /«الامام منّا لا يكون الاّ معصوماً»؛ /«izdən olan İmamlaın hamısı məsumdula». (ihaul-ənva, c.25, səh.199) /İmam Sadiq (ə) İmamətin şətini onun öyük və kiçik günahlaa mütəla olmadığında göü. Odu ki, uyuu /«لا تصلح الأمامة ممن قد ارتكب من المحارم شيئاً صغيراً كان اَوْ كبيراً و ان تاب منه بعد ذلك»؛ /«İmamət günaha düça olana qismət olmaz. Həçənd, günahla öyük olsun və ya kiçik. Hətta, ondan sona tövə etsə də». (Həmin mənə, səh.200) /O, Həzət Peyğəmə (s) və ilahi övliyalaı elə vəsf edi /«الانبياء و اوصياوم لاذنوب لهم لانّهم معصومون مطهّرون». /«الامام المطهّر من الذّنوب المبرّا عن العيوب ... معدن القدس و الطّهارة و النسك و الزّهادة و نسل المطهّرة ... فهو معصوم موّد موفّق مسدَّد قد أمن من الخطايا و الزّلل و العثار يخصه اللّه بذلك ليكون حجّته على عباده و شاهده على خلقه»؛ /«İmam hə günahdan pak və hə eydən uzaqdı... İmam müqəddəslik, paklıq, iadət və təqva mənəyidi. İmam paklaın nəslindəndi... O məsum şəxs, Allah təəfindən ləyaqət tapdığından və təsdiqləndiyindən səhv, xəta və azğınlıqdan uzaqdı. u sifətləi Allah onlaa məxsus etmişdi ki, Allahın əndələ üzəindəki höccətləi və yaanış üzəində şahidi olsun (nümunəsi olsun)». (Əl-kafi, c.1 səh.200,202,203) /İmam za (ə) uyuu /«هو معصوم موّد موفّق مسدّد قد امن الخطايا والزلل و العثار»؛ /«İmam Allahın lütf və məhəmətindən yaalanaaq hə növ xəta və səhvdən məsumdu». (Əl-kafi, c.1, səh.202-203, ihaul-ənva, c.25, səh.127-128) /İmam Hadidən (ə) nəql olunan ziyaətnamələin iində məsumlaa xitaən oxuyuuq /«عصمكم اللّه من الذنوب و برأكم من العيوب و ائتَمنكم على الغيوب... و طهركم من الدنس و الزيغ و نزهكم من الزلل والخطأ» /«Allah sizi hə cü günahladan pak qəa vedi, ey və nöqsanladan uzaq etdi. Qeyi işlədə sizi xəəda etdi... və sizi hə cü çikinlik və yanlışlıqdan pak saxladı». (ihaul-ənva, c.99, səh.150) /İmam Əli (ə) və digə Əhli-eyt İmamlaı Peyğəməin (s) i çox hədisləində haqq meyaı, haqqı atildən ayıan, nicat gəmisi və s. sifətlələ qeyd olunmuşdu. elə sifətlə yalnız məsum şəxsə yaaşa. Həmin hədislədən son olaaq iini də söyləməklə kifayətləniik /«على مع الحق والحق مع على و لن يفترقا حتّى يردا على الحوض يوم القيامة». /«Əli (ə) haqq ilədi, haqq da Əli (ə) ilə, o ikisi Qiyamət günündə hovuzun kənaında mənimlə iləşənə qədə i-iindən ayılmazla». (ihaul-ənva, c.10, səh.432)