avatar

22 Oct, 2024,

Düzəliş edildi 26 Dec, 2024

QURANDA SİRATİ-MÜSTƏQİM ADLANAN AYƏ HANSIDIR?
Gündəlik namazlada oxuduğumuz “Həmd” suəsinin 6-cı ayəsində uyuulu /أِهْدِنَا الصِّرَاطَ المُسْتِقِيمَ /“İlahi! izi doğu yola hidayət et!” /Elə i yola ki, izi Sənin azılığını qazananlaa çatdısın, qəzə etdiyin şəxsləin və azğınlaın yolundan ayısın! İlahi! izi u yola hidayət et, u yolda saitqədəm saxla. /Şühəsiz, “siati-müstəqim” (doğu yol) geniş məna daşıyı. əzi alimlə onu “İslam”, əziləi “Quan”, əziləi “Peyğəmə (s) və həqiqi İmamla”, əziləi “ilahi ayin”, əziləi də “ilahi peyğəmələin qayda-qanunlaı” kimi təfsi etmişlə. unlaın hə ii həmin geniş məfhumda özünə ye tapı. Amma müxtəlif sənədlələ Peyğəməi-əkəmdən (s) nəql olunan i çox əvayətləə göə, uada doğu yolun ən aiz nümunəsinə toxunulmuş, Əli in Əi Tali (ə), yaxud Məhəmməd (s) və ali-Məhəmmədin yolu göstəilmişdi. Hakim Həskaninin “Şəvahidut-tənzil” kitaında Cai in Adullah Ənsaidən (o da Peyğəməi-əkəmdən (s)) nəql etdiyi hədisdə uyuulu /اِنَّ اللهَ جَعَلَ عَلِيّاً وَزَوْجَتَهُ وَاَبْنائَهُ حُجَجُ اللهِ عَلى خَلْقِهِ وَهُمْ اَبْوابُ الْعِلْمِ فِى اُمَّتِى، مَنْ اِهْتَدى بِهِمْ هُدِىَ اِلى صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ /“Allah Əlini, onun zövcəsini (Fatimeyi-Zəhanı) və övladlaını məxluqla üzəində ilahi höccət seçmişdi. Onla mənim ümmətim içəisində elm qapılaıdı. Hə kəs onla vasitəsilə hidayət olunsa, doğu yolu tuta!” /aşqa i hədisdə isə İn Aas Peyğəməi-əkəmin (s) Əliyə (ə) elə uyuduğunu nəql edi /اَنْتَ الطَّرِيقُ الْواضِحُ وَاَنْتَ الصِراطُ الْمُسْتَقِيمُ وَاَنْتَ يَعْسُوبُ الْمُؤمِنِينَ! /“(Ya Əli!) Sən aydın və doğu yol, möminləin əhəisən!” / /Üçüncü i hədisdə İn Aas “İhdinəs-siatəl-mustəqim” (İlahi, izi doğu yola hidayət et) – ayəsinin təfsiində deyi “Ey Allahın əndələi! Deyin ki, ilahi, izə Peyğəmə və onun Əhli-eytinin məhəətini nəsi et!” /Dödüncü i hədis Əu üeydədən nəql olunu və o deyi “Doğu yoldan məqsəd Məhəmməd (s) və onun Əhli-eytidi!” /u hədisi Əllamə Sələi (“Təfsi”də)[605] və Şeyx Üeydullah Hənəfi (“Əcəhül-mətali”də) Əu Hüeyədən nəql etmişdi. /“Şəvahidut-tənzil”də qeyd olunan eşinci hədis Ədü-əhman in Zeyddən nəql olunu. Onun atası “Siatəl-ləzinə ənəmtə ələyhim” (Nemət vediyin şəxsləin yoluna (hidayət et)) – ayəsinin təfsiində deyi “Onla (nemət veilən kəslə) Peyğəmə, onunla igə olan Əli in Əi Tali və onun şiələidi!” /u haqda şiə mənələində əvayət çoxdu. Məsələn, İmam Sadiq (ə) “Siatəl-ləzinə ənəmtə ələyhim” – ayəsinin təfsiində uyumuşdu “Məqsəd, Məhəmməd (s) və onun övladlaıdı!” /ütün unla göstəi ki, “siati-müstəqim”in (doğu yolun) xaicdə ən aydın və ən aiz nümunəsi Peyğəmə (s), Əli (ə) və Fatimeyi-Zəhanın (ə.s) məsum övladlaıdı. Deməli, kim onlaın vilayətinə ağlanı, onlaı özünə önək seçsə, sözsüz, Allahın haqq yoluna düşəcək və azğınlıqdan uzaq olacaqdı.

We use cookies to enhance your browsing experience, serve personalized ads or content, and analyze our traffic. By clicking "Accept", you consent to our use of cookies. learn more Accept