avatar

22 Oct, 2024,

Düzəliş edildi 26 Dec, 2024

İSLAM QANUNLARINDA QADINLA KİŞİ NİYƏ FƏRQLƏNDİRİLİR?
İslam dinində əzi mövzulada qadınla kişi aasında qanun və hökm cəhətindən fəqlə mövcuddu. Məsələn; qadın qazi, əhə və şə’i hakim ola ilməz. Kişi öz həyat yoldaşını oşaya ilə, lakin qadın unu edə ilməz. Qadın öz qadaşlaına apadığı isin yaısına malik olu, qadına cihad vaci deyil və s. Souşula ki, u fəqlə nə üçündü? u, qadın məqamının kişidən aşağı olmasına dəlil deyilmi? u sualın cavaını ilmək üçün aşağıdakı məqamlaa diqqət yetimək lazımdı. / /1. Qadın və kişinin vücudunun təiəti və yaadılışı fəqlidi. unu elm və təcüə süut etmişdi, təsdiqinə ehtiyac yoxdu. Aleks Kal, Qustav Leon və («Şəq fəhlələi» kitaının müəllifi) Müsye Luple kimi tanınmış alimlə qadınla kişinin, onlaın ədən üzvləi və xüsusiyyətləinin fəqləini əyan etmişlə ki, onlaı uada qeyd etməyi lazım ilmiik. Ancaq u aədə Qustav Leonun dedikləinə diqqət yetiin «Mən həmin u (kişi ilə qadın aasındakı təii fəqləin mövcudluğu) əqidəsində olanladanam. u mövzunu ayıca «eyin fəzasında aş veənləin sii haqqında anatomik və iyazi əhslə» aşlığı altında ətaflı şəkildə nəş etdimişəm». / /2. İslam dinində vəzifə üstünlük deyil, məsuliyyət hesa olunu. Əgə qadın uhi və təii cəhətdən, qəzavət (məhkəmə hakimi) məqamından məhumdusa, unun əvəzinə övlad təiyə etmək (yəni analıq məqamı), pak insan yetişdimək kimi təlim-təiyə məqamına sahidi. u məqam və məsuliyyət qəzavət məqamından daha yüksəkdi. Təlaq (oşanma) hüququna gəldikdə, qadın növü həddən atıq hissiyyatlı olduğu üçün, əgə ona u ixtiya veilsəydi, kiçik i hadisə onu təlaq veməyə vada edədi və kiçik i cəmiyyətin (ailənin) həyatı aadan gedədi. Məlumdu ki, elə olan halda cəmiyyət xoşagəlməz hadisələlə üzləşə ilədi. Yaxud is aəsində, qadına kişiyə çatan isin yaısı qədə pay veilisə də, yaşayışının təminatı (yemək, geyim və məskən kimi) əinin öhdəsinədi, həmçinin mehiyyə haqqı da vadı. Qadın öz şəxsi malını özü üçün saxlaya ilə və s. Son nəticədə göüük ki, qadının haqqı çox olmasa da, kişinin haqqından da az deyil. Cihad məsələsində də həmçinin, hamı yaxşı aşa düşü ki, u çox ağı işdi və şiddətli müqavimət, insanı taqətdən salan ağı hadisələə və çətinlikləə dözüm tələ edi. Qadın üçün elə çətinlikləə dözmək onun imkanı həddindən kənadı. eləliklə, uada ona nəinki zülm olunu, hətta ona xüsusi diqqət və ehtiam olunu. Nəhayət o, qəhəman və mücahid yetişdimək və mühaiənin axa və ön cəhəsində yaalılaa kömək etməklə cihadda iştiak edə ilə. Ev işləini idaə etmək, əmlakı qoumaq, evdəki kişiləi cihad cəhəsinə göndəmək də cihada kömək etmək deməkdi. Deməli, həqiqətdə qadın da i növ cihadda iştiak etmiş olu. Müdafiə məsələsində də (İslam döyüşləi adətən müdafiə xaaktei daşıdığı üçün) qadınla kişi əaədilə və hə ikisinə vacidi ki, müdafiədə iştiak etsinlə. / /Tanınmış Fansız ioloqu Dokto Kal Aleks yazı «Qadınlaın diqqətini analıq vəzifəsindən ayımağımız məntiqsizdi. Hətta cavan qızlaın aəsində cavan oğlanlaın haqqında nəzədə tutduğumuz həmin təzi-təfəkküü, yaşayış və ideal həyatı nəzədə tutmamalıyıq. Təlim-təiyə mütəxəssisləi gəək kişi ilə qadının uhunu, ədən üzvləi və onlaın təii vəzifələini nəzəə alsınla. u mühüm məsələyə diqqət yetimək gələcəkdə onlaın kamilləşməsində əhəmiyyətli ol oynaya». /Digə i alim isə yazı «undan əvvəlki nəsillə qadın aəsində təfit (ota həddən aşağı səviyyədə) yolunu tutmuşdula. İyiminci əsin insanlaı isə ifat (həddi aşmış şəkildə) yolunu gedəək elə ədalətsiz və məntiqsiz sözlə danışıla ki, qadın ayağını yoğanına göə uzatmayı və nəticədə Qə aləmində müşahidə etdiyimiz ən təhlükəli ictimai pozğunluqla otaya çıxı. Məsələn, Ameika iləşmiş Ştatlaından veilən statistik məlumata əsasən hə il qeyi-qanuni cinsi əlaqələ nəticəsində dünyaya gəlmiş otuz- qıx min uşaq yaanmış isi xəstəliklədən ölü. Qadınlaın 75 faizinin cinsiyyət üzvləində apaılan cəahiyyə əməliyyatı cinsi əlaqələdən yaanan xəstəlikləin nəticəsidi».

We use cookies to enhance your browsing experience, serve personalized ads or content, and analyze our traffic. By clicking "Accept", you consent to our use of cookies. learn more Accept