u sual son zamanlada ən çox eyinlədə canlanan sualladan iidi. əziləimiz u sualı vei, ifadə etməyə də çəkiniik əzən. Xey, xey! Sət təpki ilə qaşılaşacağımızla göə yox, əksinə, əzən elə iliik ki, u cü sualın eyində olması iman naqisliyindəndi. / /Qə aləmi demokatik təfəkkü dönəmini yaadı, inkişaf etdiməkdə isalıdı. u həqiqətən də, təqdiolunası i əməldi. Lakin heç kəsdən gizli deyil ki, u demokatiya intişaı həm də siyasi i oyundu. Demokatiya məfkuəsi altında köləlik paylaşımı, i sözlə \"Demokatiya – yəni özünə səəst ağa seçmək hüququ\" duu. u demokatiya təliğatının hədəfə aldığı nöqtə də məhz İslam dünyasıdı. İslam dövlətləində demokatiyanın olu-olmaması ayı mövzunun əhsidi. / /Xistian əsaslı demokatik dövlətlədə ifadə və söz azadlığı o həddə çatmışdı ki, məqalələdən tutmuş, filmləə qədə müqəddəs şəxslə elə aşıı təzdə tənqid olunu. Aaya qoyulu, məsxəə edili, kaikatualaı dəc olunu, haqlaında lətifələ qoşulu və s. Həzət İsa şəxsiyyətinin qəlilə təəfindən nə qədə adiləşəək aaya qoyulması hə gün gözləimizin önündədi. Maaqlısı oasındadı ki, onlaın u həəkətinə u dini paylaşan şəxslədən də elə də güclü təpki gəlmi. / /u həəkət demək ola ki, atıq öz işini gömüşdü. Müsəlmanla dəfələlə Həzət İsanın müdafiəsinə qalxmış və acadıqlaı qədə etiaz səsləini ucaltmışla. Həzət Məhəmməd İslam dinini paylaşan şəxslə aasında çox öyük nüfuzlu və sözləi qulaqadı olunmayacaq i şəxsdi. u hal nisətən digələinin siyasi axışlaı üçün təhlükə töədi və illədi Həzət Məhəmmədin gözlədə adiləşmə layihələi apaılı. İslam ümməti isə, ununla aışmı və sət eaksiya göstəi. / /İndi sual edək ki, Həzət Məhəmmədi tənqid etmək olamı? Tənqidə iki istiqamətdən axaq 1. Əlimizdə altenativ va və i oyektin səhv olduğunu iddia edi, dəlilimizi sunuuq. 2. Əlimizdə dəlilimiz yoxdu, lakin izə qaanlıq qalan i çox şeyə etiaz edi, anlaşılmasını istəyiik. u iki halı sağlam tənqid adlandıa iləik. Və İslam heç i halda u cü tənqidləin qaşısını almayı. Əksinə olaaq, dəfələlə suallaın, iadlaın eyində qalı mənfi nəticələ yaanmasının qaşısını almışdı. u sözləimizi Quan ayələi də təsdiq edi. / /Lakin kaikatua, qeyi-etik söz ifadələini necə azad söz haqqı kimi qəul etmək ola? u axı, nomal ağla sığmı. u danılmaz i aqumentdi ki, u fikii heç kəs qəul edə ilməz. Son zamanlada İslamı təhqi edi, u din sayəsində məşhulaşan, mühaciət edən adamlaın sayının dumadan atdığını göməkdəyik. Çünki u dini təhqi edən kəslə şiddətli eaksiyalala üz-üzə gəlilə və qısa müddət əzində məşhulaşı, gündəmdən düşmülə. u dini və ya onun şəxsiyyətləini təhqi edəək yazıçı, siyasətçi, əssam, gökəmli xadim və s. da olmaq mümkündü. İslamı təhqi emə moden təfəkkü amili sayılı əzən. Lakin unla asud və tənqiddən xeyli uzaq amillədi. / /izim inancımız sağlam tənqidi müdafiə edi. Həm öz müqəddəsatımıza, həm də aşqalaının müqəddəsatına hömətlə yanaşmağımızı izə öyədi, vaci edi. əzən İslam ümməti Həzət Məyəm, Həzət İsa, Həzət Musa və s. müqəddəs şəxsləin ehtiamını hamıdan daha atıq qouyu. İslam ümməti aasında aşqa din müqəddəsatlaı nə təhqi olunu, nə də alçaldılı. Hətta İslam inancına göə kafi hesa edilən şəxsləə qaşı da alçaldıcı kompaniya apamağa icazə veilmi. Necə deyələ, \"Zalımı məzlum etmək kampaniyası\" İslam təfəkküünə ziddi. / /Nəticə əldə etmək ola ki, Həzət Məhəmmədə qaşı olan qaanlıq sualla, fikilə, iadla olduqda hamı unu ahat ifadə edi, fikiləinə aydınlıq gətiilməsini tələ edə ilə. u hamının haqqıdı. Lakin u ad altında təhqiamiz ifadələ işlətmək və ya alçaltmaqyönlü layihələ ica edi, aşqalaının hissiyyatına, mənəviyyatına zəə endimək heç kəsə icazə veilmi. unu edən şəxslə məsuliyyətə cəl olunmalı və mühakimə olunmalıdıla. / /Ustad Mütəhhəi deyi “Əgə İslamın ekən çağlaında kimsə gəli “Mən Allahı qəul etmiəm”, -dedikdə “vuun, öldüün”, - desəydilə, u gün atıq İslamdan əsə-əlamət olmazdı. İslam u gün ona göə yaşayı ki, müxtəlif fikiləə münasiətdə şücaətli oldu, aydın davanış nümayiş etdidi.”