Nə üçün İmam Hüseyn (ə) möcüzə edi düşmənləini məhv etmədi? / /Uca Tanının insanlaı yaatmaqda məqsədi, onlaı imtahan etmək, sınaqdan əla qiymətlə çıxanlaı mükafatlandıaaq onlaa ehişt və əədi səadəti nəsi etməkdi. Necə ki, Allah-taala Quani-Kəimdə uyuu «Tanı dünyanı və ölümü yaatdı ki, sizi imtahan etsin və hansı iinizin daha yaxşı əməl sahii olduğunu yoxlasın...( Mülk suəsi, 2)» /Təiidi ki, Tanı əgə insanlaı imtahan üçün yaatmışdısa, onlaa haqq və atili, xeyi və şəi, dost və düşməni tanıtdımış, lakin unlaın seçimində insanlaı azad uaxmışdı. əimiz u məsələni Quani-Kəimdə elə əyan edi «iz insanlaa düzgün yolu göstədik, onla Allaha şük və ya küf etsələ də, özləi öz yollaını seçmişlə (İnsan suəsi, 3).» /Deməli insan özüdü ki, öz yolunu təyin edi və seçimini seçi. Elə Tanı əşəi yaatdığı gündən əi də işin u minvalla getməsini istəmiş, insanın öz seçimində tam azad olması üçün ütün qeyi-təii posesləi aadan qaldımışdı. Məsələn, əgə Allah-taala ütün insanlaın onun göndədiyi peyğəmə və İmamlaa itaət etməsini, Tanı qaşısında aş əyi iadət etmələini məcui şəkildə də olsa elə ifadə etsəydi, məlumdu ki, u iş İlahi qüdəti altında i an içində aş veədi. Çünki, Uca Allah hə i şeyə qadidi. Amma Allah-taala u cü etməmiş, insanlaı ona iadət və ya küf etməkdə azad qoymuşdu. Elə u səəə göə də, taix oyu peyğəmə və İmamlaın ütün uyuduqlaına əməl edi və əksə hallada onlaın kənaında şəhid olanla da olmuş, onlaa qaşı çıxı qətlə yetiənlə də tapılmışdı. Lakin peyğəmələ və İmamla dini kütləvi şəkildə yaymaq üçün nə adıcıl halda möcüzələdən istifadə etmiş və nə də öz canlaını qoumaq üçün qeyi-təii vasitələə əl atmışla. Əksinə onla çox yüksək əxlaqla İlahi dini məntiqi suətdə xalqa çatdımış və u yolda hə i əziyyətə qatlanmışla. Çox az hallada xalqın onlaın İlahi təəfindən göndəilmələinə xaticəm olmalaı üçün möcüzə göstəi, u işi yalnız zəui hallada Tanının izni ilə yeinə yetiidilə. Çünki, Uca Allah möcüzələin zəuət miqdaını keçdiyi zaman insanlaın qoxu üzündən dinə üz gətimələini ildiyi üçün u işin onlaın sınaq məqsədi ilə yaanmasına zidd olduğunu nəzəə alaaq una icazə vemidi. Sözsüz ki, əgə İmam Hüseynə (ə) Aşua günü Yezidin qoşununu möcüzə ilə məhv etməyə Tanı təəfindən hə hansı i göstəiş olsaydı, o u işi göədi. Amma Allah-taala İmam Hüseynin (ə) təii şəkildə zalımlaa qaşı müaizə apamasına və u yolda şəhid olmasına əm etdi. Aləmləin əi, Həzət Məhəmməd peyğəməin (s) gətidiyi müqəddəs İslam dininin əni-Üməyyənin çikin əməlləi nəticəsində sasıldıqdan sona, İmam Hüseynin (ə) qanı ilə yenidən diçəlməsini tələ etdi. Və u yolu ütün əşəiyyətə önək qəa vedi. Elə u səəə göə də əzi əvayətləə əsasən, Aşua günü İmam Hüseynə (ə) qeyi qüvvələ təəfindən kömək təklif olunanda İmam (ə) qəul etmi. O,təii olaaq yalnız insanlaı Tanı uğunda düşmənləə qaşı köməyə çağıı «i kəs vadımı ki, mənə Allah yolunda kömək etsin? («Əa Ədullahül Hüseynin həyatı”, səh. 114)»