Səcdə üçün hansı torpaq fəzİlətlİdİr
Yüz illə oyunca Əhli-eytə məhəəti olanla namaz vaxtı u pak topağın üstünə səcdə etməyi özləinə fəx ililə. Kəəla topağı ütün topaqla içində ən fəzilətli olduğu üçün, onun üzəinə səcdə etmək də xüsusi üstünlüyə malikdi. İmam Hüseynin (ə) öz oğlu, aşuanın şahidi İmam Zeynu\'l Aidindən (ə) aşlayaaq, məsum İmamla özləi Kəəla topağı üzəinə səcdə etmiş və aşqalaını da una çağımışla. əvayət edilə ki, İmam Cəfə Sadiq (ə) saı dia paçanın (canamazın) aasında İmam Hüseyn (ə) tüətini saxlayıdı. Namaz vaxtı topağı səccadənin üstünə səpi, onun üzəinə səcdə edi və uyuudu «Hüseyn (ə) tüətinə səcdə etmək göyləin yeddi pədəsini yıta (yəni insanın duasının səma qatlaından keçi Allah dəgahına maneəsiz çatmasına səə ola)» («Mənahilu\'l-əa vi təlxisi ihai\'l-ənva», cild 14, səh. 121). / /Həmçinin, əvayətə göə, İmam Sadiq (ə) Allah qaşısında təvazökalıq məqsədilə Hüseynin (ə) tüətindən savayı heç nəyin üzəinə səcdə etməzdi (həmin mənə, cild 12, səh. 389). / /Hədis kitalaında əvayət edili ki, On ikinci İmamın (ə) kiçik qeyət dövündə yaşamış Adullah in Cəfə Himyəi ona məktu yazı, İmam Hüseyn (ə) tüətindən hazılanmış möhüün üzəinə səcdə etməyin i üstünlüyü olu-olmadığını souşu. On ikinci İmam (ə) cava məktuunda ildii ki, elə səcdənin öyük fəziləti vadı («Mənahilu\'l-əa», cild 12, səh. 388; həmçinin, Ayətullah M.H.Kaşifu\'l-Qita – «Ye üzü və Hüseyn (ə) topağı», səh. 149). / /Hici III əsdə (kiçik qeyət dövündə) Kəəla topağından möhü düzəldilməsi faktının mövcudluğu, hələ o dövdə unun adət kimi yayıldığını düşünməyə əsas vei (İmadzadə İsfahani – «İmam Hüseynin (ə) həyatı», səh. 855). / /Məhum Şeyx Aas Qummi «Məfatihu\'l-cinan» kitaında yazı ki, i nəfə üçün İmam za (ə) Xoasandan hədiyyə göndəmişdi. Hədiyyəni alan adam oxçanı açanda içində i az topaq olduğunu göü. Hədiyyəni gətiəndən u topağın nə olduğunu souşu. Cava vei ki, u, İmam Hüseyn (ə) tüətidi. İmam za (ə) kimin üçün nə hədiyyə göndəisə, aasına i az u topaqdan tökü və uyuu «u topaq Allahın izni ilə ütün əlaladan amandı». / /Kəəla tüətindən hazılanmış təsehi çevimək və onunla zik etmək öyük savaa malikdi. İmam Sadiq (ə) u aədə elə uyumuşdu «Hə kimdə İmam Hüseyn (ə) qəinin topağından hazılanmış təseh vasa, hətta onu çevii zik etməsə də, unu etmiş qədə sava qazana» (Şeyx Səduq – «Mən la yəhzuuhu\'l-fəqih», cild 1, səh. 268, hədis 829). / /İmam Musa Kazimdən (ə) əvayət edilə ki, izim təəfdalaımız (şiələimiz) död şeydən ehtiyacsız deyillə. Həmin död şeyin ii də Hüseynin (ə) qəinin topağından hazılanmış 33 dənəli təsehdi («Mənahilu\'l-əa», cild 14, səh. 120). / /Müstəhədi ki, vəfat etmiş şəxsin kəfəninin üstünə dualaı tüət qaışdıılmış su ilə yazsınla, məhumun hənutuna azacıq tüət qatsınla, qəin içinə i az tüət qoysunla. Əgə ayaqyolunun su yoluna tüət düşsə, mümkündüsə çıxasınla, mümkün olmasa, həmin suyolundan daha istifadə etməsinlə. / /Həmçinin, köpə uşaqlaa təəuk kimi azacıq Kəəla tüəti yedizdimək də faydalıdı. İmam Sadiq (ə) u aədə elə uyuu «Uşaqlaınıza Hüseyn (ə) tüəti dadızdıın; çünki o, hə əladan amandı» («Mənahilu\'l-əa», cild 14, səh. 119; «Mizanu\'l-hikmə», cild 2, səh. 941, hədis 6170). / / /Şəfalı topaq / / /Kəəla topağının şəfaveici xüsusiyyətləi isə hə dövdə müşahidə olunmuş və günümüzdə də göünməkdədi. Hə cü xəstəliyi və çətinliyi olanla, qoxu və dəhşət içində qalanla u tüətin möcüzələini hiss etmişlə. Hüseyn (ə) tüətinin şəfa əxş etməsi aədə konket hadisələi qeyd etməzdən əvvəl, u mövzu aəsində məsumlaımızdan nəql edilən əzi hədisləi diqqətinizə çatdımağı lazım iliik. / /İmam za (ə) uyumuşdu «Hə növ topağı yemək haamdı; meyyit (ölmüş heyvan leşi), qan və Allahdan aşqasının adı ilə kəsilmiş heyvan əti kimi. Yalnız Hüseyn (ə) qəinin topağı istisnadı. O, ütün dədləin şəfasıdı» (Şeyx Aas Qummi – «Səfinətu\'l-iha», cild 2, səh. 103). / /İmam Cəfə Sadiq (ə) uyumuşdu «Hüseyn (ə) qəinin topağında ütün dədləin şəfası va və o, ən öyük dəmandı» («Mən la yəhzuuhu\'l-fəqih», cild. 2, səh. 599-600, hədis 3204; eyşəhi – «Mizanu\'l-hikmə», cild 2, səh. 941, hədis 6169). / /i nəfə İmam Sadiqdən (ə) souşdu ki, niyə İmam Hüseyn (ə) tüətindən istifadə edənləin i hissəsi şəfa tapı, i hissəsi isə yox? İmam cava vedi «Tək və şəiksiz Allaha and olsun ki, hə kim Allahın izni ilə tüətin ona fayda veəcəyinə inanı istifadə edisə, mütləq şəfa tapı» (Təisi – «Məkaimu\'l-əxlaq», səh. 317). / /Taixdə əzi şəxsləin İmam Hüseyn (ə) tüətinə təvəssül etməklə şəfa tapması aədə nümunələ vadı. Miladi XVIII əsin məşhu uhani alimi Seyyid Nemətullah Cəzaii təhsilinin ilkin dövləində maddi çətinlik içində yaşadığından şam tapa ilmi və dəsləini ay işığında oxuyudu. u səədən, həmçinin, çox oxuyu-yazdığından, getdikcə gözləi zəifləmişdi. u öyük alim şəfa niyyətilə Kəəla tüətindən azacıq gözləinə sütdü və gözləi tamam sağaldı (Şeyx Aas Qumminin «Əl-Fəvaidu\'-ezəviyyə» kitaından). / /Nəinki İmam Hüseyn (ə) topağı, hətta Hüseynin (ə) adı ilə ağlı aşqa topaqla da möcüzəvi xüsusiyyətləə malikdi. i neçə onillik undan əvvəl yaşamış və şiə aləminin ən məşhu və nüfuzlu məceyi-təqlidi kimi tanınmış məhum Ayətullahu\'l-uzma Seyyid Hüseyn iucedinin aşına gəlmiş i hadisə una misaldı. Ayətullah iucedi i müddət Nəcəf şəhəində təhsil aldıqdan sona doğulduğu şəhəə – iucedə qayıtmışdı (onun Qum şəhəinə dəvət olunması və Qum dini elmlə məkəzinə əhəliyi öz öhdəsinə alması undan sona aş vemişdi). O zamanla iuced şəhəində elə i dini adət vadı Aşua günündə ütün şəhə camaatı (aşda uhanilə olmaqla) ədənləinə gil sütəək, kütlə halında toplaşı və öyük küçə nümayişi təşkil edidilə, İmam Hüseynin (ə) müsiətləini xatılayı, əzadalıq keçiidilə. Ayətullah iucedi özü xatiələində qeyd edidi ki, çox yazı-oxuduğundan, tədicən gözləi zəifləmişdi. Aşua günündə onun gözləinin ağısı daha da atı və heç əza məclisləində də iştiak edə ilmi. u zaman üəyində Allahla dədləşi ki, elə əziz günün savaından məhum olu; qoy Allah onun dədinə çaə etsin. idən sanki qey aləmindən alimə ilham olunu ki, əza dəstəsindəki adamlaın öz ədənləinə sütdükləi gildən təəuk kimi istifadə etsin. Ayətullah əzadalaın iinin (deyilənləə göə, u, azyaşlı uşaq imiş) ayağından sıçayan gildən i az götüü gözünə çəki. O gündən əi Ayətullah iucedinin gözləi ağı və zəiflik ilməyi. Fotoşəkillədən də məlum olu ki, ömünün sonuna qədə (o, təqiən 90 yaşında vəfat edi) gözünə eynək salmadan yazı-oxuyumuş. / /Məşhu cəfəi alimi Müqəddəs Ədəiliyə aid edilən «Hədiqətu\'ş-şiə» kitaında aşağıdakı məzmunlu maaqlı i hadisə təsvi olunu / /Hüseyn in Məhəmməd in Adullah adlı şəxs öz atasından əvayət edi ki, i gün Mədinə məscidində namaz qılmağa hazılaşakən, yanında otumuş iki nəfəin söhətini eşidi. Adamladan ii o ii üçün elə i əhvalat danışı «i neçə ay undan əvvəl ağı xəstəliyə düça olmuşdum. Həkimlə nəinki məni sağalda ilmidilə, hətta xəstəliyimin nə olduğundan da aş açmıdıla. Əlacım hə yedən üzülmüşdü. Qonşuluğumuzda yaşayan Sələmə adlı qaı xəstəliyimdən xəə tutanda söz vedi ki, məni sağaldacaq. Qaı evinə gedi, azacıq sona qayıtdı. Özü ilə gətidiyi i qa suyu mənə vei dedi ki, içim. Suyu içən kimi dəhal xəstəliyim keçdi. i neçə ay sağlam halda yaşadım. i gün yenə qaını göəndə souşdum ki, vaxtilə mənə vediyin dəman nə idi? Qaı əlində tutduğu təsehi göstəi dedi ki, u təsehin i dənəsini suda həll edi sənə içimişdim, onun sayəsində şəfa tapmışdın. Souşdum «Axı sənin təsehin nədən düzəldili?» Qaı cava vedi «Hüseyn in Əlinin (ə) tüətindən». unu eşidəndə hisləni qışqıdım ki, ey afizi məzhə qadın, sən məni Hüseynin (ə) qəinin topağı ilə sağaltmısan?! (afizi – keçmişdə Əhli-eyt düşmənləinin şiələə vedikləi təhqiamiz ləqədi; mənası «dindən çıxmış» deməkdi). Qaı əsələşi izdən getdi. O hələ evinə çatmamışdı ki, xəstəliyim yenidən qayıtdı. İndiyə kimi xəstəlik davam edi və heç i həkim məni sağalda ilmi» (Müqəddəs Ədəili – «Hədiqətu\'ş-şiə», səh. 512). / /Yenə həmin kitada Musa in Ədüləziz adlı i nəfəin danışdığı əhvalat təsvi edili / /i gün ağdadda məşhu həkim kimi tanınan xistian təi Yuhanna Nəsani ilə astlaşdım. Yuhanna məndən souşdu «Səni and veiəm öz dininə və peyğəməinə, mənə de göüm, Kəəlada qəi ziyaət olunan şəxs kimdi?» Cava vedim «Peyğəməin nəvəsi Hüseyn in Əli (ə)». Sualının səəini souşanda Yuhanna mənə u əhvalatı danışdı / /«i gecə Haun ə-əşidin xidmətçisi evimə gəli dedi ki, xəlifənin qohumu Musa in İsa Haşimi ağı xəstədi. Xəlifə əm edi ki, gedi onu sağaldım. Mən təcili Musa in İsagilə gedəndə gödüm ki, huşsuz vəziyyətdə uzanı. Yanındakıladan souşdum ki, xəstə nədən şikayət edidi? i teşt gətidilə, içəisi insan ciyəi və qanla dolu idi. Dedilə ki, ayaqdan unlaı qusu. undan əvvəl nə hadisə aş vediyini souşdum. Dedilə ki, i az undan qaaq məclis quulmuşdu. Musanın qohumu, əni-Haşimdən olan i nəfə Kəəla faciəsindən və Kəəla topağının şəfaveici xüsusiyyətindən söz açdı. Musa istehza ilə dedi ki, afizilə Hüseynin (ə) haqqında çox ifata vaıla, hətta onun qəinin topağından şəfa istəyilə. Həmin kişi dedi ki, mən özüm u topağın təsiini hiss etmişəm, filan xəstəliyim onun vasitəsilə sağalı. / /Musa in İsa kişiyə tapşıdı ki, o topaqdan i az gətisin. Kişi tez evdən azacıq tüət gətii Musaya vedi. Musa tüəti istehza ilə alı dedi ki, indi yoxlayaam göüm, unun nə təsii va? Topağı götüü təhqi niyyyətilə altına qoydu. Elə o dəqiqə də halı dəyişi ah-nalə etməyə aşladı «Yandım, yandım! Teşt gətiin!» Teşt gətidik, gödüyün kimi, ütün içalatını qusdu. / /Yuhanna danışı ki, xəstənin vəziyyətinin ümidsiz olduğunu göü evimə qayıtdım. Səhə xəə yayıldı ki, Musa in İsa ölü». / /u hadisədən sona Yuhanna İslamı qəul edi müsəlman olu, dəfələlə İmam Hüseynin (ə) ziyaətinə gedi (Müqəddəs Ədəili – «Hədiqətu\'ş-şiə», səh. 512-513). / /Şeyx Aas Qummi «Məfatihu\'l-cinan» kitaında öz müəllimi, məşhu hədis alimi Şeyx Hüseyn Nuinin ailəsinin aşına gələn i hadisəni nəql etmişdi. u hadisəni Şeyx Nui «Dau\'s-səlam» əsəində də qələmə almışdı. O yazı ki, uşaq vaxtımda i gün qadaşlaımla ilikdə anamın yanında idim. Anam gödü ki, qadaşlaımdan ii namaz qılakən istifadə etdiyi Kəəla möhüünü əasının aşağı ciinə (dizdən aşağı) qoyu. Anam qadaşımı təneh edi dedi ki, i də elə etməsin. Çünki otuanda möhü altında qala ilə. u isə həm möhüə qaşı hömətsizlikdi, həm də u halda möhü sına ilə. Qadaşım da etiaf edi dedi ki, atıq indiyə kimi iki Kəəla möhüü u qayda ilə sını. Həmin gün qadaşım qəaa aldı ki, i də elə iş tutmasın. / /u əhvalatdan i neçə gün keçdi. i səhə atamız izim üçün gecə gödüyü yuxunu danışdı. Atamız yuxuda göü ki, İmam Hüseyn (ə) evimizə qonaq gəli. Atam onu kitaxanaya apaı, oada söhət edilə. İmam Hüseyn (ə) atama təklif edi ki, oğullaını çağısın, onlaa hədiyyə vemək istəyi. Atam danışıdı ki, izim (cəmi 5 qadaş) hamımızın otağa gəldiyini göü. İmam Hüseyn (ə) hə iimizə müəyyən hədiyyələ ağışlayı. Növə həmin qadaşıma çatanda, atam hiss edi ki, İmamın üzündə qəzə əlaməti vadı. Səəini souşanda İmam uyuu ki, sənin u oğlun mənim tüətimdən hazılanmış iki möhüü sındıı, una göə ona qadaşlaı kimi münasiət əsləyə ilməəm. İmam unu deyi, i qədə etinasız halda qadaşıma nəsə xıda i hədiyyə vei. / /Atam u yuxunu danışandan sona anamız i neçə gün əvvəl aş vemiş hadisədən onu xəəda etdi. Hamımız u işə təəccü etdik. / /u hadisələ İmam Hüseyn (ə) tüətinin nə qədə möcüzəvi xüsusiyyətləə malik olduğunu, ona ehtiam əsləyən şəxsin nə qədə mənfəətlə əldə etdiyini, onu təhqi edən, hömətsizlik göstəən adamın isə Allahın və din öyükləinin qəzəini qazandığını aşka göstəi.