Dini ömü taixçəsi, İslama xidmət və İslam Peyğəməinin (s) hüzuunda olmaq iftixaı Həi in Məzahiə məxsusdu. Həi iftixa sahii olan «əni Əsəd» tayfasının gökəmli şəxsiyyətləindəndi. /O, İslam Peyğəməinin (s) esətindən i il əvvəl dünyaya gəldi. İslam Peyğəməi (s) Məkkədə insanlaı tövhid dininə dəvət edəkən Həi öz uşaqlıq dövünü yaşayıdı. Amma o öz gəncliyini Mədinədə İslam Peyğəməinin (s) hakimiyyəti zamanında din yolunda cihad və fədakalığa səf etdi. /Şühəsiz ki, həzət Peyğəmələ (s) göüşmək Allahın öyük i lütfüdü. Həi in Məzahi həzətlə (s) göüş sayəsində elə əvvəlcədən dini maaiflə, ilahi hikmətlələ, İslamın əədi təlimləi ilə tanış ola ildi. Həi Peyğəməin (s) səhaələindən sayılıdı. Onun dilindən i sıa hədislə nəql olunmuşdu. Həiin Peyğəmə (s) səhaəsi olması onun məqamını i xeyli ucaltmışdı. u insanın yetmiş eş yaşında ikən Kəəla qiyamında iştiak etməsi, əlinə silah alaaq Hüseyn in Əlini (ə) müdafiə etməsi mənəviyyat dolu səhnələindəndi. elə i mənəviyyatla yalnız haqpəəst möminləin nuani cəhələində astlaşmaq ola. /Aşua - Qəhəmnalıq günü /Aşua günü süh namazından sona İmamın (ə) düşəgəsində ciddi hazılıq nəzəə çapıdı. Hüseyn in Əli (ə) öz qüvvələinin həi hazılığı ilə məşğul idi. Həzət (ə) Həi in Məzahii sol cinahdakı qüvvələin, Züheyi sağ cinahdakı qüvvələin komandanı təyin etdi. İmamın (ə) qüvvələi az saylı olsa da, i dünya əzəmət, şücaət və imana malik idilə. Həi in Məzahi İmamın (ə) ən dəyəli səhaələindən idi. Həi həmlələ vaxtı meydanda olan hə i kəs onu səsləyi və onun çağıışına dəhal cava veidi. i dəfə də Ziyadın qulamı Salim və Üeydullahın qulamı Yəssa meydana çıxı, müaiz tələ etdilə. Yəssa meydanda təkəülə dayanı ya Həi, ya Zühey, ya da uey ilə döyüşəcəyini elan etdi. Həi və uey dəhal yeləindən qalxdıla. Amma İmam (ə) onlaa icazə vemədi və Ədullah in Əmii meydandakı düşmənlə döyüşə göndədi. Ədüllah meydandakı düşmənləin hə ikisini həlak etdi. /Həi ütün səhnələdə iştiak edi, İmamın müdafiəsində, cəhənin gücləndiilməsində qılıncı, dili, nitqi ilə öz vəzifəsini yeinə yetiidi. Həmin aşua səhəi İmam Hüseyn (ə) düşməni düzgün yola dəvət etmək və höccəti tamamlaq, əhanələi aadan qaldımaq üçün öz əzəmətli nitqini söylədi. Həzət uyudu «Mənim əslimi nəzədə saxlayın və axın ki, məni öldümək sizin xeyiinizədimi? Məgə mən Peyğəməin qızının oğlu deyiləmmi?...» /Şim Həzətin (ə) sözünü kəsdi və dedi «O (yəni İmam (ə)) Allaha sözdə pəəstiş edi». /Həiin dini qeyəti ona u səhnələi sakitcə sey etməyə imkan vemədi və o Şimə cava vedi «And olsun Allaha! Göüəm ki, sən Allaha yetmiş dillə pəəstiş edisən. (Həi Şimin saxta etiqadına işaə edidi). Mən də şahidəm ki, dediyin kimi, İmamın (ə) sözləini anlamısan. Allah sənin qəlini möhüləyi və həqiqəti dək etməkdən məhumsan.» eləcə, Şim susdu və İmam (ə) öz sözünə davam etdi. /Üzəüz döyüş aşladı. İmamın fədaka köməkçiləi həmin taixi məqamda iəi cihada gedi və qanlı savaşladan sona şəhadətə çatıdıla. Həiin yaxın dostu olan Müslim in Ovsəcə meydana çıxdı, qəhəmanlıqla döyüşü, nəhayət, yeə yıxıldı. O, qanına qəltan olduğu vaxt Hüseyn in Əli (ə) və Həi in Məzahi ona yetişdi. Müslim son nəfəsləini dəəkən Həi ona dedi «Müslim, mənim üçün sənin ölümün çox ağıdı! Səni ehiştlə müjdələyiəm». Müslim zəif i səslə dedi «Allah sənə ehişti müjdə etsin!» Sona Həi əlavə etdi «Müslim, əgə səndən sona qətlə yetiilməmiş olsaydım, vəsiyyətləini eşitmək istəyədim. Çünki mənim oynumda yaxınlıq və din haqqın va». Müslim in Ovsəcə çətinliklə danışa ilidi. O dedi «Sənə vəsiyyət ediəm ki, ölüm anınadək u insanla (İmam Hüseynlə (ə)) ol və onunla çiyin-çiyinə döyüş!» Həi dedi «And olsun Kəənin Allahına! Elə də edəcəyəm». Həiin u sözləindən sona Müslim gözləini əədi olaaq dünyaya qapadı. /u iki dostun vəfadalığı onlaı Kəəla şəhidləi züməsinə daxil etdi. Xatiələi əziz olsun! /Aşua günü günota İmam Hüseyn (ə) son namazını qılmaq üçün möhlət istədi. Düşmənin xəis döyüşçüləindən olan Həsin in Təmim fəyad edəək dedi «Hüseyn, sənin ki namazın qəul deyil!» u sözlə Həi in Məzahii qəzələndidi və o dedi «Yoxsa güman edisən ki, Peyğəməin qıldığı namaz qəul deyil, sənin qıldığın namaz qəuldu, ey ulağ?!» Sona onla i-iləinə hücum etdilə. Həi in Məzahi qılıncla vuu, Həsinin atını yıxdı və Həsin yeə səildi. Düşmənlə Həsini Həiin əlindən aldıla. Həi onlaa xitaən dedi «Ey ad və güc cəhətdən ən alçaq qövm, and içiəm ki, iz sizin qədə və ya i az ondan az olsaydıq, qılınclaımızın xofundan qaçı, meydanı oş qoyadınız». /Həi in Məzahiin son fədakalıq anı çatdı. Damalaından gənc qanı axan u qoca mücahid qılıncını çəki, düşmənləə hücum etdi. Döyüş meydanı onun əzəmətindən təlatümə gəldi. Həi düşmən qoşununu yaa-yaa elə i əcəz oxuyudu /Mən Məzahi oğlu Həiəm, ilin, /Hünəiniz vasa, meydana gəlin. /Sayınız olsa da izlədən atıq, /Qəlimizdə vəfa, aşımız ayıq. /Dəlilimiz möhkəm, sözümüz aşka, /Candan keçiləsi məqsədimiz va. /Həi in Məzahi yaşının ötməsinə axmayaaq, şücaətlə vuuşu, düşmənə aman vemidi. O, 62 düşmən döyüşçüsünü qılıncdan keçidi. Nəhayət, aşının otasından dəyən qılınc və düşmən nizəsi onu yeə yıxdı. i qədə əvvəl Həiin əlindən zola qutulmuş Həsin ayağa qalxmaq istəyən Həiə hücum edi, qılınc zəəsi ilə onu yenidən yeə yıxdı. Həiin ağ saçlaı al qana oyanmışdı. O, döyüş səhnəsini gömək üçün gözləini tutmuş qanı silmək istədi. u vaxt düşmən nizəsi onu hədəfə aldı. Axı anlaını yaşayan Həi haqq yolda can vemək, həqiqət və din ağacını öz qanı ilə suvamaq həsətində idi. /Həiə son zəəni vumuş ədil in Səim atdan düşü, özünü Həiə çatdıdı və tələsik onun aşını ədənindən ayıdı. /Həiin şəhadət dağı Hüseynin (ə) dostlaına çox ağı gəldi. Hüseyn (ə) özünü Həiə çatdıdı ki, onu şəhadəti, məşuq hüzuuna meacı münasiəti ilə təik etsin. Həiin şəhadətinin təsiindən İmam (ə) uyudu «Özümün və məni himayə edən dostlaın Allahdan mükafatı intizaındayam». /Allahın və Onun əsulunun salamı olsun Həi in Məzahi Əsədiyə! / / /Pi olu təqatədən düşsə də canım /Cavan aşiqlələ idi ünvanım. /u səha şahiddi mənim eşqimə, /Souşma üəyim çıpını niyə! / /u i şüa yox, həqiqətdi. Ölüm üçün şadlıq, şəhadət şövqü! İnsan özü ilə Allah, ehişt, Peyğəmə (s) və İmamla (ə), siddiqlə və şəhidlə aasında i gecəlik fasilə göən vaxt u səfəin necəliyindən xəəda ola-ola necə sevinməyə ilə?! Şəhadət sevinci o insanlaa xasdı ki, ilahi agahlığa, «elmül-yəqinə» çatmış olsunla. Həi in Məzahi elə insanladan idi. İmam Hüseyn (ə) səhaələi peyğəmə yadigalaının qaşısında, Allah yolunda şəhadətə yetişəcəkləini ildikləi vaxt şadlanı, zaafatlaşıdıla. Həi in Məzahi üzündə təəssüm, sevincək halda səhaələin yanına getdi. Yezid in Həsin Təmimi adlı səhaə u şadlığa etiaz edəək dedi «Məgə indi zaafat, gülmək vaxtıdımı?!» Həi in Məzahi dəin i imandan danışan cava vedi «Sevini-şadlanmaq üçün undan da yaxşı vaxt olacaqmı?! And olsun Allaha, i şey qalmayı ki, o azğınlaın qılınclaı izi doğasın və ehişt huul-eyninə qovuşaq». /Şadlığından özünə sığmayan, deyi-gülən digə i səhaəyə təəccülə dedilə «Axı indi oş işə vaxt səf etməzlə». O elə cava vedi «Yaxınlaım yaxşı ililə ki, mən nə gəncliyimdə və nə də qocalığımda oş şeyləə vaxt səf etməmişəm. Amma qaşıdakı göüş məni sevindii. ehiştlə izim aamızda düşmən qılınclaının sıyılması qədə vaxt qalı». /elə i şəhadət eşqi haada göünü?! Yalnız və yalnız ilahi məktələdə, din alimləinin təlimləi sayəsində aşiqləin axış üfüqləi i u qədə genişləni, dəinləşi və işıqlanı! Müqəddəs müdafiənin nuani cəhələində İslam mücahidləinin uhiyyəsi yada düşü. u insanlaı uhlandıan, şühəsiz ki, Kəəla dastanı idi və u mücahidlə Hüseyn (ə) aşua məktəinin şagidləi idilə. /http//www.sitayn.com