Təkəü elə i haldı ki, nəfs insana hakim ola və onu vada edə ki, özünü yuxaı tutsun və hətta aşqalaını təhqi etməkdən çəkinməsin. Yəni, insan özünü aşqalaından üstün göü. u, i uhi xəstəlikdi ki, insanın da düşüncəli olmasından qaynaqlana. O, özündə elə fəzilətlə göə ki, aşqalaında yoxdu. O, heç i zaman öz nöqsanlaını və aşqalaının kamal sifətləini göməz. (Teyan) /u xəstəliyin i çox pis nəticələi vadı ki, insanı nalayiq işləə vada edə. Zalım olmaq, aşqalaının haqqını tapdalamaq, kin, həsəd, haqdan oyun qaçıtmaq, aşqalaının nəsihətini eşitməmək kimi. Ona göə də hə kimdə təkəü halı va, onda gözəl əxlaq olmaz. /İmam Sadiq (ə) u haqda uyuu “Hə kəs təkəü etməz, məgə o səəə göə ki, nəfsində zillət tapa”. /Həzət (ə) yenə uyuu “Təkəülü insan gözləməsin ki, onu yaxşılıqla anacaqla”. /əs təkəüün nişanələi hansıladı? /Təkəüün olu-olmamasını aşka etmək üçün əzi yolla vadı ki, onlaa işaə edək /1. Səhvi etiaf etmək. Əgə cəm içində i məsələdən əhs olunasa, aşqası haqqı deyəsə, insan öz səhvini aşa düşə və onu etiaf etmək onun üçün çətin olmazsa, deməli onda təkəü hissi yoxdu, əks halda o, təkəülüdü. /2. Nə zaman məclisə daxil olsanız, əgə sizin üçün aşqalaının aş təəfdə əyləşməsi çətin gəlmisə və ya yol gedən zaman aşqalaı sizdən qaaqda həəkət edəsə və siz axada gəlisinizsə, deməli təkəü hissi sizdə yoxdu. /3. Salamı ilk vemək əgə çətin gəlməzsə. /4. Əgə sizin üçün zəngin və yoxsul eynidisə. Ehtiyacı olanlaın ehtiyacını həll edisinizsə, və ya dəvətləini qəul edisinizsə, evin ehtiyaclaıını özünüz ödəyi və evə özünüz apaısınızsa, deməli təkəülü deyilsiniz. /5. Əgə təmtəaqlı palta geyinməyi sevisinizsə və onu şəəf hesa edisinizsə, deməli təkəülüsünüz. /6. Əlinizin altında işləyənlələ əgə i süfədə əyləşməkdən imtina edisinizsə, deməli təkəülüsünüz. /7. əzi insanlala göüşən zaman ədə qaydalaını onladan əsigəyisinizsə, deməli təkəülüsünüz. /Yuxaıda dedikləimiz təkəüün üuzə veən nişanələi idi. əzi amillə vadı ki, təkəü üçün şəait yaada və onu şiddətləndiə. /1. Nəsil və nəcaət. əzi insanlada təkəüün meydana gəlməsinə səə - nəsil və nəcaətləidi. Onla da şeytan kim öz nəcaətləi və əcdadlaı ilə öyünələ. Haluki, Allah yanında ən sevimli insanla - ən təvqalı olanladı. /2. Zənginlik. Təkəü üçün şəait yaada ilən amillədən ii də səvət, mal və övladdı. Əgə u mövzulada i qədə təfəkkü etsək, göəik ki, təkəü üçün heç i səə yoxdu. /3. Qüdət. İnsanla üzəində qüdət sahii olmaq da təkəü üçün şəait yaadan amillədəndi. u insanlaın təkəüü aşqalaından daha çox ola. i nəfə İmam Sadiqə (ə) deyi “Mən yaxşı yeməklə yeyi və yaxşı ətilə vuuam, ahalı ata miniəm, u işlədə təkəü vadımı? Əgə elədisə onlaı tək edim?”. İmam (ə) uyuu “O kəs məlun və üsyankadı ki, insanlaı ayaqlaının altında əzsinlə. Haqqı tanımaz”. Həmin şəxs deyi “Mən ki, elə insan deyiləm. Ancaq insanlaı əzməyin mənasını aşa düşmədim”. İmam (ə) uyuu “Yəni insanlaı təhqi edə, özünü onladan üstün hesa edə. u cü insan cəadı”. /Həqiqətən təkəü əhli Qiyamət günü qaışqala kimi qəa veiləcəkdi. İnsanla onlaın üzəinə ayaq asacaqdı. İmam Sadiq (ə) uyuu “Qiyamət günü Allah Təaladan uzaq olan insanla - üsyanka təkəülülədi”. /İmam Sadiq (ə) uyuu “Cəhənnəmdə təkəülülə üçün elə qapıla vadı ki, ona səqə deyilə. Allaha həaətin şiddətinə göə şikayət edələ. Allah onlaa icazə veə ki, nəfəs alsınla. Tənəffüs edən zaman cəhənnəmi atəşə tutala”. Deyele.Og