Nəzəə almaq lazımdı ki, Quani-məcid iyimi üç il əzində nazil olmuşdu. u iyimi üç il müxtəlif hadisələlə müşayiət olunmuşdu. Quan dünyəvi qanun kitaı və ya klassik i əsə deyil ki, onda mövzula ayıca quplaşdıılmış olsun. Quan təliğ, hidayət kitaıdı və onun məqsədi insanlaa xoşəxt həyat yolunu göstəməkdi. Quan elə i cəmiyyətin quulması üçün çalışı ki, u cəmiyyətdə insanla maddi və mənəvi kamala çata ilsinlə. Ona göə də Quanda ütün mövzulaa toxunulmuşdu. Quan tədicən, müxtəlif hadisələlə əlaqəda nazil olmuş, dövün suallaına cava vemişdi. /Quanda iki növ təkala qaşılaşııq 1. i qism taixləin təkaı; 2. Xüsusi i həqiqəti əyan edən ayələin təkaı. /Keçmişdə aş vemiş əhvalatlaın Quanda təkalanmasının məqsədi insanlaın diqqətini keçmiş cəmiyyətlədə hökm süən qanunlaa yönəltməkdi. Quan insanlaı həmin qanunlala tanış etmək istəyi. Cəmiyyətləin hansı səələdən inkişaf etdiyi və hansı səələdən süquta uğadığı əyan olunu. Peyğəmələin dəvətləinin qəul olunmaması nəticəsində cəmiyyətləin hansı təhlükəli aqiətlələ astlaşdığı nəzəə çatdıılı. i sözlə, hə hansı i cəmiyyətin inkişaf və süqut səələi aaşdıılı. Quan müxtəlif əhvalatlaı əyan etməklə insanlaı qanunlala tanış edi və itaətsizliyin acı nəticələini yada salı. Əgə Quan müxtəlif məqamlada əni-İsail və ya Adəmin yaanışı haqqında danışısa, nə vaxtsa nəzədən qaçıılmış məsələləi i daha insanlaa xatılatmaq istəyi. Quandakı әhvаlаtlаа diqqət yetiməklə i çox həqiqətlə üzə çıxı. /Ayələin təka olunmasında məqsəd insanlaın uhiyyəsinə təsi göstəməkdi. Məsələn, elə i məqsədlə “Əəhman” suəsinin “fəiəyyi alai əikuma tukəzzian” ayəsi təka olunu. Allah-təala i cəmiyyətin uhunu, düşüncəsini oyatmaq istədiyi vaxt psixoloji təsiləə malik mövzulaı təkalayı. “Əəhman” suəsində insanın yaanışında, cəmiyyətin təşkilində mühüm ola malik olan nemətlə sadalandıqdan sona insanlaın düşüncəsini oyatmaq üçün “elə olduqda əinizin hansı nemətləini yalan saya iləsiniz” ayəsi təka olunu. u ayə insanlada haqşünaslıq hissini oyadı, onlaı nankoluqdan çəkinməyə çağıı. u sayaq təkala insanlaın hidayəti cəhətindən xüsusi i təsiə malikdi. Quandakı elə təkalaın fəsahət və əlağət xaakteli olduğunu düşünmək düzgün deyil. u sayaq təkala müxtəlif xalqlaın ədəiyyatında təsadüf olunan i metoddu. i çox qəsidələdə şaiin əsas məqsədini təşkil edən cümlə tez-tez təkalanı. u sayaq təkala poetik gözəllik yox, oxucunun diqqətini əsas məsələyə yönəltmək məqsədi daşıyı. /