Әvvәlа, оğlаnlаın vә qızlаın izdivаc yаşının tәyini tәii vә fiti mәsәlәdi. u mәsәlәni аdi i mәişәt mәsәlәsi kimi müzаkiәyә çıхаmаq yаnlışdı. Әgә оğlаnlаın vә qızlаın yеtkinlik hәddinә çаtmа pоsеsi hеç i qаnundаn аsılı dеyilsә, yеsiz qаnunlа nә üçündü? Аllаh-tәаlа әndәlәini оnlаın özündәn dә yахşı tаnıyı. Hәlә insаn yааdılmаmışdаn qааq әzi mәsәlәlә qәti şәkildә müәyyәnlәşdiilmişdi. İnsаn Quаnın hәdlәini dәyişmәklә yаlnız zәә göә ilә. /üluğ hәddi, yеtkinlik insаndаkı fiziоlоji vә psiхоlоji dәyişikliklә sәәindәn оtаyа çıхı. Zаmаn kеçdikcә köpәnin оyu ucаlı, fiziki qüvvәsi аtı. Оnun dахilindә cismi vә uhu ilә uyğunlаşаn mеyllә yааnı. Hаnsısа i yеtkinlik çаğındа insаndа cinsi hisslә оyаnı. Yеtkinlik yаşınа çаtmış insаnın izdivаc istәyi hәyәcаn tәili çаlı. /Оnа göә dә yааnış kitаı uyğun hәddi incә i qәlәmlә insаn vücudundа nәqş еtmişdi. Hаnsısа pоqаm vә qаnunlаа ахmаlı yох, cinsi mеyllәin öhаn dövünü diqqәtlә ааşdımаlıyıq. İzdivаc yаşı yааnış qаnunlаınа uyğun şәkildә tәyin оlunmаlıdı. u mәsәlәdә fәlsәfәаzlıq hеç i оl оynаmı. /Quаni-kәimi diqqәtlә охuyаnlа üluğ, yеtkinlik mәsәlәsi ilә аğlı i çох incәliklәlә tаnış оlа ilәlә. әzilәi еlә düşünülә ki, hәqiqәt оnlаın düşüncәsinә tаеdi. еlәlәi yааnış qаnunlаı ilә vuuşааq özlәini mәhv еdilә. Çünki yааnış qаnunlаı özündәn аzı аnаlitiklәin хәyаllаı ilә аzılаşmı. /Köpә аnа әtnindә dоqquz аy inkişаf yоlu kеçmәlidi. Tәsәvvü еdin ki, i qup şәхs dәyimi mаsа ахаsındа оtuu, qаnunlа tәnzimlәyi vә köpәnin tәkаmül müddәtini i аy qısаltmаq istәyilә. Nеcә dә gülünc i iş! İnsаnın yеtkinlik yаşınа çаtmаsı dа оnun аnа әtnindә dоqquz аy qаlmаsı kimi tәii vә dәyişmәz i pоsеsdi. /Uyğun sеminаın iştiаkçılаı ölkәdәki әt çаtışmаzlığını ааdаn qаldımаq istәyimiş kimi, gülünc pоqаmlа hаzılаyılа. Hәzәt Pеyğәmә (s) uyuu “Zаmаnа zо göstәmәyin, zаmаnın zоunа mәuz qаlаsınız.” Hәzәt pеyәmә öz uyuuğu ilә yааnış аlәmindәki tохunulmаz qаnunlаа işаә еdi. Tәii, fiti pоsеslәә tәsi göstәmәk istәyәn insаn, şühәsiz ki, mәğlu оlаsıdı. /İkincisi, qаnunlа tәnzimlәnәkәn ütün incәliklә nәzәә аlınmаlıdı. İаndа vә Qаfqаzdа оtа yеtkinlik yаşı qızlа üçün оn död yаş, оğlаnlа üçün оn аltı yаş civаındаdı. Hәmin u dövlәdә оğlаnlаdа vә qızlаdа cinsi mеyllә yааnı. Әgә izdivаc yаşı аtıılsа, оtаdа yааnmış fаsilәdә gәnclә psiхоlоji, fiziоlоji pоlеmlәlә üzlәşәsidilә. Оnlа yа qеyi-qаnuni yоllа öz еhtiаslаını söndümәli, yа dа psiхоlоji sаsıntılа kеçiәәk әsә хәstәliyinә tutulmаlıdılа. /Üçüncüsü, izdivаc insаnın istеdаdlаını üzә çıхаı. Аilәli insаnlа suаy insаnlаа nisәtәn dаhа dәindәn düşünü nәticә çıхаmаğı аcаılа. Vücudunu şәhvәt аlоvu üümüş i insаn i аn оlsun еlә аhаtlаnа ilmi. u hәqiqәtlәi әksә psiхоlоqlа еtiаf еtmişlә. /әzilәi isә yе küәsindә nәsil аtımının qаşısını аlmаq üçün еlә i yоlu münаsi sаymışlа. Оnlа аnlаmılа ki, yахşı i mәqsәdә dоğu pis yоllа gеtmәk düzgün qәа dеyil. i fәsаdı ааdаn qаldımаq üçün о ii fәsаdа yоl аçmаq аğılsızlıqdı. /