İmamlar (ə) hədis buyurarkən, niyə mənbə göstərməyiblər?
Məsum İmamlar (ə) Peyğəmbərdən hədis nəql edərkən, hər dəfə hədisin sənədində “ata və babalarımdan belə eşitdim və onlar da Peyğəmbərdən (s) belə eşitdilər” kimi ibarələr işlətməyə lüzum görməyiblər. Çünki, onların ardıcılı olan və onları sevən şəxslər bilirlər ki, İmamlar (ə) hədisləri ata və babalarından, onlar da bilavasitə Həzrət Peyğəmbərdən (s) nəql ediblər. İndi isə keçək bu barədə İmamların (ə) hədislərdə öz buyuruşlarına. İmam Baqir (ə) buyurmuşdur: \"Ey Cabir, Allaha and olsun, əgər biz (Əhli-Beyt) camaatla öz rəyimizə əsasən danışıb hədis söyləsəydik, mütləq həlak olardıq. Biz (Əhli-Beyt) onlara Peyğəmbərdən (s) bizə qalan, camaat qızıl və gümüşü yığıb-topladıqları kimi, bizim də böyüklərimizin (ata və babalarımızın) miras apararaq yığıb-topladıqları rəvayətlərə əsasən hədis danışırıq\". İmam Sadiq (ə) buyurmuşdur: \"Əgər biz (Əhli-Beyt) camaata öz rəyimizlə və həvayi-nəfsimizdən fətva versəydik, mütləq həlak olardıq. Lakin bunlar (söylədiklərimiz) Peyğəmbərdən (s) olan rəvayətlər və elmin köküdür ki, böyüklər böyüklərdən (atamız babalarımızdan) miras aparır.
Əmirəl-mömininin (ə) təsbihatı necə əməl olunur?!
Həzrət Zəhranın (s.ə) təsbihatı kimi, Əmirəl-möminin (ə) də təsbihatı vardır. Bu təsbihin də fəzilətləri çoxdur və onunla tanış olaq.
Bu təsbihi yerinə yetirməyin yolu belədir: hər namazdan sonra: 10 dəfə “Subhənallah”. 10 dəfə “Əlhəmdulilləh”. 10 dəfə “Allahu Əkbər”.
10 dəfə “Lə iləhə iləllah” demək. Əmirəl-möminin (ə) Bəra ibni Azəmə buyurur: “Sənə elə bir əməl öyrədimmi ki, onu yerinə yetirən zaman İlahi övliyalardan olarsan?”.
Bəra deyir: “Bəli”. Həzrət Əli (ə) də ona yuxarıdakı təsbihi öyrədir və sonra buyurur: “Hər kim hər namazdan sonra bu təsbihi edərsə, Allah ondan min dünya bəlasını uzaq edər ki, onların ən asan olanı – dindən qayıtmaqdır. Axirətdə onun üçün min mənzil hazır edər ki, o mənzillərdən biri – Peyğəmbərin (s) qonşuluğundadır”. (Beytutə saytı)
İmam Kazım (ə)-ın sürgün olunması - Əhli-Beytə zülmün yeni mərhələsi
... Digər xəlifələrin zamanında İmam (ə) nəzarət altında olsa da həbs və sürgünə cürət edən Harun Ərrəşid olur. Harun Məkkə səfərində insanların İmama (ə) olan ehtiramını gözləri ilə görür və bundan çox narahat olur. Xəilfə İmamı (ə) bu şəhərdən sürgün etdirmək qərarına gəlir. Bundan ehtiyyat etdiyi üçün İmamı (ə) gizli şəkildə şəhərdən çıxarmaq göstərişi verir. İmam (ə) hicri təqvimi ilə bu günlərdə Mədinədən gizli şəkildə çıxarılaraq Bəsrəyə doğru aparılır və bir daha Mədinənəyə qayıtmır. Həmçinin bununla yanaşı digər Əhli-Beyt (ə) insanlarının sürgünü başlayır. Sonradan hicri 183-cü ilində Sindi bin Şahik adlı bir nəfər Harun Ər-Rəşidin və xilafətinin qazisi olan Yəhya bin Xalid Bərməkinin göstərişi ilə İmamı (ə) zəhərləyərək Bağdadda şəhadətə yetirir.
İMAM HƏSƏNİN (Ə) GÖZƏL ƏXLAQINDAN NÜMUNƏLƏR
İmam Həsən (ə) kamillik yolunu getmək istəyənlərə fərdi və ictimai siması ilə bənzərsiz bələdçi və bəşəriyyət simvollarından biridir. Bu haqda nəql edilən rəvayətləri ətraflı şəkildə burada qeyd edə bilmədiyimizdən, bir neçəsi ilə kifayətlənirik: O həzrətin ibadətdə parlaq siması bəşəriyyət tarixinə gözoxşayan bir gözəllik vermişdir. O həzrətin özü buyurmuşdur: “Allahın evinə piyada getmədiyim zaman Allahımla görüşməkdən həya edirəm.” Buna görə də, İmam Həsənin 20-25 dəfə Mədinədən Məkkəyə – həccə piyada getmişdir.
O həzrətin diqqətə çarpan ən önəmli xüsusiyyətlərindən biri də, tarixçilərin dilində dastan olmuş xeyirxahlığı və comərdliyi idi. Bir rəvayətdə belə deyilir: “Bir nəfər o həzrətin hüzuruna gələrək möhtac olduğunu bildirir. İmam “ehtiyacını yazıb gətir” – deyə buyurur. O, yazıb gətirdikdə, ehtiyacından ikiqat artığını ona əta edərək razı salır.
Başqa bir rəvayətdə də: “İmam Həsən (ə) həyatda olduğu müddətdə iki dəfə bütün var-dövlətini başqalarına infaq etmiş və bağışlamışdır.” – deyə nəql edilir. (“Tarixi-xuləfa”, Süyuti, s.73.)
Niyə İmam Əliyə (ə) Heydəri-Kərrar deyirdilər?
İmam Əliyə (ə) Kərrar ləqəbini Peyğəmbər (s) vermişdir. Belə ki, “kərrar” sözünün mənası odur ki, “döyüşdə davamlı olaraq hücum edən”. Həzrət Peyğəmbər (s) Xeybər qalasını fəth etmək üçün oraya çox sayda ordu rəhbəri göndərir, ancaq onlar müvəffəq ola bilmirlər. Bu zaman Həzrət (s) buyurur: “Sabah özüm kimi bir insanı onlara tərəf göndərəcəyəm. O, Allah və Rəsulunu sevir, həm də Allah və Rəsulu onu sevir. O, qaçmayan, hücum edəndir. Qayıtmaz o zamana qədər ki, Allah fəth və qələbəni ona verər”...
Həzrət İmam Rza (ə), zəvvarın məktubuna nə cavab verdi?
Mazandaran əhlindən olan Ağa Həsən nəql edir ki, mən İmam Rzanı (ə) ziyarət etməyi qəsd etmişdim və vəsiyyətnaməmi vermək, xüdafizləşmək üçün Əşrəfin böyük alimlərindən biri olan Hacı Molla Muhəmməd Əşrəfinin yanına getdim. Vəsiyyətnaməmi alimə verdim. Alim də mənə bir paket verib dedi: “Məşhədə çatdığın ilk gün bu məktubu İmam Rzaya (ə) təqdim et və qayıdan zaman cavabını mənə gətir”. Öz-özümə dedim: “Bu, nə deməkdir? Məgər İmam Rza (ə) həyatdadır ki, məktubu ona verəm və cavabını da alam?”. Ancaq alimin əzəməti mənə mane oldu ki, ona etirazımı bildirim. Məşhədə gəldiyim ilk gün hərəmə getdim və alimin məktubunu zərihə atdım. Bir neçə ay orada qaldım və xüdahafizləşmək üçün hərəmə getdim. Alimin məndən istədiyi şeyi tamamilə unutmuşdum...
İmam Hüseyn (ə) hansı səbəbdən sübh namazında atası ilə birlikdə deyildi?
Əmirəl-möminin (ə) ilə İmam Hüseynin (ə) evi Kufə məscidinin yanında idi. Ona görə də onların evi ilə məscid arasında böyük bir fasilə yox idi.
Məclisi yazır: “O gecə Əmirəl-möminin (ə) şam etmək üçün Ümmil-Gülsümün (s.ə) evinə gedir. Ümmil-Gülsüm (s.ə) deyir: “Atam bir tikə çörək və bir qədər duzla iftar etdi. Allahın həmdini yerinə yetirdi və namaz üçün dayandı. Davamlı olaraq namazda idi. Bəzən otaqdan bayıra çıxar və ulduzlara nəzər salardı. “Yasin” surəsini axıra qədər tilavət etdi. Əmirəl-möminin (ə) o gecəki hərəkətlərindən şəhadət iyi gəlirdi.
Gecənin yarısından çoxu keçmişdi və dəstəmazını təzələmək üçün otaqdan bayıra çıxdı. Onun bu halını müşahidə edərkən qardaşım İmam Həsənin (ə) yanına getdim və olanları ona danışdım. İmam Həsən (ə) hərəkət etdi və Əmirəl-möminin (ə) Kufə məscidinə çatmadan ona yetişdi və dedi: “Hələ gecənin üçdə biri qalıbdır. Niyə evdən tez çıxmısınız?”.
İmam Səccadın (ə) duasında Ramazan ayını hansı 5 adla çağırır?!
İmam Səccad (ə) “Səhifeyi-Səccadiyyə” kitabında Ramazan ayına 5 ad vermişdir ki, onlarla tanış olaq:
1. Ramazan ayı. İmamın (ə) bu müqəddəs ay üçün qərar verdiyi ilk ad – Ramazan ayıdır. Ramazan sözü “rəməz” sözündən götürülmüşdür ki, mənası günəşin yandırıcı nur saçmasıdır. Yəni, yüksək hərarət, yandırıcı hərarət nəzərdə tutulur. Peyğəmbərimiz (s) ona görə buyurur: “Bu ayın adını ona görə Ramazan ayı qoyublar ki, bu ayın nuraniliyi və hərarəti keçmiş günahları yandırar. Əməl dəftərinin qara səhifələrini ağardar”.
2. Orucluq ayı. Həzrət Peyğəmbər (s) buyurur: “Allah Təala buyurmuşdur: “Oruc – Mənim üçündür və Mən onun mükafatını verəcəyəm”. Oruc nəfsani istəkləri və şəhvəti aradan aparır və qəlbin səfasına səbəb olur...
İmam Həsənin (ə) həyatına qısa baxış....
İmam Həsən ibn Əli (ə) hicrətin 3-cü ilində mübarək Ramazan ayının 15-ci gecəsində Mədinə şəhərində dünyaya göz açıb. O Həzrətin (ə) Seyyid, Sibt, Əmin, Hüccət, Nəqi, Zəki, Zahid və Müctəba kimi ləqəbləri vardır. Dünyaya gəldikdən 7 gün sonra anası Həzrəti Fatimə (ə) İmam Həsəni (ə) ipək parçaya bükərək Allah Rəsulunun (s) yanına aparır. Mənbələrdə bildirilir ki, bu ipək parçanı vəhy mələyi Həzrət Cəbrayıl (ə) cənnətdən Peyğəmbərimiz (s) üçün gətirmişdi. Həzrət Peyğəmbər (s) uşağın adını \"Həsən\" qoyur və onun üçün əqiqə olaraq bir qoyun kəsir. İmam Həsən (ə) babası Peyğəmbərin dövründə az yaşayıb. Çünki İmam Həsən (ə) təxminən yeddi yaşında olarkən İslam peyğəmbəri (s) dünyadan köçüb. O, uşaqlıq çağından güclü istedada malik olub. Güclü hafizəsilə Peyğəmbərə (s) nazil olan ayələri eşidir və hamısını əzbərləyirdi. Evə qayıtdıqda isə, anasına deyirdi. Həzrət Fatimeyi-Zəhra (ə) da o ayələri və Peyğəmbərin (s) kəlamlarını İmam Əliyə (ə) deyirdi. İmam Əli (ə) təəccüblə bu ayələri necə eşitdiyini soruşduqda Xanım Zəhra (ə) bunları İmam Həsəndən (ə) eşitdiyini bildirirdi.
İmam Əli (ə) hökumətinin əsas işi – hansı hədəf üzərində qurulmuşdu?!
İmam Əlinin (ə) hökumət etdiyi zamanlarda ən böyük səyi – ədaləti bərpa edib, cəmiyyətdəki yoxsulluğu aradan qaldırmaq olmuşdur. İmamın (ə) nəzərinə görə, hökumətin ən böyük vəzifəsi – iqtisadiyyatı inkişaf etdirib, insanların rifahını yaxşılaşdırmaq olmalıdır.Ona görə də insanlara xitab edərək buyurur: “Ey insanlar! Mənim sizin üzərinizdə haqqım vardır. Sizin də mənim üzərimdə haqqınız vardır.Sizin mənim üzərimdə olan haqqınız odur ki, mal-dövlətinizi, gəlirlərinizi artırım və onu sizə çatdırım. Ey insanlar, mənə işimdə yardım edin. Planlarımı həyata keçirtməkdə kömək edin. Allaha and olsun ki, zülm görmüş insanın dadına çataram və ona zülm edənin cilovunu toplayaram. Onu haqq mənzilinə tərəf çəkərəm”.