İnsanın ən böyük dostu – ağıl, ən böyük düşməni – cahillikdir?!
...Həsən ibni Cəhəm nəql edir: “İmam Rzadan (ə) eşitmişəm ki, buyurub: “Hər bir insanın dostu – ağlıdır. Düşməni – cahillik və nadanlıqdır”.
Əsil dost heç bir zaman öz dostuna xəyanət etməz. Salamat ağıl insanı hidayət edən zaman sadiqcəsinə əməl edər. Onun üçün hidayət çırağı olub, səadətə tərəf aparar.
Ancaq cəhalət və nadanlıq insanın düşmənidir ki, onu həqiqi yoldan azdırar. Aqil – o insandır ki, hər şeyi öz yerində qərar versin. Əksinə, cahil o kəsdir ki, hər şeyi öz yerindən qeyrisində qərar verər. Deməli, həqiqətən də ağıl insanı təyyibə həyata çatdıra bilən ən böyük İlahi nemətlərdən biridir.
Xurafatın qarşısını necə almaq olar? Dinimizin göstərdiyi 5 yol
Quran buyurur: “Onların bəziləri kitabdan (Tövratdan, bir ovuc) boş xəyal və puç arzulardan başqa bir şey bilməyən savadsızlardır və onlar (kitabın hökmləri barəsində) yalnız zənn və gümana malikdirlər”. (“Bəqərə” 78). Alimlərin bu mövzuda olan fikir və nəzərləri ilə tanış olaraq, belə qərara gəlmək olar ki, beş yolla xurafatın qarşısını almaq olar. Bu beş yolla tanış olaq:
1. Kitab oxumaq və maarifləndirmək mədəniyyətini insanlar arasında yaymaq.
2. Güclü və xatib alimlərdən xahiş etmək ki, xütbə və moizələrində bu mövzuya xüsusi işarə edib, insanları bilikləndirsinlər.
3. İnsanların zehnində yer almış xurafi fikirləri daha güclü dəlillər ilə aradan qaldırmağa çalışaq və qoymayaq ki, az da olsa bu barədə şübhələri qalsın...
Hədislərə əsasən Yer üzündə olan hansı 3 ev çox dəyərlidir?!
Ustad Ənsarian buyurur: “Allah Təala yer üzərində olan üç evi əziz və dəyərli hesab etmişdir. -Onlardan biri – Beytul-məmurdur ki, Quran onu Beytul-ətiq adlandırmışdır. -İkinci ev – Kəbədir. -Üçüncü ev isə möminin qəlbidir. Möminin qəlbinin dəyəri Allah yanında başqa evlərdən daha üstündür. Hədislərimizin nəzərinə görə, möminin qəlbi Allahın ərşi hesab olunur.
Peyğəmbəri-Əkrəm (s) buyurur: “Möminin qəlbi – Rəhmanın ərşidir”. Peyğəmbərin (s) bu dəyərli kəlamında məqsədi odur ki, bütün insanlar qəblərini orada sakin olan bütlərdən pak etsinlər. Bu bütlərə: məqamı, elmi, malı, vəzifəni, gözəlliyi... misal göstərmək olar.
Şeytanı (lən) ən çox sevindirən nədir?
Daxili aləmi insana qarşı intiqam hissləri ilə dolu olan şeytan köməkçiləri ilə birlikdə hər gün yığışar və insanları yoldan çıxartmaq üçün planlar hazırlayar.
İş zamanı sona çatanda şeytanın köməkçiləri ona hesabat vermək üçün geri qayıtdılar. İçlərindən biri belə dedi: -Ağa! Mən bir insana vəsvəsə verərək içki içirtməyi bacardım. Bu şəkildə onu yoldan çıxartdım. Bu xəbər şeytanın o qədər də xoşuna gəlmədi. Sadəcə başını tərpətdi... Bu xəbər də şeytanı çox sevindirmədi. O daha gözəl bir xəbər gözləyirdi. Növbə şeytanın başqa bir köməkçisinə gəldi:-Ağa! Bir adamla həyat yoldaşı arasına fitnə saldım və onların arasını vurdum. Hamıya nümunə olan bir ailələri vardı. Amma mənim sayəmdə araları dəydi. Boşanmaq üzrədirlər. Bir-birlərini elə təhqir etdilər ki, barışmaları əsla mümkün deyil. Bu xəbər şeytanın çox xoşuna gəldi. Artıq üzü gülürdü. Köməkçilərinə belə dedi: -Baxın, gözlədiyim xəbər bu idi. Ən yaxşı işi sən görmüsən. Səni təbrik edirəm. Məni çox sevindirdin.
İmam Həsən (ə) insan mənəviyyatını məhv edən əsas amilləri nələr olaraq tanıtdırır?
İnsanı mənən öldürən amillərə diqqət çəkən İmam Həsən (ə) bir hədisdə buyurulur: İnsanın həlakı 3 şeydədir: 1- Kibr- özünü böyük, digərlərini aşağı görmək. 2-Hərislik- mal və sərvət üçün tamahın son həddi. 3-Həsəd- başqalarının əlində olana həsəd, paxıllığ və başqasının əlində olanın əlindən çıxmasını istəmək.
İmam (ə) bu xislətləri insanı məhv edən, həlak edən xislətlər kimi tanıdır. Həqiqətən bu xislətlər insanı yeyib bitirir. Onun bütün insanlığını və mənəviyyatını məhv edir. Bu xəstəliklərin ilkin mərhələsi ancaq insanın özünə zərər verir. Lakin getdikcə şiddətlənən bu xəstəliklər ətrafa da zərər saçmağa başlayır və digərləri də bundan ziyan çəkir. Belə olan halda həmin insanın halı ölümdən də betər olan həlakət və məhv kimi dəyərləndirilir.
“Oruc tutanın mükafatını Mən Özüməm” – Bu qüdsi hədisin mənası nədir?
Ayətullah Məzahiri qeyd olunan həisi-qüdsi barəsində buyurur: ” Bu hədisi 3 cür məna etmişlər:
1- Birinci məna elə camaat arsında məşhur olan mənadır. Beləki “Orucun mükafatın Mən Özüm verəcəm” deyə buyrulur. Burada bir irad ortaya çıxır ki, niyə həcc, cihad, namaz, bu kimi digər ibadətlər barəsində bu cür hədis gəlməyib. Onların mükafatını Allah Özü vermirmi?
2- İkinci mənada isə, bir dəstə insanlar deyir ki, oruc insanı “Allahıa doğru”, “Allah yanına” ucaldır. Dəlil olaraq da bu şərif ayəni qeyd edirlər: \'Ey xatircəm olan nəfs! Dön Rəbbinə! (Fəcr/27-28)
3- Üçüncü məna daha əzəmətlidir. Belə ki Mütəal Allah buyurur: Oruc bəndəmi Mənə “bənzədir”. Bu orucun mükafatı Mən Özüməm! Yəni? Yəni oruc insanı “liqa” və “fəna” məqamına çatdırır. Bu da o deməkdir ki, insanın qəlbində yalnız Allah hakim olar. O qəlb Rəhman Allahın ərşi olar!...
Ramazan ayında ibadətlərin qəbul olunmasının nişanələri varmı?
Biz, Quranın bizi görmək istədiyindən çox geridəyik, baxmayaraq ki, elm inkişaf etmiş və yüzdən çox təfsir vardır. Ancaq günah ətəyimizi buraxmır. Quranın nümunə insanlarından ola bilmirik. Bizim bu müqəddəs ayda ibadətlərimizin qəbul olmasının nişanələri vardır. Əgər ərlə arvad bir-biri ilə tənə ilə danışarsa, deməli əməlləri qəbul olmamışdır.
Əgər kimsə bu ayda bir başqasının qeybətini edərsə, deməli əməli qəbul olmamışdır.
Əgər kimsə qəlbində bir başqasının pisliyini istəyərsə və niyyəti bu olar ki, ona ziyan vursun – namaz və ibadətləri qəbul olmaz.
Əgər kiminsə gəliri haramdır və bu haram tikə ilə iftar edirsə - əməlləri qəbul deyildir.
Məsumların hədisinə əsasən nəfsə mübarizə etməmək şeytana fürsət verməkdir?!
...İnsan öz nəfsini, əməllərini hesaba çəkməyə adət etmək üçün üç mərhələdə iş apara bilər:
1. Günün münasib bir vaxtında (məsələn, sübh namazından sonra) insan öz nəfsinə müraciət edib deyə bilər ki, ey nəfs, hazırda diriyəm, amma ömrümdən nə qədər qaldığı məlum deyil. Ölümə hazır ol, bu gün savab dalınca get, günahdan çəkin və s.
2. Nəfslə şərt kəsdikdən sonra, gün uzunu ona nəzarət etmək zəruridir. Həzrət Əli (ə) buyurur: «Nəfsi azad buraxmaq şeytana fürsət verməkdir».
3. Günün sonunda həmin günün əməllərini hesaba çəkmək üçün saat təyin olunur. Yol verilmiş nöqsanlara görə insan nəfsini danlayıb tövbə edir.
Orucun nə faydası vardır ki, Uca Allah ona əməl etməyə təkid edir?
Mübarək Ramazan ayı gəlməkdədir və Allah Təala bu ayda hər bir sağlam bəndəsinə oruc tutmağı əmr etmişdir. Bəs orucun nə faydası vardır ki, Uca Allah bu qədər ona əməl etməyə təkid edir?
1. Oruc insanın təqvasını gücləndirər və ixlaslı olmasına səbəb olar. İmam Sadiq (ə): “Allah Təala buyurmuşdur: “Oruc Məndəndir və mükafatını də Mən verirəm””. Hz Zəhra (s.ə) buyurur: “Allah orucu, ixlası möhkəmləndirmək üçün vacib buyurmuşdur”.
2. Dünya və axirət əzabına mane olar. İmam Əli (ə): “Oruc mədəni daraldar, əti tökər və cəhənnəmin yandırıcı istisindən uzaq tutar”.
3. Cismə və ruha hüzur gətirər. Oruc tutan insan bir ay boyunca bədənində olan toksin və zərərli maddələrdən təmizlənər. Eyni zamanda ruhu da hüzur tapar və Ramazan ayının bərəkətləri ruhunu paklaşdırar. Ona görə də Hz Peyğəmbər (s): “Oruc tutun ki, sağlam qalasınız”.
Duanın yerinə yetməsinə mane olan 8 amil hansılardır?
Hər kim duasının yerinə yetməsini istəyirsə, gərək əvvəlcədən duasına mane olan amilləri aradan qaldıra bilsin. Bu amillər ilə tanış olaq:
1. Günah. Günah insana 3 cür təsir qoyar: a) Dua etmək tövfiqini aradan aparar. b) İnsanın qəlbini qəsavət bağladığı üçün, Allaha diqqət etməz və ağlaya bilməz. Başqa sözlə desək, qəlb hüzuru əldə edə bilməz. c) Duası yerinə yetməz. İmam Əli (ə) buyurur: “Günah, duanın yerinə yetməsini aradan aparar”. Ona görə də “Kumeyl” duasında oxuyuruq: “Allahım, dualarımın yerinə yetməsinə mane olan günahlarımı bağışla!”.
2. Xoş günlərdə dua etməyi tərk etmək. Allah Təala Həzrət Davuda (ə) vəhy edir: “Məni xoş və əmin-amanlıq günlərində yada sal ki, Mən də sənin çətin və giriftar əyyamındakı dualarını qəbul edəm”...