İNSAN ALLAHA YAXINLAŞA BİLƏRMİ?
İnsan Allaha yaxınlaşa bilərmi? Əvvəlcə “yaxınlıq” kəlməsinin mənalarına nəzər salaq. Yaxınlıq üç cür ola bilər:
1.Məkanca yaxınlıq: İki mövcud məkanca yaxın ola bilər. Məsələn, bir həyətdə tikilmiş iki ev bir-birinə yaxındır.
2.Zamanca yaxınlıq. Məsələn, iki hadisə zamanca yaxın ola bilər.
3.Məcazi yaxınlıq. Bəzən iki şəxs haqqında deyirlər ki, onlar bir-birinə yaxındır. Bu yaxınlıq iki şəxs arasındakı ehtiram və məhəbbətdən doğan yaxınlıqdır.
Allah üçün zaman və məkan məhdudiyyətləri mövcud olmadığından insan Allahla nə zaman, nə də məkanca yaxın ola bilməz. Bəndənin Allahla yaxınlığı məcazi yaxınlıq ola bilərmi? Həqiqətən də Allahın layiqli bəndələrə məhəbbəti var və onların istəklərinə cavab verir. Bununla belə Allahla bəndənin yaxınlığı məcazi hesab oluna bilməz. Ayə və hədislərdən aydın olur ki, insanın kamilliyə doğru zatı hərəkəti məcazi yox həqiqi bir hərəkətdir. “Fəcr” surəsinin 28-ci ayəsində oxuyuruq: “Allahına tərəf dön.” “Casiyə” surəsinin 15-ci ayəsində buyurulur: “Nəhayət” Rəbbinizə tərəf qaytarılacaqsınız.”
Demək, insanın Allaha doğru hərəkəti düşüncəli və ixtiyari bir hərəkətdir bu hərəkətin nəticəsi ölümdən sonra aşkar olur. Allaha yaxın məqam bir nöqtə yox, müxtəlif mərtəbələrə malik bir həqiqətdir.