ZƏQQUM AĞACI KİMLƏR ÜÇÜNDÜR?
Allah behişt nemətlərini sayandan sonra zəqqum deyilən ağacın adını çəkir. Allah buyurur: “Qonaq olmağa (ziyafət üçün) bu daha yaxşıdır, ya (Cəhənnəmdəkilərin qonaqlığı üçün olan) «zəqqum» ağacı?!” (“Saffat” 62).
Cəhənnəm əhlİnİn sİması necədİr?
Cəhənnəm nədir? Cəhənnəm - yəni fürsətlərin yandığı yer. O kəslər ki, fürsəti əldən veriblər, onlar ki, öz insanlıq memarlığına düzgün nəzər salmayıblar, özlərini düzgün tanımayıblar, özlərindən düzgün istifadə etməyiblər - bunlar cəhənnəm əhli olarlar.
Qəbrİn qaranlığında münİsİmİz nədİr?
1. Qəbir evində müsəlmanın munusu Quran qiraətidir.
Həzrət Peyğəmbər (s) buyurur: “Qəbir hər gün beş cümləni fəryad çəkər: Mən tənha bir evəm, ona görə mənə gələn zaman munisinizlə gəlin”. (Quran qiraəti).
Qəbİr və qəbİr əzabı nədİr?
Qəbir dünyası həmişə insanların marağına səbəb olan məsələlərdən biridir. Qəbir dedikdə, insanın öləndən sonra düşdüyü bərzəx aləmi nəzərdə tutulur. Bu aləm Qiyamətə qədər davam edir. İmam Sadiqin (ə) tərəfdaşlarından biri olan Həmad deyir: “İmam Sadiqdən (ə) soruşdum ki, bərzəx nədir?” O, buyurdu: “Bərzəx - ölümdən qiyamətə qədər olan qəbirdir””.
Qİyamətdə əməllər necə təcəssüm olacaq?
Əməllərin təcəssüm olunması o deməkdir ki, insanın bu dünyada gördüyü bütün əməlləri o biri dünyada həmin əmələ uyğun şəkildə nümayiş etdirilər. Yəni, savablar, cəzalar, nemətlər, fərəhlər, dərdlər, işgəncələr - hamısı özünü o biri dünyada nümayiş etdirər.
İnsan ölümdən sonra da İnkİşaf edİrmİ?
İnsan bu dünyada ölənə qədər ruhi inkişafda olur, bəs öləndən sonra necə?
Bunu qeyd etmək lazımdır ki, Quran ayələrinin və hədislərin nəzərinə görə, məad həm ruhi və həm cismi olur. Bərzəx aləmində də insan ruhu bədənindən çıxandan sonra öz misal bədəninə girər.
Qİyаmәtdә nә bаrәdә sоruşulаr?
Cаvаb: Mühüm suаllаrа nәzәr sаlаq:
а) Nе’mәtlәr hаqqındа[1]–Çохsаylı rәvаyәtlәrdә rәhbәrlik vә vilаyәt аyәdә sоruşulаn nе’mәt nümunәlәrindәn sаyılmışdır.[2]
Ruh nə zaman bədənə aİd olmağa başlayır?
“Şübhəsiz, Biz insanı (ulu baba və nənəsini) gilin cövhərindən (ruh üfürməklə və ona möcüzəvi şəkildə can verməklə) yaratdıq. Sonra onu(nəslini) nütfə (torpağın maddələrinin cövhəri) şəklində möhkəm bir yerə (ana bətninə) qoyduq. Sonra nütfəni ələqə etdik (laxta qana çevirdik), sonra ələqəni muzğə etdik (çeynənmiş ət şəklinə saldıq).
Qəbİr öz sahİbİnə nə deyİr?
Mömin bəndə qəbirə daxil olan zaman qəbiri ona deyər: “Mərhəba! Xoş gəlmisən. Allaha and olsun ki, mən səni sevdim. Mənim üzərimdəki torpaqda yol getdiyin vaxtdan, indi ki, qarnımdasan, səni daha çox sevdim”.
Qİyamət əzabı kimlər üçündür?
Təbərsi “Məcməul-bəyanda” yazır ki, Məaz ibni Cəbəl bir gün Peyğəmbərin (s) yanında əyləşmişdi. Birdən Məaz Həzrətə (s) deyir: “Ya Rəsulallah!”. Sonra is bu ayəni təlavət edir: “Sura (üçüncü dəfə) üfürüləcəyi gün siz (qəbirlərdən çıxıb haqq-hesab olunmaq üçün) dəstə-dəstə gələcəksiniz”. (“Nəbə” 18).