Allah-Taalanın (c.c) tərifləyərək nemətlərlə müjdələdiyi kasıblar kimlərdir?!
Allahın buyurmuş olduğu xüsusiyyətləri özündə saxlayan kasıblar hansılardır:
1- Aza razıdırlar: Bəziləri kasıb və yoxsul, amma eyni zamanda varlı olmaq arzusunda və tamahkardırlar. Onlar əsla aza qənaət etməzlər, əldə etdikləri maddiyyatdan tez faydalanarlar. Hədisdə deyilən kasıbları sevməkdə məqsəd təbii ki, bunlar deyil. Məqsəd, gözü başqasının malında olmayan, aza qənaət edib, dünyanın az nemətləri ilə xoşbəxt olanlardır.
2- Yoxluğa və aclığa səbir edərlər: Bəzi kasıblar kasıbçılığa görə həmişə Allaha üsyan edib, \"Nə üçün Allah bizi belə kasıb etdi\" - deyə şikayətlənərlər. Bunun müqabilində bəzi kasıblar isə kasıb olduqları üçün əsla Allaha üsyan etməzlər, Allahın təqdirinə razı olub səbir edərlər. Əlbəttə, kasıb olmalarının səbəbi özləri deyil, yəni tənbəlliklərinə görə kasıb deyillər. Onların kasıbçılığı xarici və təbii faktorlar üzündəndir. Məsələn, zəlzələ, sel, yaxud bunun kimi təbii fəlakətlər bütün sərvətlərini əllərindən alıb. Onlar səbir etməklə, əllərindən gəlini edirlər. Kasıb olmalarını başqalarından gizlədib, vəziyyətlərini düzəltməyə çalışırlar...
Oruc tutan hansı 7 nemətə çatacaqdır?! Ayə və hədislər
İmam Həsən Müctəba (ə) nəql edir: “Bir dəstə yəhudi Peyğəmbərin (s) yanına gəlmişdi. Həzrətə (s) sual verirdilər və suallarından biri bu idi: “Nə üçün Allah Təala 30 gün oruc tutmağı ümmətinə vacib buyurmuşdur? Ancaq keçmiş ümmətlərə bundan çoxunu vacib buyurmuşdur?”. Peyğəmbər (s) buyurdu: “O zaman ki, Adəm (ə) o meyvədən yedi, onun təsiri mədəsində 30 gün qaldı. Ona görə də Allah Təala 30 gün aclıq və susuzluğu onun nəslinə vacib etdi. Ona görə də Allah onu mənim ümmətimə də vacib buyurmuşdur”. Sonra yuxarıdakı ayəni (“Bəqərə” 183) tilavət edir. Və yəhudi deyir: “Ey Muhəmməd! Düz deyirsən. Bəs bu əyyamda oruc tutanın muzdu nədir?”.
Buyurdu: “Elə bir mömin yoxdur ki, Ramazan ayını qürbət qəsdi ilə oruc tutar, məgər o halda ki, Allah Təala onda yeddi sifəti vacib edər:
1. Haramı bədənindən əridər. 2. Onu Allah Təalanın rəhmətinə və Allaha yaxınlaşdırar. 3. Atası Adəmin (ə) xatasını aradan qaldırar...
Allah Təala Quranda 91 vədə vermişdir. Bu vədələr nə ilə bağlıdır?
Bunu nəzərə almaq lazımdır ki, ancaq Allahın vədəsinə inanmaq olar, çünki ancaq bu vədələr haqdır. “Bilin ki, Allahın vədi mütləq haqdır və lakin onların çoxu bilmirlər”. (“Yunus” 55). Allahın verdiyi bəzi vədələrə nəzər salaq.
- Bağışlanma və əcr vədəsi. Allah iman gətirib yaxşı işlər görən kəslər üçün bağışlanma və böyük mükafat olacağını vəd etmişdir”. (Maidə- 9).
- Məad və Qiyamət vədəsi. Allahın Quranda insana ən çox verdiyi vədələr Qiyamət və məadla bağlıdır. “Sizin hamınızın dönüşü Ona tərəfdir. (Bu,) Allahın haqq və sabit olan vədidir”. (“Yunus” 4).
- Behişt vədəsi. Quranda gözə dəyən vədələrdən biri də behişt vədəsidir. Allah möminləri behiştlə müjdələyir. “İman gətirib yaxşı işlər görənləri tezliklə (ev və ağaclarının) altından çaylar axan cənnətlərə daxil edəcəyik (və onlar) orada əbədi qalacaqlar. (Bu,) Allahın verdiyi haqq bir vəddir. Allahdan daha doğru danışan kimdir?!”. (“Nisa” 122).
Tövbə surəsi 118 ayəyə əsasən tövbənin neçə mərhələsi vardır?!
\"Geri qalmış üç nəfəri də (bağışladı). Hətta yer üzü öz genişliyinə baxmayaraq onlara dar gəlmiş, ürəkləri (kədərdən) sıxılmış və yəqin bilmişdilər ki, Allahdan (Onun əzabından), ancaq Onun Özünə sığınmaqdan başqa çarələri yoxdur. Sonra (Allah) peşman olsunlar deyə onların tövbəsini qəbul etdi. Həqiqətən, Allah tövbələri qəbul edəndir, Rəhimlidir.\" (Tövbə, 118).
İzah: Tövbənin üç mərhələsi vardır: 1. Allah tərəfindən tövbə imkanı verilməsi; Birinci mərhələdə Allah bəndələrinin bəzi ləyaqətlərini müşahidə edərək onları tövbəyə və Özünə tərəf qayıtmağa hazırlayır. “تَابَ عَلَيْهِمْ” ibarəsi bu mənaya işarə edir. 2. Bəndənin tövbəsi; Bu mərhələ günahı tərk etməyə və keçmişi düzəltməyə ciddi qərar vermək mərhələsidir. Bu mərhələdə “تاب” (tabə) feili “إلی” (ilə) önqoşması ilə təsirli feilə çevrilmişdir. 3. Allah tərəfindən tövbənin qəbul olunması. Demək, bəndənin tövbəsi hər zaman Allahın iki tövbəsinin arasındadır.
Quran və hədis: Nemətləri israf edən şəxs hansı böyük günaha düşür?!
İsraf – o günahlardandır ki, kəbirə hesab olunur. Allah Quranda buyurur: “(Yeməkdə və verməkdə) israf etməyin ki, həqiqətən, Allah israf edənləri sevmir”. (“Ənam” 141).
Qurani-Kərimin başqa yerində buyurulur: “(Allahın halal buyurduğu bütün halal yeməklərdən) yeyin-için, lakin israf etməyin ki, O, israf edənləri sevmir”. (“Əraf” 31).
“(Keçmişdəki azğınlıq və itaətsizliklərinə görə) qəlbini Öz zikrimizdən qafil etdiyimiz, nəfsi istəklərinə tabe olan və işi israf və (Allahın müəyyənləşdirdiyi həddi) aşmaq olan kəsə itaət etmə!”. (“Kəhf” 28).
İmam Sadiq (ə) buyurur: “Allah iqtisadı (mötədil olmağı) sevər, israfı düşmən bilər. Hətta xurmanın tumunu atmağı belə. Çünki o da işə yarayır”.
Həzrət İmam Cəfər Sadiq (ə) başqa yerdə buyurur: “Allahdan qorx və həddi aşma, həmişə orta həddə ol. Allah buyurur: “İsraf etmə və Allah heç kəsə mötədil olduğu üçün əzab verməz”...
Qurani Kərimə əsasən Əbədi əzaba səbəb olan 13 günah hansılardır?!
Günahkar insan ona bənzəyir ki, özü öz əli ilə gözünə iynə batırır. Nəticədə isə kor olur. Bəzi günahlar insanın həqiqət görən gözünü kor edər. Qoymaz ki, insan dünyada həqiqətləri görə bilsin. “(Qəlbi) bu dünyada kor olan kəs axirətdə də kordur və o, (səadət) yolu(nu) çox azmışdır”. (“İsra” 72).
Quran əbədi əzaba səbəb olan günahları sayır ki, onlardan bəzisinə işarə edək:
1. Küfr. “Doğrudan da kafir olub küfr halında ölənlərə Allahın, mələklərin və bütün insanların lənəti olsun!”. (“Bəqərə” 161).
2. Zülm. ”Həqiqətən Allah kafir olub (özlərinə və başqalarına) zülm etmiş kəsləri bağışlayan və (doğru) bir yola hidayət edən deyildir”. (“Nisa” 168)...
Rəd surəsinin 7-ci ayəsinə əsasən yer üzü rəhbərsiz qalmamalıdır?!
Bütün zamanlar üçün hidayətçinin olması! \"Kafir olanlar deyirlər: “Niyə ona Rəbbindən bir möcüzə endirilməyib?” Sən ancaq xəbərdar edənsən. Hər qövmün bir yolgöstərəni vardır.\" (Rəd, 7). İzah: İmamət prinsipini sübut edən ayələrdən biri də “Ümmətin hidayətçisi (yolgöstərəni)” ayəsidir. Bu ayədə Allah Peyğəmbərə (s) müşriklərin müxalifət etməsinə qarşı təskinlik verməklə yanaşı o həzrətə müraciətlə bildirir ki, sən yalnız xəbərdar edənsən və onların hidayət olmaması ilə bağlı məsuliyyət daşımırsan. Hər bir qövmün hidayət edəni, yol göstərəni vardır. İbn Abbasdan nəql olunur: Peyğəmbər (s) buyurdu: “Mən xəbərdar edənəm”. Sonra İmam Əliyə (ə) işarə etdi və buyurdu: “Sən isə hidayətçisən və möminlər sənin vasitənlə doğru yola yönələcəklər”.
İslam rəhbəri Rum surəsinin 30 cu ayəsinə görə nə cür şəxs olmalıdır?!
Hədis: İmam Rza (ə): “Bu ayə Qiyamətə qədər hər bir zalımın İmamət və xilafətini batil edir.” (Kafi, c. 1, səh. 199, hədis: 1).
Həzrət İbrahim (ə) Allahdan öz nəsli üçün də İmamət istədi. \"Rəbbi İbrahimi (bəzi) kəlmələrlə sınadığı zaman o, bunları tamamilə yerinə yetirdi. (Allah:) “Mən səni insanlara İmam edəcəyəm!” – dedi. “Nəslimdən də!” – dedi. (Allah:) “Zalımlar Mənim əhd nail olmazlar!” – dedi.\" (Rum, 30).
İzah: Bu ayə həzrət İbrahimə (ə) ağır ilahi sınaqlardan başıuca çıxdıqdan sonra İmamət məqamının verilməsindən xəbər verir. Həzrət İbrahim (ə) Allahdan öz nəsli üçün də İmamət istədi. Amma Allah təkidlə bildirdi ki, İmamət xüsusi bir məqamdır və onun nəslindən zalım olanlara verilməyəcəkdir. Bu ayə İmamın məsum olmasını göstərən dəlillərdən biridir. Çünki hər növ zülm və ədalətsizliyin, harada olursa olsun, kimin etməsindən asılı olmayaraq, yüksək İmamət məqamından məhrum olmağa səbəb olur.
Nə üçün Allah Təala, Quranda dastanlar vasitəsilə bizə çatdırışlar edir?
Hamı üçün aydındır ki, Qurani-Kərim adi kitab deyildir. Ona görə də burada bəyan olunan dastan və hekayələr də səbəbsiz deyildir. Bəs Quranın bu dastanları bizə nəql etməkdə məqsədi nədir?
1. Allah Təala bu dastanları bəyan etməklə, bizləri keçmiş ümmətlərlə tanış etmiş və səyahət etməyin faydalarını bizə göstərməyə çalışmışdır. “Əlbəttə, sizdən öncə İlahi ənənəyə əsasən bir sıra hadisələr ötüb keçmişdir. Odur ki, yer üzündə gəzib-dolanın və təkzib edənlərin aqibətinin necə olmasına baxın”. (“Ali-İmran” 137).
2. Bu dastanlarda cəmiyyətin nə üçün süqut etdiyinin səbəbləri göstərilmişdir. “Və (camaatı) hədələmək və iman gətirmiş şəxsi Allahın yolundan saxlamaq və Allahın yolunu əymək istəyi ilə (onu əymək və ya əyri göstərmək istiqamətində çalışmaqla) hər yolun başında oturmayın.
Həmçinin az olduğunuz və Allahın sizi çoxaltdığı zamanı xatırlayın və fəsad törədənlərin aqibətinin necə olduğuna nəzər salın!”. (“Əraf” 86).
Allah-Taala (c.c) Qurani Kərimdə nələrin olacağını vədə vermişdir?!
İndiyə qədər kimə vədələr vermisiniz və ya kimsə sizə vədə veribdirmi? Biz insanlar arasında verilən bu vədələrə nə qədər inanmaq olar? Onların neçə faizi həyata keçəndir? Allahın nurani kitabı olan Quranda bizlərə çoxlu vədələr verilmişdir. Bu vədələri Sübhan Allah vermişdir. Əlbəttə Allahın verdiyi vədələr hara, bizim verdiklərimiz hara?! Quranda vədə sözü 151 dəfə işlənmişdir. Bu vədələrin 91-ni Allah vermişdir. Allahın verdiyi bəzi vədələrə nəzər salaq.
-Bağışlanma və əcr vədəsi. Allah iman gətirib yaxşı işlər görən kəslər üçün bağışlanma və böyük mükafat olacağını vəd etmişdir”. (“Maidə” 9).
-Məad və Qiyamət vədəsi. Allahın Quranda insana ən çox verdiyi vədələr Qiyamət və məadla bağlıdır. “Sizin hamınızın dönüşü Ona tərəfdir. (Bu,) Allahın haqq və sabit olan vədidir”. (“Yunus” 4).