İslam Peyğəmbərinin (s) ən böyük nigarançılığı nə idi?
Həzrət Peyğəmbər (s) ömrünün son günlərində bir şey üçün çox nigaran idi. Onu nigaran edən mövzu – İslam ümmətinin vəsisi idi. Həzrət Peyğəmbər (s) ətrafında olan insanların fitnəsindən xəbərdar idi və ona görə də İmamət mövzusu onu çox narahat edirdi. O, dəfələrlə özündən sonra canişinin Əli ibn Əbutalibin (ə) olacağını vurğulamışdı.
Vəfatından təxminən 70 gün əvvəl Qədir-Xum çölündə öz risalətini tamamlayaraq, İmam Əlini (ə) öz canişini elan etmişdi.
O, öz nigarançılığını İmam Əli (ə) ilə bölüşür və ona buyurur: “Mən qorxuram ki, əgər rəhbərlik üzündən onlara təzyiq etsən və onlara qarşı çıxsan, səni qətl edərlər”.
Bu səbəbdən Həzrət (s) qərara alır ki, öz canişinini yazılı olaraq elan etsin və onu ziyarətə gələn bəzi səhabələrinin yanında kağız və mürəkkəb istəyir ki, onlara hüccətini tamam etsin. Həzrət (s) buyurur: “Mənim üçün kağız və mürəkkəb gətirin ki, sizin üçün məktub yazam və məndən sonra yolunuzu azmayasınız”.
Bu zaman orada olanlardan biri deyir: “Xəstəlik ona qələbə çalmışdır. Quran ola-ola bizim başqa şeyə ehtiyacımız yoxdur”.
İmam Hüseynin (ə) qatili Şimrdir (lən), yoxsa Sənan ibni Ənəs (lən)?
Bu mövzu haqqında da tarixdə başqa mövzular kimi nəzər ayrılıqları mövcuddur. Şeyx Mufid buyurur: “Bundan sonra Xuli Əsbəhi qabağa gəldi ki, İmamın (ə) mübarək başını bədənindən ayırsın, ancaq bədəni titrəməyə başladı və bacarmadı. Şimr onu bu cür çarəsiz görüb dedi: “Allah sənin biləyini işdən salsın. Niyə bu qədər titrəyirsən?”. Bu zaman özü qabağa gəldi və İmamın (ə) mübarək başını bədənindən ayırdı. İmam Hüseynin (ə) kəsilmiş başını Xuliyə verdi və dedi: “Onu Ömər ibni Sədə təslim et!”.
Aşura günü belə deyilir ki, İmam Hüseynin (ə) qatili Sənan ibni Ənəs (lən) olmuşdur və o, İmama (ə) son zərbəni vuran cani idi. Ancaq Şimr (lən) də qatildir, çünki İmamın (ə) mübarək başını bədənindən o məlun ayırmışdı.
İmam Hüseynə (ə) xəyanət edən ilk şəxs kim olmuşdur?
Şəbəs ibni Rəbiə o kəslərdən olmuşdur ki, dövrünün çox insanı ona etimad etmişdir. Adını daşıyan məscidi var idi. Təqvalı və imanlı insan kimi tanınmışdı. O, İmam Əlidən (ə) əvvəl xəlifə olan şəxslərin yanında etibara malik idi. Düzdür, Peyğəmbərin (s) vəfatından dərhal sonra mürtəd olmuşdur. Ancaq birinci xəlifə taxta əyləşən zaman rəngini tez dəyişib, zahirən İslama qayıtmışdır. O zaman ki, İmam Əli (ə) xəlifə olur, Şəbəs İmama (ə) beyət edir. Kufə əhli kimi Siffeyn döyüşünə gedir. Ancaq döyüş zaman Quranları nizə üstündə görən zaman İmam Əliyə (ə) təzyiq göstərən ilk kəslərdən olmuşdur ki, döyüşə son versin. Sonralar İmama (ə) qarşı çıxır və Nəhrəvan döyüşündə xəvariclərə rəhbərlik edir. Ancaq döyüş zamanı yoxa çıxır və Kufəyə qayıdır. İmam Əli (ə) onun bu hərəkətinə görə müsəlmanlara “Şəbəs” məscidində namaz qılmağı qadağan edir. Şəbəs, İmam Hüseyn (ə) qiyamı haqqında eşidən zaman məktubu imzalayan son kəslərdən olmuşdur. Ancaq o zaman ki, Ubeydullah Kufəyə gəlir, o, İmam Hüseynə (ə) xəyanət edən ilk insan olur. İbni Ziyadın yanına gedir və Müslimə qarşı olan dəstəyə başçılıq edir.
Aşura faciəsini yaradanlar hansı iki şeytani hiyləyə aldanmışdılar?!
Aşura faciəsinin yaranmasına səbəb olan amillər hansılardır? Bunlara nəzər salaq.
1. Dünyanın əsiri olmaq. İmam Hüseyn (ə) Kərbəlaya daxil olduğu ikinci gündə buyurmuşdu: “İnsanlar dünyanın bəndələridir. Dini bir yemək kimi bilirlər ki, nə zaman dadı yaxşı olsa, ona nəzər salarlar. Ancaq o zaman ki, imtahan olarlar, dindarlarının sayı az olar”.
2. Haramxorluq. İnsanların İmama (ə) qarşı çıxmasına səbəb olan amillərdən biri də haramxorluq olmuşdur. Haramxorluq ancaq beytul-malı yemək deyildir, əslində haram yolla qazanılan hər bir ruzidir. İmam Hüseyn (ə) Aşura günü üzünü düşmən ordusuna çevirib buyurur: “Vay olsun sizə! Niyə sakit olmursunuz və mənimlə vuruşmaq üçün hay-küy salırsınız? Qulaq asın ki, mən sizi kamala dəvət edirəm. Hər kim mənim sözlərimə qulaq asmaz, həlak olar. Sizin ruziniz haram yolla əldə olunmuşdur. Əldə etdikləriniz haram yolladır. Qarınlarınız haram tikə ilə doludur”.
İmam Səccadın (ə) Kərbəladakı xəstəliyi nə qədər çəkmişdir?
Muhəmməd ibni Səd “Təbəqati kubra” kitabında yazır: “O gün ki, (Aşura günü) Əli ibni Hüseyn (ə) atası ilə birlikdə idi, 23 və ya 24 yaşı var idi. O, həmin günü xəstə idi və ona görə də öldürülmədi”.
“Bəlağəti nisa” kitabında oxuyuruq: “Hizam Əsədi nəql edir: “Hüseyn (ə) şəhid olan ildə Kufəyə daxil oldum. O zaman Kufə qadınlarını gördüm ki, üzlərinə və başlarına vururdular. Gördüm ki, İmam Səccad (ə) ahəstə səslə və xəstəlikdən əziyyət çəkən halda buyurur: “Ey kufəlilər! Siz bizə ağlayırsınız? Bəs bizi sizdən savayı kim öldürdü?””.
İmam Sadiq (ə) buyurur: “O zaman ki, qadınları Kərbəladan Kufəyə gətirdilər, İmam Səccadın (ə) bədəni arıqlamış və xəstəlikdən əziyyət çəkmiş halda idi”.
Nə üçün İmam Hüseyn (ə) qİyam üçün Kufənİ seçdİ?
Cavab: Tarix boyu hər bir alim bu suala öz elmi səviyyəsi və qəbul etdiyi mənbələr əsasında cavab verib. Bu sualın cavabını ikiqat əhəmiyyətli edən bə`zi məsələlər var:
İmam Hüseyn (ə) öz siyasi-hərbi hərəkatında zahirən məğlub oldu. Bu məğlubiyyətin ilkin səbəbi qiyam üçün Kufənin seçilməsi idi. Əbdüllah ibn Cə`fər (həzrət Zeynəbin əri), Əbdüllah ibn Əbbas, Əbdüllah ibn Müti, Məhəmməd Hənəfiyyə kimi şəxsiyyətlər İmamın Kufəyə getməsinə e`tiraz edirdilər. Onlar kufəlilərin bir zaman həzrət Əli (ə) və İmam Həsəni (ə) tənha qoymalarını xatırladırdılar. Bütün bunlara baxmayaraq İmam (ə) Kufəyə üz tutudu. İbn Xəldun kimi tarixçilər İmamın bu seçimini siyasi səhv hesab etmişlər...
Kərbəla şəhidlərinin bədənini kim dəfn etmişdir?
Kərbəla şəhidlərinin dəfn olunması ilə bağlı tarixdə iki nəzər mövcuddur.
-Birinci nəzərə görə İmam Səccad (ə) qeyri-adi bir şəkildə Kərbəlaya gəlmiş və Kərbəla şəhidlərini, xüsusilə də İmam Hüseynin (ə) mübarək bədənini dəfn etmişdir. Həzrət Peyğəmbər (s), Məsumlar (ə) və mələklər də orada olmuşdur.
İmam Sadiq (ə) buyurur: “Bir gün Ümmi-Sələmə ağlar şəkildə yuxudan qalxdı və ondan soruşdular ki, niyə ağlayırsan. Dedi: “Övladım Hüseyn (ə) dünən qətl edilmişdir. Çünki Peyğəmbəri (s) vəfatından dünən gecəyə qədər yuxuda görməmişdim. Dünən gecə onu rəngi qaçmış və qəmgin gördüm. Səbəbini soruşdum, buyurdu: “Bu gecə Hüseyn (ə) və tərəfdaşları üçün qəbirlər qazmışam””.
Kərbəla hadisəsində İslam ümməti tarixdə neçə dəstəyə bölündülər?!
İmam Hüseyn (ə) müsibəti ilə bağlı insanları 3 dəstəyə bölmək olar:
Birinci dəstə o insanlardır ki, İmamın (ə) şəhadətinə sevinirlər (nəuzubillah!). Bunlar o kəslər idi ki, İmamı (ə) qətl etmək üçün Yezidin (lən) ordusuna qoşulmuşdular.
Onların əksər hissəsi Şam əhlindən idi. Şam əhli adətən o insanlar idilər ki, nə İmamı (ə) tanıyırdılar, nə də etiqadları əsil İslam idi. Şam əhli zahirən müsəlman idi, ancaq vəhyin söylədiyi müsəlman deyildilər. Müaviyyə (lən) ağlına gələn-gəlməyən nə deyirdisə, onlar qəbul edirdilər. Müaviyyənin sözlərinə qarşı heç bir şəkkə malik deyildilər. O zaman ki, İmam Əlini (ə) məsciddə şəhid edirlər, Şam əhli deyir ki, məgər İmam (ə) namaz qılırdımı ki?! Bu gün də eyni təfəkkürdə olan insanlara rast gəlmək olur...
Həzrəti Peyğəmbəri (s) bir kişiyə salavatı necə qaytardı?!
Bir mömin kişi Məkkədə Kəbəni təvaf edən zaman duaların yerinə salavat göndərirdi. Təvaf namazından sonra da duaların yerinə salavat göndərir. Səfa və Mərvədə səy edən zaman o, salavat deyir, Ərəfat və Minada hamı dua oxuyan zaman o salavat deyir. Ondan soruşurlar ki, səndən salavatdan başqa bir şey eşitməmişik.
Deyir: “Mənim hekayəm vardır. Atam bu ziyarət yolunda xəstələndi və can verdi. Gördüm ki, vəziyyəti çox ağırdır. Əzab çəkdiyi üzündən məlumdur, nalə çəkir və deyir ki, yandım, yandım! Allaha pənah apardım. Dedim ki, Allahım, atam bu halda ölməsin, bu mənim üçün rüsvayçılıq olar. Bir qədər keçdi və gördüm ki, vəziyyəti dəyişdi. Get-gedə üzünün qara rəngi açılmağa başladı. Rahat oldu və bu halda dünyadan getdi. Dedim ki, Allahım, mən onun necə getdiyini bilmək istəyirəm? Yuxuda atamı gördüm ki, rifah içindədir və onun halını soruşdum. Mənə dedi: “Mənim halım əvvəl sən gördüyün kimi idi, ancaq sonda sonuncu Peyğəmbərdən (s) bir nida gəldi: “Ey o kəs ki, ömrü boyu mənə çoxlu salavat göndərib. İndi mənim onun əvəzini vermək vaxtımdır”. Bütün bunlar Həzrət Muhəmmədin (s) salavat qarşılığında verdiyi hədiyyələrdir. O gündən mən qərara aldım ki, salavatdan əl çəkməyim”.
Imam Sadiq (ə) Əhli-sünnə alimləri baxmından necə şəxsiyyət olaraq tanıtdırılır?!
İmam Sadiq (ə) Əhli-Sünnə alimlərinin dilindən:
-İbni Əbdul Birr deyir: Cəfər ibn Muhəmməd (ə) Əli ibn Əbu Talibin (ə) övladıdır. O Sadiq kimi tanınan Cəfərdir (ə) . O etimad olunası kəsdir. O əmin, hikmət sahibi, aqil, çox təqvalı, fəzilət əhlindəndir. Cəfəri məzhəbi ona nisbət verilir. (Yusif ibn Abdullah. S-66)
-Nəvəvi həmçinin deyir: O İmam Əbu Abdullah Cəfər ibni Muhəmməd ibn Əli ibn Hüseyn ibn Əlidir (ə). O haşimi, mədinəli və doğruçudur.
Məhəmməd ibn İshaq, Yəhya Ənsari, Maliki, İbn Cərih, Şöbə, Yəhya Əl- Qəttan və digərləri ondan (ə) hədis rəvayət ediblər və hamılıqla onun (ə) İmamətində, əzəmətində, böyüklüyündə yekdildilər. Ömər ibn Əbul- Muqəddəm deyir ki, nə vaxt Cəfər ibn Muhəmmədi (ə) görürəm, hiss edirəm ki, o peyğəmbərlər sülaləsindəndir. (Nəvəvi. Səh-155)