İslamın baxışına əsasən Bəxtin gətirməsi vardırmı?
İslam dini bizə öyrədir ki, bəxtin gətirməsi mövcud deyildir. Hər bir hadisənin nəticəsi onun səbəbindən asılıdır. Bu dünyada səbəb olmadan nəticə olmaz. Hər kim bəxt olduğunu iddia edirsə, Allahın varlığına inanmır deməkdir. Bu dünyada hər bir şey Allahın əlindədir və Onun qüdrətinə tabedir. Bu mövzu fəlsəfə elmində sübut olmuşdur. Lakin bəziləri deyir ki, adətən həsəd aparan insanın bəxti başqalarından daha çox olur. Baxaq görək, həsəd aparmaq nədir? Həsəd odur ki, insan başqasının əlində olanın aradan getməsini arzu edər. İstər bu nemət ona çatsın, istərsə də çatmasın. Həsəd aparının əqidəsinə görə bu nemətin həmin şəxsin əlində olması adil deyildir. Adətən həsəd aparan şəxs həmişə istəyər ki, nemət sahibi həmin nemətdən məhrum olsun.
Məhəmməd Peyğəmbərə (s) aid edilən portret həqiqətə uyğundurmu?
...Təəssüf ki, uzun müddətdir bir gənc oğlan portreti bəzi dindarlar tərəfindən Həzrət Mühəmməd Peyğəmbərin (s) şəkli hesab edilir. Son onilliklərdə bəzi müsəlman ölkələrində bu şəkil məqsədyönlü şəkildə dindarlar arasında təbliğ edilmişdir. İddia olunur ki, həmin portreti Peyğəmbərin (s) yeniyetməlik vaxtı əmisi Əbu Taliblə Şama səfəri zamanı görüşdüyü xristian rahib Bəhira (Büheyra) çəkibmiş. Bu məlumat tamamilə yanlışdır. Əvvəla, həmin portret miladi VII əsrin üslubuna qətiyyən uyğun deyil. O dövrdə bu üslubda portret dünyanın heç bir ölkəsində çəkilmirdi. İkincisi, həmin şəklin müəllifi və tarixi məlumdur. Portretin müəllifləri alman əsilli fotoqraf-rəssamlar Lehnert və Landrockdur. Onlar XX əsrin əvvəllərində bir müddət ərəb ölkələrində yaşamış və ərəb mühitini əks etdirən silsilə fotolar çəkmişlər.
İstixarənin mənasını necə başa düşmək olar? Ayətullah Məkarim Şirazinin izahı
Rəvayətdə oxuyuruq: “Allah-təala ondan xeyir istəyən bütün bəndələrinə bu xeyiri yetirir.” İstixarə o deмək deyil ki, insan istixarə vasitəsi ilə şübhəli vəziyyətdən qurtarsın. Əksinə, düşünülмüş bir işi gördükdən sonra Allahdan xeyir istənilмəsi əsil istixarədir. Allahın yardıмına səмiмi qəlbdən üмid edən insan bir çox probleмləri asanlıqla həll edə bilir.
İkincisi, bu gün xalq arasında başqa bir istixarə мəşhurdur. Aммa taleyini istixarəyə tapşıran adaм aşağıdakı şərtləri nəzərə alмalıdır:
1. Ağıl və düşüncənin yardıмı: Allah-təala insanlara ağıl və düşüncə kiмi bir neмət verмişdir. Ağıl bir çox hallarda xeyir və ziyanı təyin edə bilir. Belə hallarda təsbeh və ya Quranla istixarə etмək düzgün deyil.
2. Мəluмatlı adaмlarla мəsləhət: İslaм dini мəsləhət-мəşvərət мəsələsinə böyük əhəмiyyət verмişdir. Мəsləhət iмan əlaмətlərindən sayılır. Qurani-мəcid buyurur: “İşlərini öz aralarında мəsləhət-мəşvərətlə görərlər...” Allah-təala Öz Peyğəмbərinə göstəriş verir ki, мühüм işlərdə yaxın adaмları ilə мəsləhətləşsin. Əgər insan çətinlik çəkdiyi sahədə мütəxəssislərlə мəsləhətləşərsə, istixarəyə ehtiyac qalмaz...
Sual: Kərbəla cinayəti fərdi məsələdir, yoxsa ictimai?
Cavab: Atası Müaviyənin qəsb etdiyi xilafət taxtına oturan Yezidin törətdiyi bu cinayət heç də Həzrət İmam Hüseynin(ə) şəxsiyyətinə qarşı yönəlməmişdi. Bu ilahi şəxsiyyət Yezid ibn Müaviyənin oturduğu taxt-taca və onun zülmkar və fasiq hökuməti üçün bilavasitə təhlükəli idi. Yezidin Mədinə valisinə məktub yazaraq “Hüseyn ibn Əlinin ya bey’ətini, ya da başını mənə göndər” deməsi və ətrafındakıların ona hoqqabaz və hiyləgər atası Müaviyyənin oğlunun ağılsızlığını bilərək “Hüseyn ibn Əli ilə müharibə etmə, səltənəti əldən verərsən” deməsini xatırladarkən əli ilə oturduğu taxta işarə edərək onlara: “Ya Hüseyn, ya bu taxt-tac” deməsi buna açıq-aşkar dəlildir. Yezid ibn Müaviyə ibn Əbu Süfyan İmam Hüseyni (ə) cəmiyyətdən uzaqlaşdırmaqla həmin cəmiyyətin üzərində öz cinayətkar hökumətini möhkəmləndirmək niyyətində idi.
ALLAH ÖVLİYALARININ MÖVLUD BAYRAMLARINI QEYD ETMƏK ŞİRK VƏ BİDƏTDİRMİ?
Cavab: Allahın ləyaqətli bəndələrinin anadan olma günlərini bayram edib onların xatirələrini hörmətlə yad etmək düşüncəli şəxslərin nəzərində aydın bir məsələ olmasına baxmayaraq, bu zəmində olan hər cür şübhələri aradan aparmaq üçün onun şəriət nöqteyi-nəzərindən isbatını sizin nəzərinizə çatdırırıq.
1. Mərasimləri bərpa etmək onlara qarşı olan məhəbbəti bildirməkdir Qurani-Kərim müsəlmanları Peyğəmbərə və onun Əhli-beytinə məhəbbət bəsləməyə dəvət edir: «Ya Peyğəmbər! de ki: Mən sizdən bunun (risaləti təbliğ etməyin) müqabilində qohumlarıma məhəbbət bəsləməkdən başqa bir şey istəmirəm». «Şura» surəsi, 23-cü ayə. Şübhəsiz ki, Allah övliyalarının doğum günlərini keçirmək, camaatın onlara qarşı eşq-məhəbbətlərinin aşkar olmasıdır ki, bu da Qurana əsasən düzgün və qəbul olunmuş bir əməldir...
Niyə ancaq İmam Hüseynin (ə) Ərbəini qeyd edilir?
Sual yarana bilər ki, nə üçün ancaq İmam Hüseynin (ə) Ərbəini qeyd edilir, qalan İmamların (ə) və hətta Peyğəmbərin (s) ərbəini qeyd edilmir?
1. İmam Hüseynin (ə) fədakarlığı ilə İslam dini dirçəldi. İslam dininin dirçəldilməsində onun rolu əvəzsizdir. Ona görə də bu fədakarlıqları canlı saxlamaq lazımdır. Çünki onları canlı saxlamaq İslam dinini canlı saxlamaq deməkdir. Aşura gününü və Ərbəini əziz tutmaq İslam dininin düşmənləri ilə mübarizə aparmaq deməkdir. Və ümumilikdə Peyğəmbər (s) və Əhli-beytinin (ə) müsibətini diqqətdə saxlamaq deməkdir.
2. Həzrət İmam Hüseyn (ə) müsibəti heç bir İmamın (ə) və Peyğəmbərin (s) başına gəlməmişdir. Onun müsibəti bütün müsibətlərdən daha böyük və ağrılıdır.
3. 61-ci hicri ilinin Məhərrəm ayında İmam Hüseyni (ə), övladlarını və səhabələrini öldürdülər. Əhli-beytini (ə) əsir götürdülər, Kufəyə və Şama apardılar. Bu dağ görmüş karvan İmamın (ə) Ərbəinində Kərbəlaya gəldi və Aşura gününün acısı təzələndi. Həzrət Peyğəmbər (s) ailəsi üçün ağır günlər idi...
Niyə məhz İmam Hüseyn (ə) müsibəti ən böyük hesab edilir?
Abdullah ibni Fəzl Haşimi adlı bir nəfər bu sualı İmam Sadiqə (ə) bu şəkildə vermişdi: “Ey Peyğəmbər övladı! Necə olur ki, Aşura günü müsibət, qəm və göz yaşı tökmək günüdür, ancaq Peyğəmbərin (s) vəfat günü, xanım Fatimənin (s.ə), Əmirəl-möminin (ə), İmam Həsənin (ə) şəhadət günü belə deyildir?”.
Həzrət Sadiq (ə) buyurur: “İmam Hüseynin (ə) (şəhid) olduğu gün başqa günlərdən daha böyük müsibətdir. Ona görə belədir ki, Allah Təala məqamında ən əziz olan Kəsa səhabələri beş nəfər idilər. O zaman ki, Peyğəmbər (s) onların arasından getdi, Əmirəl-möminin (ə), Həzrət Fatimə (s.ə), İmam Həsən (ə) və İmam Hüseyn (ə) sağ idilər. Nə zaman insanlar onlardan birinə nəzər salırdı, Peyğəmbərlə (s) olan vəziyyətini yada salırdı. Allahın Peyğəmbərinin (s) onunla danışığını və onun haqqında dediklərini xatırlayardı. O zaman ki, onların hamısı dünyasını dəyişdi, Allah dərgahının əzizlərini görməyi əldən verdilər, onların hər birini əldən vermək onların hamısını əldən vermək sayılmazdı, məgər İmam Hüseyni (ə) əldən verməkdən başqa. Çünki, o, onların ən axırıncı nəfəri idi. Ona görə də (onun öldürüldüyü) gün - ən böyük matəm günüdür”.
Nə üçün imam Hüseyn (ə) Yezidin hakimiyyətini İslamın fatihəsi (sonu) kimi tanıtdırdı?
İmam Hüseyn (ə) irtica təhlükəsi barədə xəbər verirdi. Həmin vaxt müsəlmanlar üçün ən böyük təhlükə şirk, bütpərəstlik və cahiliyyətə qayıdış idi. Bəni-üməyyə irticası İslam ayinlərini, dini şüarları təhqir edirdi. İslam dünyası, xüsusi ilə böyük dini şəxsiyyətlərin yaşadığı Məkkə, Mədinə, Kufə, Bəsrə kimi şəhərlər səsini udmuş, ölüm sükutuna qərq olmuşdular. İbn Ziyad, Müğeyrə kimi zalım hakimlər günahsız insanları qətlə yetirir, müsəlmanların əqidəsini təhqir edirdilər. Əməvilər İslam mənəviyyatını, dindar təbəqələri əzir, xalqın ehtiramını qazanmış din alimlərini sıxıntıda saxlayırdılar. Mənbələrdə oxuyuruq: \\\"İslam mütəfəkkirlərinə məlumdur ki, Bəni-üməyyə fəsad mənbəyi olmuş, təbiətən bütün mərasimləri və boyaları ilə cahiliyyət əsrini diriltmişlər.\\\" (Sümuvvəl-məna\\\" səh.28)...
Nə üçün İmam Hüseyn (ə) qadın və uşaqları çətİn bİr vəzİyyətdə özü İlə bİrlİkdə apardı?
... 4-Hər bir qiyamın iki əsas ünsürə ehtiyacı vardır ki, o ünsürlər bu qiyamın yaranması və əbədi yaşamasında böyük rol oynayırlar. O ünsürlərin biri fədakarlıq, şəhadət, digəri isə təbliğat və qiyamın fəlsəfəsini cəmiyyətə çatdırmaqdır. Birinci ünsür qiyamın vücuda gəlməsi üçün nə qədər əhəmiyyət daşıyırsa, digər ünsür də bu qiyamın tarixdə yazılıb bəşəriyyətə necə çatdırılmasında o qədər əhəmiyyət daşıyır. Kərbəla hadisəsindən sonra əsir düşmüş qadınlar, xüsusi ilə də Həzrət Zeynəb bu qiyamın fəlsəfəsini, Bəni-Üməyyənin törətdikləri cinayətləri, Kufə əhlinin İmamı (ə) tək qoymalarını və bu kimi mühüm hadisələri insanlara çatdırdılar. Əgər onlar bu hadisəni təbliğ edib başqalarına çatdırmasaydılar, şübhəsiz hakimiyyətdə oturanlar İmam Hüseyni (ə) üsyankar tanıtdırmaqla onun bütün hədəflərini aradan aparacaqdılar. Və bu da qadınların Kərbəla hadisəsinin yaşamasında nə qədər böyük rol oynadıqlarını bildirir. Deməli İmam Hüseynin (ə) qadınları özü ilə aparmasında olan əsas məntiqlərindən biri də, şəhadətindən sonra bu hadisənin fəlsəfəsini onlar tərəfindən xalqa çatdırmaq olmuşdur.
Əzadarlıqlarda tökdüyümüz göz yaşı günahlarımızı necə yuyur?
İmam Hüseyn (ə) əzasında göz yaşı tökülməsinə dair çox sayda fəzilət bəyan edilmişdir. Bunlardan biri də göz yaşlarının günahları yumasıdır. İmam Sadiqdən (ə) gələn hədisdə oxuyuruq: “Hər kim İmam Hüseyn (ə) müsibətinə ağlayar, ya ağladar və ya özünü ağlatmağa çalışar, cəsədi atəşə haramdır. Behişt ona vacibdir”.
Dəfələrlə özümüzə bu sualı vermişik ki, görəsən niyə məhz İmam Hüseynə (ə) görə ağlamağın bu qədər fəziləti vardır? Alimlər bu suala belə cavab verir: “Buradadır ki, Quran deyir: Yaxşılıqlar pislikləri aradan aparar. “Həqiqətən (namaz başda olmaqla) yaxşılıqlar günahları aradan aparır”. (“Hud” 114).
Sözümüz o deyildir ki, siz yalan danışasınız və Allah onu düz kimi qiymətləndirsin. O zaman ki, üfunətli peyin (günah da üfunətlidir), gülün üzərinə tökülər, bir müddət sonra gülün tərkib hissəsinə çevrilərək, gül qoxusu verəcəkdir. İmam Hüseyn (ə) üçün tökülən göz yaşı hər şeyi dəyişər və bu göz yaşı günahları yuyandır”...